خبرگزاری مهر-گروه جامعه: برخی از اعضای شورای شهر تهران معتقدند وضعیت مالی شهرداری تهران بحرانی است و اگر همین رویه ادامه پیدا کند تنها ۹ هزار میلیارد تومان از بودجه پیش بینی شده تهران محقق می شود. مجید فراهانی رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران در نخستین جسله شورای شهر تهران پس از تعطیلات تابستانی اعلام کرد وضعیت مالی شهرداری تهران بحرانی است به گونه ای که تنها نیمی از بودجه شهرداری محقق شده و ما اگر بر این اساس جلو برویم از بودجه ۱۷ هزار و پانصد میلیارد تومانی حداکثر حدود ۹ هزار میلیارد تومان محقق خواهد شد. به گفته او با این اعتبار تنها می توان هزینه های نگهداشت شهر را تامین کرد و ما شاهد تعطیلی پروژه های شهری خواهیم بود.
سال ۹۷ یک سال ویژه است/ تحریم بر کدام بخش درآمد پایتخت تاثیر می گذارد
رییس کمیته بودجه و نظارت شورای شهر تهران در توضیح بیشتر نگرانی هایش برای بودجه امسال پایتخت به مهر می گوید : سال۹۷ یک سال ویژه است. تاثیر تحریم ها و وضعیت اقتصاد کلان جامعه، محدودیت‌های جدیدی را برای تأمین مالی شهرداری ایجاد می‌کند. بخشی از این محدودیت‌ها مستقیم است که در دسترسی و هزینه‌های ارزی شهرداری اثر می‌گذارد. مقدار زیادی از تجهیزات مورد نیاز شهرداری در حوزه فناوری اطلاعات، حمل و نقل، راهبری مترو، آتش‌نشانی و خدمات ایمنی و لرزه‌نگاری وارداتی است. با اعمال تحریم‌ها هم هزینه‌های ارزی شهرداری افزایش‌یافته است و هم دسترسی به این تجهیزات اگر ناممکن نشده باشد، بسیار دشوار شده است و در نتیجه ممکن است بخشی از خدمات ما را تحت تأثیر قرار دهد. در ابتدا این مسائل را احصا می‌کنیم و سپس راه حل‌هایی را برای آنها می‌یابیم. بخشی از این محدودیت‌ها آثار غیر مستقیم دارد که قطعا بر رشد اقتصادی، مالیات بر ارزش افزوده که بخشی از آن به شهرداری تهران تعلق می‌گیرد، رونق ساخت و ساز و درآمد حاصل از آن، تحقق بودجه غیر نقدی که از محل فروش املاک و دارایی‌ها حاصل می‌شود، تأثیر می‌گذارد و ممکن است تحقق بودجه سال ۹۷ را با مشکل روبه‌رو کند.
به گفته فراهانی سه سناریو برای تحقق‌پذیری بودجه آماده شده که عبارت‌اند از: سناریو خوش‌بینانه (تحقق کامل)، سناریو متوسط یا محتمل و سناریو بدبینانه که در صورت تحقق سناریو سوم، ۵۵۰۰ میلیارد تومان کسری بودجه خواهیم داشت. در واقع سناریو اول تحقق ۱۰۰درصدی است، سناریو دوم تحقق ۸۵درصدی و سناریو سوم تحقق ۷۰درصدی. در سناریو دوم و سوم بخشی از آن درآمدی که تحقق ناپذیر است را باید شناسایی کنیم و به ازای آن هزینه‌های غیرضروری را حذف کنیم.
هزینه های جاری تهران چه میزان است؟
محسن هاشمی رییس شورای شهر تهران در یکی از سخنرانی های خود اعلام کرده بود که هزینه های ماهیانه تهران حدود هزارمیلیارد تومان است و اگر پیش بینی اعضای شورا در خصوص تحقق ۹ هزار میلیاردی بودجه به واقعیت نزدیک باشد یعنی تهران در تامین هزینه های جاری یعنی نگهداشت شهر و دادن حقوق و دستمزد کارکنان خود با مشکل رو به رو خواهد بود.
حجت الله میرزایی معاون برنامه ریزی و توسعه شهری و امور شورای شهردار تهران در این رابطه به مهر توضیح می دهد: هزینه های جاری شهر تهران ماهیانه حدود ۶۰۰ میلیارد تومان است.
