به گزارش خبرنگار مهر، شامگاه گذشته برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع «چالش های دانشگاه گرایی» روی آنتن شبکه آموزش رفت. موضوعی که این روزها بسیار مورد توجه جامعه به طور عام و همچنین جامعه پژوهشگران و کارشناسان حوزه آموزش است. چالشی که به صورت مستقیم نشانه های خود را در روند تعلیم و تربیت نیز نشان داده است.
در ابتدای این برنامه احمد چلداوی استاد دانشگاه در ابتدا با بیان اینکه خروجی های وزارت آموزش و پرورش که وارد دانشگاه می شوند، مطلوب نیستند، گفت: متاسفانه اگر بخشی از دانش آموزان به دانشگاه نیایند نمی توانند گلیم خود را از آب بیرون بکشند. دوم آنکه اگر به دانشگاه راه یابند بلد نیستند چگونه باید درس بخوانند و دانش را بجویند و دانشجو باشند.
وی افزود: به سه دلیل دانشگاه های ما نیز در انجام وظایفشان موفق نبوده اند. مدرک گرایی را به جای تخصص گرایی در اولویت قرار داده اند. دوم آنکه در عرصه پژوهش، مقاله محوری جای نیازمحوری را گرفته است. علت سوم خودمحوری به جای خدامحوری است که در دانشگاه ها به نوعی ایجاد می شود. از طرف دیگر مدیریت پذیرش دانشجو نداریم به این معنا که یک دختر اهوازی که دو تست بیشتر زده می آید تهران دانشجو می شود و دختر تهرانی که دو تست کمتر زده باید برود اهواز درس بخواند که هرکدام مشکلاتی به همراه دارند که شاید یکی از معضلات بالا رفتن سن ازدواج را باید همین جا جستجو کنیم.
وی با بیان اینکه مشکل اساسی کمبود قانون است البته نه در سطح مجلس بلکه در سطح وزارتخانه بیان کرد: بخشی از بیماری مدرک گرایی هم به تفکر حاکم بر جامعه برمی گردد. وقتی اقتصاد دولتی است، مردم ناچارند برگردند به سیستم دانشگاه دولتی. در اقتصاد دولتی تنها معیار برای تشخیص متناسب بودن یک فرد برای یک جایگاه مدرکش است. باید از اقتصاد دولتی به سمت اقتصاد تولیدمحور برویم.
این استاد دانشگاه به تقدس علم گرایی در فرهنگ ما که باور درستی است، اشاره کرد و گفت: از وقتی علم گرایی جایش را به مدرک گرایی داد وضعیت فرق کرد. برای اینکه افراد بخواهند در جایگاهی موفق باشند لازم است که تخصص گرایی به جای مدرک گرایی به صورت پررنگ تری دنبال شود. همچنین برای حل مشکل مدرک گرایی باید به آموزش نیازمحور توجه شود.
چلداوی بر ضرورت ایجاد رشته های تخصصی و کاربردی در حوزه هایی چون پسته، زعفران، فرش و... و بورسیه دانشجویان در صنعت تاکید کرد و گفت: زمانی یک طیف سیاسی در کشور حاکم شد و می‌خواستند ارتباطاتی با خارج برقرار کنند و گفتند اساتید حتما باید برای ارتقاء، مقاله ارائه کنند یعنی استاد و دانشجوی دکترا بدون نظر خارجی ها نمی توانست ارتقاء بگیرد در حالی که در آمریکا مقاله isi مهم نیست. آیین نامه غلطی از یک سالی وارد و شرط مقاله گذاشته شد.
وی افزود: باید دانشجویان دکترای ما از ابتدا با نیاز صنعت و تامین مالی صنعت دکترا بخوانند. باید آیین نامه های مربوط اصلاح شوند و بررسی شود چرا مقالات بخش وتویی ارتقاء در دانشگاه هستند.
در ادامه برنامه علیرضا لاری پور متخصص آموزش پزشکی نیز با طرح این پرسش که جای مهارت آموزی در آموزش و پرورش کجاست، اظهار کرد: آیا همه دانش آموزان فارغ التحصیل باید وارد دانشگاه بشوند؟ آیا همین دانشجویان می توانند از آنچه آموخته اند استفاده کنند؟ سیستم آموزش و پرورش، دانش آموزان را ناچار کرده به دانشگاه بروند. دانش آموزان ما در دوران تحصیل، چگونه درس‌خواندن را نمی آموزند و این رویه در دانشگاه هم ادامه می یابد.
مدیر سابق آموزش سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه البته در رشته پزشکی دانشجویان در کنار استاد آموزش های عملی می بینند کمتر با معضل روش درس خواندن مواجه هستیم، درباره معضلات اساسی در حوزه آموزش پزشکی بیان کرد: طبق مطالعات بیش از ۹۴ درصد فارغ‌التحصیلان پزشکی عمومی قصد ادامه تحصیل در دوره تخصص و فوق تخصصی دارند. تخصص محوری در حوزه آموزش پزشکی نیز فراگیر شده است و همه می‌خواهند تخصص بگیرند.
لاری پور با بیان اینکه فرایندهای ما در دانشگاه اشتباه است و نباید انتظار داشته باشیم محصول تام و تمامی از سیستم خارج شود، اظهار کرد: مردم فرزندان خود را به سمت رشته های پزشکی سوق می دهند و تمایل بالای شرکت کنندگان در کنکور موید آن است.
این متخصص آموزش پزشکی با اشاره به اینکه صحیح است که قانون کم نداریم اما برخی قوانین زیادی، برای دور زدن قانون های قبلی است گفت: وزیر آموزش و پرورش می‌گوید نمی تواند کنکور را حذف کند، پس چه کسی می تواند؟ امروز در تلویزیون آموزش تست زنی داده می شود و یادگیری مفهومی در آن وجود ندارد. افرادی با یک سری ترفند تست زنی را آموزش می دهند و فرد باسوادی تحویل دانشگاه نمی شود. فرهنگ مدرک گرایی در مدارس ایجاد شده است.
وی افزود: برای حل مدرک گرایی باید سیاست پذیرش دانشجو اصلاح شود. یعنی کسی که توانایی خواندن درس پزشکی ندارد به سمت آن نرود. دوم آنکه آنکه فرایند استخدامی با ارائه مدرک اصلاح و یا حذف شود. همچنین تنوع و تکثر در مدرک ها حذف شود.