به گزارش خبرنگار مهر، بازاریابی شبکه ای پدیده ای نوین در جهت گسترش بازار هدف و دستیابی به بازارهای بین المللی است. این بازاریابی از ابزارهای مهمی است که می تواند در خدمت تجارت به کار گرفته شود و موجبات شکوفایی اقتصادی را فراهم آورد.
روش کار در بازاریابی شبکه ای به گونه ای است که در آن کمپانی‌ها محصولات و کالاهای خود را بدون تبلیغات و بدون واسطه به فروش می‌رسانند و مشتریان پس از خرید در صورت تمایل می‌توانند محصولات کمپانی را بازاریابی کنند و سود بگیرند. درآمد در بازاریابی شبکه‌ای هم در ازای فروش مستقیم کالا و هم در ازای فروش از طریق زیرمجموعه کسب می‌شود.
این نوع بازاریابی از دهه ۳۰ میلادی در آمریکا مطرح و کار خود را آغاز کرد و افراد زیادی را به سمت خود جذب کرد؛ اما پس از چندی عده ای به هوای کسب سود بیشتر از ظرفیت این نوع بازاریابی سوءاستفاده کردند و تحت عنوان شرکت های هرمی صدمات زیادی را به جامعه وارد کردند.
اما سابقه حضور شرکت‌های هرمی در ایران شاید به اوایل دهه ۸۰ یعنی حدودا ۱۴-۱۵ سال قبل بازگردد، شرکتهایی که با عناوینی مانند گلدکوئیست سعی در فریب مردم داشتند و با وعده میلیونر شدن سریع، افراد را در دام خود گرفتار کردند.
صدمات حضور شرکت های هرمی به جامعه و افزایش شکایت هایی مبنی بر کلاهبرداری سرشبکه ها و خوردن مال ساده دلانی که به امید پولدار شدن بی زحمت، در دام این شبکه های بازاریابی هرمی افتاده بودند، قانونگذار را بر آن داشت تا فعالیت این شبکه ها را غیرقانونی اعلام کند و پس از آن نیز نیروهای انتظامی و امنیتی به شدت با فعالیت این شبکه ها مقابله کردند تا جایی که پس از چندی عرض اندام این شرکت ها در اقتصاد ایران به صورت محسوسی کاهش یافت.
با این حال طبق اخبار واصله دوباره بحث حضور شرکت های هرمی آن هم با تبلیغات اغواگرایانه به گوش می رسد.
یکی از فعالین بازاریابی شبکه ای در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: بازاریابی شبکه ای یکی از روش های قابل اعتماد برای افزایش اشتغال زایی و بهبود حوزه توزیع است این در حالی است که در ایران همواره حوزه تولید مورد توجه بوده و حمایت چندانی از حوزه توزیع نمی شود و به طور کلی دید مناسبی به این حوزه وجود ندارد.
وی به شرکت های هرمی که در قالب بازاریابی شبکه ای مجدد به اقتصاد ایران بازگشته اند اشاره کرده و می گوید: متاسفانه زمانی که مسیر درستی ایجاد نشود موج تقلب ورود می کند و تعدادی شرکت غیرقانونی به نام بازاریابی شبکه ای سوار این موج می شوند و با اقداماتی که انجام می دهند آسیب های جدی به بازاریابی شبکه ای سالم و مجوز دار وارد می کنند.
او اضافه می کند: شرکت هایی که ناسالم و به شیوه کوییست کار می کنند به قشر کثیری از جامعه آسیب های زیادی وارد می کنند. ما حدود ۷ سال تلاش کردیم که بازاریابی شبکه ای به صورت قانونی فعال شود اما مجدد شاهد ورود شرکت های هرمی هستیم.
وی می گوید: شرکت های مجوز دار مالیات نیز پرداخت می کنند و به تولید و اشتغالزایی نیز کمک می کنند و البته از جهات مختلف مورد نظارت قرار می گیرند، اما شرکت های هرمی با تبلیغات اغواگرایانه و دریافت حق عضویت اجباری و اجبار به سرمایه گذاری در خرید کالا مشکلات بی شماری را به وجود می آورند.
وی به یکی از این شرکت ها که اخیرا نیز پلمپ شده است اشاره می کند و می گوید: شرکت ت.م.خ که تنها از اتحادیه عتیقه جات و صنایع دستی پروانه گرفته بود که البته اصل ماهیت این اتحادیه نیز چندان مورد تایید نیست، اقدام به فعالیت با روش های کوییستی کرده بود و چندی پیش نیز دفتر مرکزی این شرکت نیز پلمپ شد اما با این حال هنوز کارکنان این شرکت در حال فعالیت هستند و به خصوص در پارک ها اقدام به جذب نیروی جدید می کنند و حتی شنیده شده که از نیروهای جدید به جای ریال، یورو دریافت می کنند.
او اضافه می کند: این قبیل شرکت ها، بازاریابی شبکه ای را نابود می کنند و با اغواگری و وعده پولدار شدن طی سه الی چهار ماه جوانان زیادی را به خود جذب می کنند. اگر جلوی این اتفاقات گرفته نشود و متولیان امر با عاملان آن برخورد جدی نکنند، قطعا همچون سال های پیش که کوییست تبدیل به یکی از بازیگران اقتصاد ایران شده بود مجدد شاهد تولد دوباره این پدیده به صورت گسترده خواهیم بود و همچون موسسات مالی و اعتباری که به ناگهان تبدیل به آسیب شدند این شرکت ها نیز به صورت زهرآگین اقتصاد و اعتماد جامعه را هدف قرار میدهد.
به گزارش مهر، این طور که به نظر می رسد به علت مشکل بیکاری موجود در جامعه، بسیاری از جوانان کشور در صورت مواجهه با چنین پیشنهادهایی، ورود به شرکت و رسیدن به پول و ثروت در مدتی اندک را حل کننده مشکلات خود ببینند و وارد چاله ای می شوند که راه گریزی از آن نیست؛ از این رو انتظار می رود متولیان امر هر چه سریع تر به بحث بازگشت مجدد شرکت های هرمی در قالب بازاریابی شبکه ای ورود و از آسیب های احتمالی جلوگیری کنند.