به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال، دکتر حسن خجسته، دانشیار دانشگاه صدا و سیما در این نشست با ابراز خرسندی از اینکه دغدغه مناسبی در زمینه سواد رسانه ای در کشور شکل گرفته است، گفت: ریشه و زادگاه «سواد رسانه ای» کشور کاناداست و این سواد و مهارت در ایران نیز ذیل وزارت ارشاد مورد توجه قرار گرفته است اما هنوز درباره اینکه نیاز خانواده‌ها در این زمینه چیست و باید به آنها چه محتوایی ارائه دهیم، محل بحث است.
این عضو هیات علمی دومین همایش سواد رسانه ای و اطلاعاتی خاطرنشان کرد: فضای رسانه ای باید فضایی سالم و فرصتی برای رقابت صحیح باشد و از این روست که شناخت و تحلیل چنین فضایی اهمیت پیدا می‌کند. نکته مهم دیگر اینکه طرح بحث چیستی فضای مجازی برای خانواده‌ها ضرورتی غیر قابل انکار است. شاید یکی از بزرگترین مشکلات فضای مجازی این باشد که مدیریت این فضا به فنی‌ها سپرده شده است و این اقدام مانند این است که سینما را کسانی که دوربین می‌سازند، اداره کنند. از این روز میتوان گفت متاسفانه فضای مجازی در دست کسانی است که درک اجتماعی صحیحی از آن ندارند.
وی تصریح کرد: بحث دومی اینکه مخاطب باید بداند که فضای مجازی مانند کوه یخ است و لایه‌های اصلی این فضا زیرزمین است و در واقع دیده نمی‌شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به برخورد سلبی بدون نتیجه با چنین فضاهایی که معمولا از سوی برخی مسئولان پیشنهاد می‌شود، افزود: ایراد دیگری که در مسیر شناخت دقیق و آگاهی بخشی به خانواده‌ها درباره چنین فضایی وجود دارد، برخورد سلبی است که گاها شاهد آن هستیم؛ اینگونه برخوردها باعث می‌شود همه چیز مخفی شده و اجازه باز بودن فضا و ارائه تحلیل برای شناخت به خانواده داده نشود.
وی در پایان اظهار کرد: وقتی رسانه‌ها از لحاظ محتوا و مالکیت و ذی نفعان متنوع شوند بخشی از مشکلات در این زمینه کم خواهد شد و میتوان مدیریت صحیح تری اعمال کرد.
همچنین دکتر صدیقه ببران، استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد نیز در این نشست، گفت: در ایران سواد رسانه ای چندان خوب شناخته نشده است. خانواده‌ها با ظهور رسانه‌های نوین و فضای مجازی درگیر آن شدند و خلط مباحث مطرح شده در این فضا، برای خانواده ایجاد ابهام کرده است.
وی افزود: حتی گاهی میبینیم که رسانه‌های جمعی مانند صدا و سیما هم از این خلط رنج می‌برد، مانند پخش تیزها و آگهی‌هایی که برای گروه سنی کودکان مفید نیست در لابه لای کارتن‌ها و برنامه‌های حوزه کودکان که مستقیما در رشد و روحیه این سنین تاثیر گذار است.
ببران در پایان اظهار کرد: سیاست فیلترینگ کاملا شکست خورده است و باید دید که چه پیشنهادی بهتر برای مدیریت این فضای مبهم وجود دارد.
بر اساس این گزارش، حسین ابراهیم آبادی، دانشیار پژوهشکده مطالعات فرهنگی اجتماعی وزارت علوم نیز در این نشست با بیان اینکه سواد در فرآیند رخ می‌دهد و یادگیری زمان می‌برد و نمی‌توان با سرعت به سواد رسید، تصریح کرد: رسانه، لجام گسیخته و ویران کننده است و گیج کننده پیش می‌رود. اما در این مسیر باید اتفاقی رخ دهد که گرفتار مفاهیم نشویم. واقعیت این است که اگر در فرآیند یادگیری یاد نگرفته باشیم نمی‌توانیم پیش رفته و به نتیجه برسیم که چه اقدام ضروری باید برای گسترش و ارتقای سواد رسانه ای و همچنین درک لزوم کسب این مفهوم صورت دهیم.