او ادامه می دهد: در بدبینانه ترین سناریو که تحریم های سخت شود، پیش بینی تحقق بودجه ۷۰ درصدی را داریم و یعنی حدود ۱۲ هزار میلیارد از بودجه ۱۷ هزار میلیاردی تهران محقق می شود.
میرزایی با اشاره به این که معمولا تحقق بودجه در نیمه دوم رشد بیشتری دارد می گوید: یکی از دلایل آن هم این است که بخش زیادی از توافقات ما برای واگذاری و فروش املاک و منابع غیر نقدی برای واگذاری در نیمه دوم سال به نتیجه می رسد. همچنین سرعت صدور پروانه ساختمانی درشش ماهه دوم سال بیشتر است. با این وجودتمام امکانات خود را بسیج کرده تا در شرایط دشوار وضعیت بهتری داشته باشیم.
شهردار تهران خوش بین است که بخشی از مشکلات مالی شهر تهران با افزایش سهم کلان شهرها از مالیات ارزش افزوده که به ۵۵ درصد رسیده حل شود. اما مجید فراهانی در این رابطه می گوید: با پیشنهاد تعطیلی اخذ ارزش افزوده توسط وزارت صمت مواجه هستیم که حدود هزار و پانصد میلیارد تومان هزینه ها در شش ماه دوم کاهش پیدا خواهد است و با پیش بینی متخصصان رکود در بخش مسکن داریم که این مسئله بیش از ۶ هزار میلیارد از درآمدهای شهری را هدف قرار داده است. به اعتقاد این عضو شورا وضعیت واقعا بحرانی است.
مصطفی کواکبیان نماینده مردم تهران در مجلس هم درباره بحران مالی در شهرداری تهران توضیح می دهد: هم‌اکنون برخی افراد یا دستگاه‌ها از شهرداری مطالباتی دارند که حتما باید پرداخت شود، از سوی دیگر این نهاد باید حقوق تعدادی زیادی از افرادی که در این نهاد فعالیت می‌کنند را نیز پرداخت کند.
او ادامه می دهد : شهرداری تهران پروژه‌های عمرانی متعددی را هم در دست اجرا دارد که باید بودجه‌ای را در جهت تکمیل آنها تخصیص دهد، ضمن اینکه در این دوره از فعالیت شهرداری از تراکم‌فروشی هم ممانعت به عمل آمده است. در این دوره از فعالیت شهرداری در جهت شفاف‌سازی در مورد تخلف‌های احتمالی این نهاد هم برنامه‌ریزی شده است، بنابراین قطعا از بروز هر گونه تخلفی به طور جدی جلوگیری می‌شود که موجب ایجاد مشکلات مالی برای آن خواهد شد.
این نماینده مردم در مجلس دهم، می گوید: هم‌اکنون شهرداری باید در یک تعامل مثبت با دولت بتواند از برخی امکاناتی که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور می‌تواند در اختیار آنها قرار دهد، استفاده کنند، ضمن اینکه به تازگی ما در قوانین مربوط به شهرداری‌ها تسهیلاتی را ایجاد کرده‌ایم که شهرداری تهران را هم شامل می‌شود.
عضو مجمع نمایندگان استان تهران، در رابطه با تاثیر ایجاد منابع پایدار شهرداری در رفع مشکلات مالی این نهاد تاکید کرد: در این مورد لایحه جامع درآمد پایدار شهرداری‌ها تدوین شده که در حال بررسی است، اما هنوز در دستورکار صحن قرار نگرفته است، اما قطعا تصویب آن می‌تواند در رفع مشکلات مالی شهرداری اثرگذار باشد.
۹ پیشنهاد برای جبران کسری بودجه
محمد علیخانی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران یکی دیگر از اعضای شورای شهر تهران است که نسبت به دخل خالی تهران هشدار داده است، به گفته او بر اساس این گزارش ۲۱۲۵ میلیارد تومان از بودجه مصوب امسال محقق شده در حالی که باید هر سه ماه بالغ بر ۴ هزار و ۳۰۰ میلیارد محقق شود که اگر همین روند ادامه داشته باشد در کل سال با ۳۷ درصد کسری بودجه مواجه می شویم.
