به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، شرکت پترو امید آسیا یکی از مهم ترین شرکت‌های فعال در حوزه نفت چند سالی است که توانسته با ساخت مخازن رو زمینی نفت در گناوه، وزارت نفت را در افزایش میزان بهره برداری از این منبع طبیعی یاری دهد. این شرکت هم اکنون مذاکرات نهایی با وزارت نفت را برای ساخت دومین پروژه بزرگ تاریخ خود به اتمام رسانده است. پروژه‌ای که به گفته مدیرعامل شرکت پترو امید آسیا، با راه اندازی آن ذخیره ۱۰ میلیون بشکه نفت خام سبک و سنگین در جاسک امکان پذیر خواهد بود. در ادامه، صحبت‌های اصغر گرزین، مدیرعامل شرکت پترو امید آسیا را می‌خوانید:
* ابتدا کمی درباره پیشینه، زمینه فعالیت شرکت و پروژه‌های در دستور کار توضیح دهید.
- شرکت پترو امید آسیا، با علامت اختصاری «POA» زیرمجموعه شرکت مدیریت سرمایه گذاری امید بوده که سهامدار اصلی آن بانک سپه است. مجموعه گروه سرمایه گذاری امید دارای شرکت‌های مختلفی از جمله شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر، چادرملو، سنگ آهن گهر زمین، شرکت تامین سرمایه گذاری امید، شرکت سرمایه گذاری ساختمانی سپه، شرکت پترو امید آسیا، سیمان هرمزگان، کویر تایر، گهران امید و سیمان بجنورد و موارد دیگری است که برخی از این شرکت‌ها هم دارای شرکت‌های زیرمجموعه بوده و به صورت هلدینگی اداره می‌شوند.
میزان فعالیت برخی از شرکت‌های زیرمجموعه بنا به شرایط و زمان تغییر می‌کند. شرکت پترو امید آسیا که زیرمجموعه شرکت گروه مدیریت سرمایه گذاری امید است، از سال ۱۳۸۸ با هدف فعالیت در حوزه معادن، تاسیس شد و نوع فعالیت این شرکت بعدها در اساسنامه تغییر یافته و به سمت فعالیت در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی گرایش پیدا کرده است.همان طور که می‌دانید مخازن به طور کلی به ۲ دسته مخازن استراتژیک یا زیرزمینی بتنی و مخازن روزمینی یا فلزی تقسیم می‌شوند. ساخت مخازن ذخیره نفت ۱۰ میلیون بشکه‌ای گناوه، یکی از مهمترین اقدامات شرکت پترو امید آسیا در این سال‌ها بوده است. این سایت که حدود یک سال و نیم گذشته افتتاح شد، به وزارت نفت اجاره داده شده و به شکل قرارداد «BO» بوده است.
در این قرارداد، زمین را خود شرکت پترو امید آسیا، ابتیاع کرد، اما سرمایه گذاری بر روی این پروژه به این شرط که از نخستین روز بهره برداری این مخازن به وزارت نفت اجاره داده شود، انجام شد. بنابراین شرکت پترو امید آسیا هم اکنون به عنوان سازنده مخازن رو زمینی نفت در کشور مورد تایید وزارت نفت است.شرکت داریان، شرکت توسعه تجارت کیش و شرکت انرژی آسماری، شرکت ذخیره سازان امید و ... از دیگر شرکت‌های زیرمجموعه پترو امید آسیا هستند که داریان در حوزه طراحی و مشاوره پروژه‌های مهندسی و توسعه تجارت کیش در حوزه بازرگانی فعالیت دارد.
تلاش مسوولان شرکت همواره بر این بوده که فعالیت این شرکت‌ها هم جهت و مرتبط با فعالیت شرکت پترو امید آسیا باشد. به عنوان مثال هنگامی که پترو امید آسیا خریدهایی برای انجام پروژه‌های در دست اقدام خود دارد، شرکت توسعه تجارت کیش این نیاز را برطرف کند.اما در مورد قرارداد یا پروژه‌هایی که در دستور کار داریم باید بگویم که قرارداد «جاسک» جدی ترین قراردادی است که هم اکنون در حال تهیه ساز و کار اجرایی آن هستیم. در صورت نهایی شدن این ساز و کارها، ساخت دومین مخزن نفتی شرکت پترو امید آسیا آغاز می‌شود.
* کمی بیشتر در مورد این قرارداد توضیح دهید.
