امیر عبدالرضا سپنجی استادیار دانشگاه و متخصص حوزه رسانه در گفتگو با خبرنگار مهر درباره نقش تبلیغات مجازی در معرفی آثار نمایشی گفت: ابتدا عنوان کنم که من این فضا را مجازی نمی دانم و مبسوط دلایلم را هم در این زمینه عنوان کرده ام. به کار بردن واژه فضای مجازی یک غلط مصطلح است که باب شده است. این فضا یک فضای واقعی است اما موازی با واقعیت روزمره زندگی ما قرار دارد و من به آن فضای سایبری می گویم.
وی ادامه داد: در چند سال اخیر یک «پارادایم شیفت» از فضای واقعی به این فضای سایبری اتفاق افتاده است. زمانی که شما امکانات گسترده و جذابی در فضای موازی با زندگی واقعی تان دارید طبعا اگر از آن استفاده نکنید دچار اشتباه شده اید چون این فضا هم دسترسی بالایی دارد و هم سهل الوصول است و هم اینکه کاربران فراوانی دارد که می توانند از این فضا به نحو احسن استفاده کنند بنابراین فضای سایبری امکان بسیار خوبی است که باید بیشتر مورد استفاده قرار گیرد و اگر برای تبلیغات از آن استفاده نمی شد باید به فکر فرو می رفتیم.
مخاطبان راستی‌آزمایی کنند
این کارشناس رسانه یادآور شد: این فضا طبعا باعث صرفه جویی های فراوانی در مصرف کاغذ، جوهر، نیروی انسانی و دیگر مسایل اقتصادی می شود و از جمله نکات مثبتی است که فضای سایبری دارد و می توان از آن علاوه بر تبلیغ کالاهای مختلف، آثار هنری مثل سینما و تئاتر را هم تبلیغ کرد، البته کاربران باید در مورد تبلیغاتی که در یک سایت یا پیج اینستاگرامی و یا یک پیام‌رسان صورت می گیرد راستی آزمایی کنند که بر چه معیاری آن کالا یا محصول هنری را تبلیغ می کند و مواظب باشند که دچار گمراهی نشوند. در تبلیغ کالاهای مختلف این اتفاق زیاد رخ می دهد و از اعتماد کاربران سوءاستفاده های زیادی می شود و یا اینکه در مورد تبلیغ آثار هنری هم مخاطبان ابتدا باید از ویژگی های اجرا، عوامل، محل اجرا و ... مطلع شوند بعد تبادل مالی صورت بگیرد.
وی تصریح کرد: این راستی آزمایی بر عهده فردی است که می خواهد خدماتی را از این فضا دریافت کند چون کسی نمی تواند درست یا غلط بودن یک تبلیغ یا فروش محصول را تضمین کند. در این فضا مثل فضای واقعی زندگی می تواند جرم و جنایت هم اتفاق بیفتد پس این فاعل مختار که خریدار کالا یا خدماتی است باید این ارزیابی ها را قبل از خریدش انجام دهد اما در نهایت خرید آن لاین مزایای بسیاری دارد و از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه تر است پس مورد استقبال زیادی قرار گرفته است.
فضای سایبری سهل الوصول و رایگان است
سپنجی درباره کم رنگ شدن تبلیغات شهری نسبت به تبلیغات مجازی به دلیل مشکلاتی که برای هنرمندان تئاتر در زمینه گرفتن تبلیغ در حوزه های دیگر وجود دارد، بیان کرد: من معتقد نیستم که رسانه های دیگر تاثیر خودشان را از دست داده اند اما مساله امکانات بیشتری است که فضای سایبری در اختیار مخاطبان قرار می دهد. ممکن است در مواردی تبلیغات شهری یا تلویزیونی بیشتر دیده شود اما زمانی که هنرمندان به دلیل هزینه های بالا نمی توانند از این خدمات استفاده کنند مجبور هستند به فضایی کوچ کنند که حداقل هزینه را برایشان دارد و حتی در مواقعی رایگان است. در فضای سایبری مساله سهل الوصول بودن هم مطرح می شود چون در این فضا ممیزی و ملاحضات کمتر است و مثلا تبلیغی را که شما نمی توانید در اختیار تلویزیون بگذارید به راحتی در فضای سایبری پخش می کنید اگرچه که این فضا هم در همه جای دنیا رصد می شود و در جمهوری اسلامی هم پلیس فتا حواسش به این فضا است.
این مدرس دانشگاه در پایان درباره اتفاقی که مدتی قبل به دلیل پخش تیزر یک اثر نمایشی در فضای مجازی رخ داد و منجر به بروز مشکلاتی برای کارگردان نمایش و مدیر تئاتر شهر شد، اظهار کرد: نکته ای که وجود دارد این است که در فضای واقعی این نمایش مجوز اجرا گرفته است اما برای تبلیغش در فضای سایبری کار را متوقف و کارگردان و مدیر سالن را بازداشت می کنند. اگر قرار نیست در یک نمایش حرکات موزون وجود داشته باشد نباید به آن مجوز داد اما وقتی که مجوز دریافت کرد و تایید شد دیگر قرار نیست در فضای سایبری جلوی تبلیغ آن گرفته شود. در هر حال این نوع ممیزی ها به جای بازدارنده بودن باعث دیده شدن بیشتر محصول می شود؛ اتفاقی که در ایران جزو تخصص ما است و با آدم ها و محتواهای به اصطلاح مورددار به شکلی برخورد می کنیم که بیشتر دیده شوند و مخاطبشان بالاتر برود!