خبرگزاری مهر، گروه استانها: هر گردشگری برای انتخاب مقصد سفر خود مؤلفه‌های خاصی را مد نظر قرار می‌دهد. برای فردی آثار تاریخی حائز اهمیت است و دیگری نیز دوست دارد در کنار بازدید از مناطق دیدنی شهر مقصد، سری به بازارهای آن منطقه بزند.
اما برای بسیاری از افراد جاذبه های طبیعی بیش از هر چیز حائز اهمیت است و دوست دارند روح شان را به آرامش طبیعت سپرده و به دور از دغدغه های روزانه ساعتی را در یک اثر طبیعی زیبا و دلچسب سپری کنند.
خراسان جنوبی علی‌رغم اقلیم خشک و کمبود نزولات جوی، جاذبه های طبیعی فراوانی دارد که از آن جمله می توان به تالاب کجی نهبندان اشاره کرد که سال ها مقصد بسیاری از گردشگران بوده و برخی آن را از جمله شگفتی‌های طبیعت می‌دانند.
هر کس که حداقل یک بار به شهرستان نهبندان سفر کرده باشد، این شهر را بواسطه جاذبه اکوتوریستی آن می شناسد و خاطرات خوش تالاب کجی در ذهنش جاودان مانده است. اما این شگفتی زیبا به واسطه خشکسالی‌های متعدد امروزه روزگار خوبی نداشته و با مشکلات عدیده‌ای رو به رو است.
مرتضی عربی، معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: تالاب کجی نمکزار با فاصله ۱۱۰ کیلومتر در جنوب شهرستان بیرجند و در مسیر جاده بیرجند به نهبندان قرار دارد.
وی ادامه داد: این تالاب مأمن و و زیستگاه مناسبی برای بسیاری از جانوران خشکی زی و کنار آبزی به شمار می‌آید که جزو مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی است.
تالاب کجی نهبندان ذخیرگاه ژنتیکی گیاهان
معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی در گفتگو با مهر اظهار کرد: وجود گونه‌های گیاهی متنوع و متعدد مانند تاغ، گز، قیچ، شور گز، اشنان و خارشتر در محیط اطراف تالاب باعث جذب بیشتر پرندگان و پستانداران مختلف گردیده و این تالاب را به عنوان یکی از ذخیره گاه‌های ژنتیکی گیاهی معرفی نموده است.
مرتضی عربی بیان کرد: خوشبختانه یکی از زیستگاه های غنی زاغ بور که به عنوان تنها پرنده بوم زاد کشورمان محسوب می شود در اطراف روستای چاهدراز در این منطقه است.
بادهای ۱۲۰ روزه سیستان می تواند در صورت خشکسالی قطعی این تالاب صدمات جبران ناپذیری به منطقه وارد نماید وی ادامه داد: از دیگر گونه‌های پرندگان در این منطقه می‌توان به هوبره، انواع سنگ چشم، چکاوک و پرندگان شکاری نام برد که بصورت دائم دی محیط تالاب زیست دارند.
وی افزود: در فصل آبگیری نیز که معمولا از اواسط پاییز و با شروع بارندگی های فصلی آغاز می شود و تا اواخر فروردین ماه ادامه دارد پرندگان مهاجر فراوانی برای زمستان گذرانی به تالاب کجی کوچ می‌کنند که از جمله آن می توان به اردک سر سبز، خوتکا و حواصیل اشاره کرد.
خشکسالی قطعی تالاب صدمات جبران ناپذیری به منطقه وارد می‌کند
معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی گفت: وجود تالاب کجی نمکزار نهبندان از لحاظ زیست محیطی مانند دیگر تالاب ها بسیار با ارزش است بخصوص اینکه بادهای ۱۲۰ روزه سیستان می تواند در صورت خشکسالی قطعی این تالاب صدمات جبران ناپذیری به منطقه وارد کند.
عربی اظهار کرد: با توجه به فصلی بودن آبگیری تالاب کجی و نامساعد بودن هوا در منطقه بخصوص از اوایل خردادماه تا اواخر شهریور ماه، بیشترین بازدید گردشگران در اوایل فصل بهار و اواخر زمستان صورت می‌گیرد.
وی بیان کرد: در این راستا همه ساله با همکاری دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری استان تورهایی به مقصد تالاب کجی برنامه ریزی و اجرا می‌شود و همچنین همه ساله (بجز سال ۱۳۹۶) جشنواره مجسمه های نمکی در اواخر فروردین ماه در محل تالاب برگزار می گردد که می تواند به جذب بیشتر گردشگران بخصوص در سطح ملی کمک نماید.
لغو جشنواره مجسمه های نمکی در تالاب به علت خشکسالی
معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی ادامه داد: متاسفانه بدلیل کم بودن نزولات جوی در سالهای اخیر میزان آبگیری تالاب به حداقل خود رسیده است و در سال گذشته نیز به همین دلیل برگزاری جشنواره ملی مجسمه های نمکی در این محل لغو گردید.
عربی افزود: تالاب‌ها را می‌توان به عنوان شریان های اصلی حیات اکوسیستم ها به حساب آورد و خشک شدن دائمی اینگونه تالاب ها بخصوص در مناطق نیمه بیابانی که نیاز بیشتری به اینگونه زیستگاه‌ها است می تواند باعث بروز مشکلات متعدد زیست محیطی در مناطق اطراف شود
وی گفت: خصوصیات طبیعی اینگونه تالاب ها شامل خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و اجزای تشکیل دهنده اکوسیستم از جمله آب، خاک، گیاهان و جانوران است.
راهکارهای بهبود وضعیت تالاب کجی
معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی اظهار کرد: تالاب کجی نمکزار در زمینهای پست اطراف رشته کوه باران و بهاران و همچنین حوزه آبریز شهرستان سربیشه واقع گردیده است و قسمتی از آب آن توسط چشمه های جوشان از قلب زمین تامین می‌گردد.
عربی درباره راهکارهای بهبود وضعیت این تالاب بیان کرد: بهبود شرایط خشکسالی بوجود آمده می‌تواند با عوامل متعدد از جمله آموزش جوامع محلی و عدم برداشت آب از سفره های زیرزمینی و راه اندازی کسب و کارهای سبز تا حدودی مرتفع شود.
وی یادآور شد: در نهایت در گامهای بعدی می توان با اجرای مجدد جشنواره‌ها و مراسم آیینی در فصول مختلف به معرفی بهتر و بیشتر تالاب کجی نمکزار اقدام نمود و گردشگران را برای بازدید از این جاذبه بی‌بدیل خراسان جنوبی دعوت کرد.
در مناطقی چون خراسان جنوبی وجود مناطقی چون تالاب کجی نهبندان بسیار ارزشمند است چرا که در شرایط خشکسالی گردشگری یک مؤلفه مهم و اثر گذار در رونق اقتصاد منطقه می باشد که نباید از آن غافل شد.
هر چند کمبود نزولات جوی در سال های اخیر بر این شگفتی طبیعت تأثیر گذاشته ولی می توان با مراعات برخی از مؤلفه های زیست محیطی از خشکسالی قطعی آن جلوگیری کرده و امید رونق دوباره این تالاب زیبا در شهر نهبندان را داشته باشیم.