خبرگزاری مهر، گروه جامعه، جلال ملکی*: باران های اخیر حاکی از آن است که طبیعت با ما دوباره آشتی کرده و الطاف خداوندی را به ما ارزانی داشته است. اما باران همیشه و برای همه کس خوشحال کننده نیست. اگر میزان بارش از حد بگذرد یا سرعت بارش زیاد باشد و به رگبار تبدیل شود خسارات زیادی به جا می گذارد. گاهی مشاهده می شود که بارش باران، اختلالاتی را در زندگی شهروندان بوجود می آورد. مشکلاتی اعم از آب گرفتگی معابر و خیابان ها، ترافیک سنگین، اختلال در شبکه های انرژی، تردد شهروندان و... که البته تمام این معضلات با چاره اندیشی قبلی قابل مرتفع شدن است. بهرحال این فصل موسم بارندگی است و همه باید خود را آماده کنیم. معضلات ناشی از باران به دو بخش تقسیم می شود. بخشی از آن به مدیران و مسئولان باز می گردد که پیش از آغاز فصل بارندگی نسبت به آماده سازی شهر و پاکسازی جوی ها اقدام کنند که تا حد زیادی این مرحله با همت پرسنل پرتلاش شهرداری انجام می پذیرد. اما بخش عمده ای از این مشکلات به شهروندان برمی گردد که به سادگی قابل پیشگیری است. متاسفانه بسیاری عادت دارند زمانی که به مشکل برمی خورند چاره اندیشی می کنند حال آنکه باید از اتفاقات و تجربیات سال های گذشته پند گرفته و در ایام پرباران سال های بعد به کار گیرند.
یکی از معضلاتی که در فصل بارش گریبانگیر بعضی از همشهریان است، ورود آب و آبگرفتگی در منازل است. ساختمان هایی که دارای زیرزمین و طبقات منفی هستند بیشتر در معرض ورود آب هستند. پارکینگ برخی از ساختمان ها در طبقه منفی است و یک رمپ برای ورود خودروها در ابتدای آن وجود دارد که همان رمپ، مسیر مناسبی برای ورود آب است. واحدها و انباری هایی که در زیرزمین هستند در این حالت خسارت می بینند. در چنین مواردی باید در انتهای رمپ ورودی پارکینگ، کف شور یا کانال باریکی (آب رو) به صورت عرضی وجود داشته باشد که آب باران را به مسیر چاه یا کانال موجود هدایت کند. ضمن اینکه زیر در ورودی پارکینگ را کاملاً مسدود کنند. منازلی که در طبقه همکف یا زیرزمین هستند نیز باید احتیاط لازم را داشته باشند. مالکان این واحد ها نیز حتماً باید زیر در واحدها را کاملاً بسته تا از ورود آب به داخل منزل جلوگیری شود.
ساختمان های قدیمی و فرسوده نیز از باران های شدید در امان نیستند. اگر به هر دلیلی آب برف و باران در روی سطح پشت بام باقی بماند، احتمال نفوذ به داخل سقف و دیواره های کناری و تخریب آن ها وجود دارد. پشت بام ساختمان های جدید اگرچه دارای لایه ایزوگام هستند و تاحد زیادی از نفوذ به داخل سقف ها در امان هستند اما باقی ماندن آب در سطح بام خود پتانسیل حادثه ساز شدن دارد. هنوز بخش زیادی از این فصل را در پیش داریم، پس به سطح بام رفته و از باز بودن مسیر آب رو و یا کانال های آب (ناودانی) بویژه در ساختمان های قدیمی اطمینان حاصل کنید. این مسیرها در فصل تابستان به دلیل ریزش شاخ و برگ درختان مسدود شده و عبور آب را با مشکلاتی مواجه می کند که باید حتماً بازدید شود. این دقت را درباره کف شورهای حیاط و پارکینگ نیز داشته باشید. دقت کنید، آب سطح پشت بام پای دایوار ساختمان نریزد. زیرا آب به زمین نفوذ کرده و احتمال آسیب زدن و سست شدن پی ساختمان به ویژه در ساختمان های قدیمی که فندانسیون ندارند وجود دارد. هنوز بسیاری از منازل در کشور از چاه برای دفع آب و فاضلاب استفاده می کنند. اگر می دانید که چاه منزل شما از انواع غیرجذبی بوده و یا از زمان تخلیه آن مدت زیادی گذشته است هرچه زودتر نسبت به تخلیه آن اقدام کنید. در این روزها موارد زیادی از لبریز شدن چاه ها و ورود آ ب به منازل مشاهده می شود.