وی یادآور شد: واقعیت این است که حضور بدون دانش و بدون کنترل برخی از اعضای خانواده در این فضا ارتباط شخصی و پنهان خطرناک می‌آورد که باید نسبت به آن به خانواده‌ها هشدار داده شود.
در ادامه بهاره نصیری دبیر علمی نشست و برگزار کننده دومین همایش بین المللی سواد رسانه ای و اطلاعاتی گفت: مفهوم سواد رسانه ای دعوت به اندیشیدن عمیق، دقیق و جدی درباره آنچه میبینیم، می‌خواهیم و می‌شنویم. متاسفانه سواد رسانه ای در میان خانواده‌های ایرانی مغفول مانده است در حالی که ما باید کایر کنیم که سواد رسانه ای تبدیل به یک مطالبه و جنبش پر انرژی گردد و این امر نیازمند فرهنگ سازی عمومی است.
بر اساس این گزارش، محمدصادق افراسیابی، دبیرکل دومین همایش بین المللی سواد رسانه ای و اطلاعاتی با تاکید بر ضرورت برگزاری چنین نشست‌هایی، گفت: شیوه بحث امروز باید لزوم اهمیت سواد رسانه ای برای خانواده‌ها را تبیین کند و مشخص کند اینکه خانواده در این چارچوب کجا واقع می‌شود و چطور می‌تواند به بالا رفتن سواد رسانه ای اعضایش کمک کند.
در ادامه این نشست مهندس خسرو سلجوقی ـ عضو هیات علمی همایش سواد رسانه ای و اطلاعاتی نیز در این نشست گفت: بیش از ۷۰ درصد شاخص تولید ناخالص و ارتباطی خانواده‌ها در حوزه ارتباطات رسانه ای است و کمتر از سی درصد به بخش‌های دیگر مرتبط می‌شود از این رو درک برخورد صحیح با این فضا ضرورتی است که باید به درستی بیان شود.
وی افزود: در همین مسیر باید در ابتدایی ترین هسته تشکیل دهنده اجتماع یعنی خانواده هدف گذاری و حداقل‌هایی را برای ارتقای دانش آن رعایت کرد. البته همواره درباره بایدها و نبایدها صحبت می‌شود اما برای خانواده‌ها کمتر گفته می‌شود که چطور می‌توانند فرزندشان را در این حوزه راهبری کنند. خانواده‌ها انتظار دارند به آنها گفته شود که چه بگویند، چه کارهایی باید انجام دهند و ... تا در این فضا مصون بمانند.
علی رشیدی اما دیگر متخصص سواد رسانه ای در ادامه نشست تاکید کرد: واقعیت این است که همه چیز به فرهنگ خودمان مربوط است و این فرهنگ خودمان است که در فضای مجازی نمود می‌یابد. ببینید وقتی منشور اخلاق رسانه ای در سال ۱۹۱۲ در نروژ نوشته می‌شود و اکثر کشورهای اروپایی از بعد از جنگ جهانی دوم این منشور را تدیون کرده اند بر همین اساس واضح است که کشورهایی که هنوز این مسیر را نپیموده اند در کسب مهارتهای بعدی نیز دچار مشکلات عدیده ای می‌شوند.
وی افزود: تا کنون بیشتر درباره سواد رسانه ای صحبت شده است اما کمتر کسی به دنبال ارائه راهکار و مدل عملیاتی و تبیین نیازهای عملی جامعه بوده است که همین موضوع شاهدی است که نشان می‌دهد بحث فرهنگ و ارتقای دانش رسانه ای نیازمند کارکرد جدی و عملیاتی است.