وی ۹ پیشنهاد برای جبران کسری بودجه احتمالی پیشنهاد می کند و می گوید: بازبینی طرح تفصیلی و جامع و برای اعطا مجوز ساخت با لحاظ همه جوانب فنی و مهندسی، ایجاد این انگیزه و مشوق ها برای کسانی که به شهرداری بدهکارند، تلاش برای تحقق عوارض سوخت های فسیلی، پیگیری مطالبات شهرداری از دولت و نهادهای نظامی، جنبش کاهش هزینه ها در شهرداری، واگذاری پروژه های نیمه تمام شهرداری به شهروندان به خصوص پروژه های ورزشی نیمه تمام و فراهم کردن زمینه ای برای مشارکت، بازبینی بودجه، کاهش تصدی گری امور کوچک و واگذاری آنها به شهروندان و فعال کردن پروژه های مشارکتی جدید و تلاش برای حل اختلاف پروژه های مشارکتی گذشته. این ۹ پیشنهادی است که می تواند در جبران کسری بودجه کمک کند.
۴ سناریو برای تحقق درآمدهای پایتخت / تهران درشرایط بحرانی چقدر درآمد دارد؟
بر اساس پژوهشی که اخیرا توسط معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری و امور شورا انجام شده، چهار سناریوی درآمدی با توجه به شرایط بسیار متغیر اقتصادی در سال ۹۷ مورد بررسی و برآورد قرار گرفته که عبارتند از سناریوی تحقق بودجه مصوب، این سناریو همان منابع مصوب سال جاری و با فرض عدم تاثیرپذیری شهرداری تهران از شرایط کلان کشور و دستیابی به منابع پیش بینی شده با انحراف ناچیز و قابل چشم پوشی است که معادل ۱۷۴ هزار و ۲۹۴ میلیارد ریال است. دومین سناریو سناریوی مبتنی بر عملکرد سال ۹۶ است که این سناریو بر مبنای عملکرد سال ۹۶ تنظیم و برآورد شده است. در این سناریو فرض بر این است که حداکثر وصولی شهرداری تهران از منابع درآمدی، ضریب و نسبتی از عملکرد سال گذشته است که در تفریغ بودجه درج و مورد تصویب قرار گرفته است. رقم نهایی این سناریو حدود ۱۴۹ هزار میلیارد ریال است.
درآمد محقق شده سال ۹۶ به میزان ۱۵۵ هزار و ۷۹۲ میلیارد ریال بدون در نظر گرفتن مبلغ ۱۶ هزار میلیارد ریال مازاد وام دریافتی نسبت به مبلغ مصوب همین ردیف حدود مبلغ ۱۴۰ هزار میلیارد ریال است.
سومین سناریو مبتنی بر عملکرد سنوات گذشته و طی سال های ۹۴ تا ۹۶ است. این سناریو بر مبنای عملکرد سال های ۹۴ الی ۹۶ تنظیم و برآورد شده است. در این سناریو فرض بر این است که حداکثر وصولی شهرداری تهران از منابع درآمدی، ضریب و نسبتی از عملکرد سنوات گذشته است که در تفریغ بودجه سال های مذکور درج و مورد تصویب قرار گرفته و رقم نهایی این سناریو ۱۱۹ هزار و ۳۷۱ میلیارد ریال است.
چهارمین سناریو که سناریوی شرایط بحرانی است بر مبنای تاثیرگذاری شدید متغیر ملتهب اقتصاد کلان و تحقق پذیری منابع درآمد بودجه شهرداری و با استفاده از تعمیم روند وصولی چهار ماهه ابتدای سال جاری استوار است. در این سناریو فرض بر این است که وصولی های شهرداری تهران از کدهای درآمدی مهم مانند عوارض و پروانه ساختمانی، عوارض مالیات بر ارزش افزوده و درآمد حاصل از سرمایه گذاری در بخش خصوصی و ... در حداقل قرار داشته و پتانسیل وصول بیشتر از آن امکانپذیر نیست. رقم نهایی این سناریو ۱۰۵ هزار و ۱۰۲ میلیارد ریال است.
بدهی های قطعی شهرداری به ۵ ۵ هزار میلیارد رسیده که ۲۳ هزار میلیارد آن به سیستم بانکی است و تاخیر در پرداخت آن ماهیانه ۲۵۰ میلیارد تومان خسارت به دنبال دارد. به نظر می آید کفگیر تهران به ته دیگه خورده است و همان طور که رئیس کمیته بودجه شورا می گوید باید اتاق بحران تشکیل شود.