اما بارش باران تنها باعث آسیب زدن به ساختمان ها نمی شود، بلکه در مواردی باعث تخریب گودبرداری ها نیز می شود. آب باران باعث افزایش وزن مخصوص خاک شده و نیروهای وارد به گود را بیشتر کرده و باعث کاهش مقاومت خاک و تخریب دیواره های گود می شود. همچنین ورود آب به لایه های درونی خاک باعث کاهش چسبندگی آن شده و نهایتاً مقاومت خاک را کاهش می دهد. شاید گمان کنید که با نیلینگ ومقاوم سازی، خطر تخریب بطور کامل از بین می رود اما باید بدانید که حتی مقاوم سازی هم تا حدی تحمل دارد و احتمال تجمع آب در لایه های میانی خاک پشت دیواره ها وجود دارد. کمااینکه چندین مورد حوادث اینچنینی را در گذشته شاهد بوده ایم. توصیه می شود اگر در مرحله گودبرداری هستید قبل از آغاز فصل بارش، این مرحله را به اتمام برسانید و یا حتماً تحت نظارت مهندسان پروژه، ایمن سازی و مقاوم سازی های لازم انجام شود.
از دیگر مشکلات پیش آمده در زمان بارندگی، مربوط به رانندگی است. در زمان بارش برف و باران، کاهش میدان دید به وجود می آید و رانندگان دیگر به خوبی قادر به دیدن محدوده مقابل خود نیستند. در چنین مواقعی رانندگان باید با احتیاط کامل و با سرعت مطمئنه حرکت کنند. به ویژه در محل هایی مانند خط کشی عابر پیاده، مقابل مدارس و محلات مسکونی به آهستگی حرکت کنند. رانندگی در شب به هنگام بارندگی وضعیت را بسیار سخت تر می کند. حتماً خودرو خود را از نظر سلامت در قسمت برف پاک کن، ترمز و چراغ ها مورد بازدید قرار دهید. در زمان بارندگی خیابان ها و معابر لغزنده هستند پس از ترمز زدن و یا تغییر مسیرهای ناگهانی که می تواند باعث انحراف خودرو شده و کنترل آن را از دست راننده خارج کند خودداری کنید. اگر به هنگام رانندگی با آبگرفتگی قسمتی از خیابان مواجه شدید سعی کنید که به آهستگی از کنار مسیر آب گرفته حرکت کنید. زیرا شما از وضعیت بخشی که زیر آب مانده است آگاهی ندارید. چه بسا گودال یا چاله ای وجود داشته باشد و باعث گرفتار شدن خودرو شما شود. اگر در آب گرفتار شدید، خودرو را خاموش نکرده و در را باز نکنید و سریعاً با نیروهای امدادی تماس بگیرید.
عابران پیاده نیز باید کاملاً مراقب باشند. اگر همیشه و به سادگی از وسط خیابان عبور می کنید که البته کار بسیار خطرناکی ست، در زمان بارش هرگز از عرض خیابان عبور نکرده و برای این کار حتماً خود را به محل های مشخص شده مثل خط کشی یا پل عابر پیاده برسانید. بهتر است در زمان بارندگی به ویژه شب ها از البسه نایلونی با رنگ های روشن استفاده کنید.
دراین فصل علاوه بر باران، گاهی طوفان نیز پدیدار می شود. دراین هنگام، سریعاً خود را به یک سرپناه امن برسانید. از قرار گرفتن در بلندی ها و فضای باز به ویژه هنگام صاعقه و رعد و برق خودداری کنید. همچنین در زمان بازندگی از ایستادن در حاشیه رودخانه ها و شیب دره ها که احتمال سقوط و یا رانش خاک را دارد خودداری کنید. این روزها اجسام سنگین و بزرگی مانند گلدان و مجسمه ای بزرگ که در بالکن و لبه پنجره ها دارید را به پایین منتقل کنید. زیرا در اثر باد شدید احتمال سقوط به پایین و آسیب رساندن به عابران وجود دارد. توصیه می شود اگر کار خاص و ضروری ندارید در زمان باد و باران، منزل را ترک نکرده و یا فقط در پیاده رو و مسیرهای مخصوص عابران تردد کنید. از نزدیک شدن به درختان کهنسال، تیرها و کابل های برق و ساختمان های درحال ساخت بویژه داربست های ساختمانی خودداری کنید.
در صورت بروز حادثه خونسردی خود را حفظ کرده و بلافاصله با سامانه ۱۲۵ تماس گرفته و ضمن اعلام حادثه، سعی کنید خود را از محل حادثه دور کنید.
* سخنگو و مدیر روابط عمومی سازمان آتش نشانی