- وزارت نفت بنا به توصیه مقام معظم رهبری، تصمیم گرفت به سهم خودش به منظور توسعه منطقه مکران (جنوب شرق کشور)، ایفای نقش کند. این نقش آفرینی در چند کار مهم از جمله احداث خط انتقال هزار کیلومتری نفت از گوره تا جاسک تعریف می‌شود. در صورت ساخت مخازن نفت گوره و احداث خط لوله انتقال نفت به جاسک، وزارت نفت می‌تواند از طریق پایانه‌هایی که در آینده قرار است بسازد، نفت را به پایانه‌های ثابت یا کشتی‌های حامل نفت و یا گوی‌های شناوری که در منطقه مستقر می‌شوند، منتقل و از آن طریق صادر کند. بنابراین قرارداد «جاسک» در دل این پروژه عظیم قراردارد. اگر بخواهیم نگاهی به وضعیت فعلی پروژه خط گوره- جاسک داشته باشیم، ساخت مخازن گوره ناتمام است؛ خط لوله به مناقصه گذاشته شده و پیمانکاران آن تقریباً مشخص شده است. مخزن جاسک نیز به وسیله پترو امید آسیا ساخته می‌شود.
در این میان پروژه جاسک مشتمل بر ذخیره ۱۰ میلیون بشکه نفت خام سبک و سنگین است. در گناوه سه نوع نفت سبک، نیمه سنگین و سنگین و در جاسک نفت خام سبک و سنگین را ذخیره می‌کنیم. البته تصمیم گیری در این مورد بر عهده وزارت نفت است و شاید بخواهد نفت نیمه سنگینش را هم در جاسک ذخیره کند.
* اگر ممکن است در مورد جزئیات این پروژه بیشتر توضیح دهید.
- این مخازن مشتمل بر ۲۰ مخزن ۵۰۰ هزار بشکه‌ای است. در گناوه مخازن یک میلیون بشکه‌ای هم داریم، اما در جاسک مخازن ۵۰۰ هزار بشکه‌ای هستند. همان طور که گفتم تصمیم گیری در این مورد (چه مخزنی با چه حجمی در کجا) به عهده وزارت نفت است و شرکت‌های پیمانکاری اجرای آن را برعهده دارند.
شرکت پترو امید آسیا وظیفه تامین منابع این قرارداد «BOT» که حدود ۲۰۰ میلیون یورو است را بر عهده دارد. همچنین دوره ساخت این مخازن سه سال و دوره بهره برداری از آن‌ها ۱۵ سال خواهد بود. وزارت نفت به منظور توسعه منطقه مکران، زمینی به مساحت ۵ هزار هکتار را به تملک خود درآورده که برای این پروژه (جاسک) سایت ساخت این مخازن (حدود ۳۰۰ هکتار) را وزارت نفت به پترو امید واگذارکرده است. همچنین این مخازن از روز امضای قرارداد تا ۱۵ سال آینده به وزارت نفت اجاره داده شد. نرخ این اجاره به صورت پلکانی است؛ به این روش که پس از گذشت پنج سال و بازگشت بخش عمده سرمایه، نرخ اجاره کم کم کاهش یافته و مستهلک می‌شود.
* در مورد قرارداد قبلی که در گناوه بود توضیح دهید.
- قرارداد گناوه با این قرارداد تفاوت‌هایی دارد. در آن پروژه هم وزارت نفت و هم شرکت پترو امید آسیا، تجربه کافی در این مورد نداشتند. همچنین به دلیل تحولات مدیریتی و سیاست گذاری پترو امید آسیا، پروژه گناوه زمان بر شده است. بنابراین قرارداد گناوه پیچیدگی‌های لازم را ندارد. اما در این قرارداد (جاسک)، وزارت نفت، دو پیشنهاد ویژه به ما داده و آن در اختیار گذاشتن سایت یا زمین برای انجام پروژه و اجاره تضمینی این مخازن از شرکت است. البته قرارداد فعلی به لحاظ موارد جریمه‌ای و حقوقی دارای سختی و استحکام بیشتری نسبت به قرارداد گناوه است.
* آیا در مورد ورود به حوزه‌ها یا صنایع دیگر تصمیمی گرفته‌اید؟
- این احتمال وجود دارد که در احداث صنایع پایین دستی و بالادستی وزارت نفت برای توسعه منطقه مکران، با این ارگان همکاری‌های خود را توسعه دهیم؛ اما این موضوع بستگی به وضعیت مالی گروه و وضعیت اقتصادی کشور دارد.
معتقدم شرکت پترو امید آسیا ابتدا باید در حوزه کاری که هم اکنون در آن فعال است به عنوان یک شرکت برند و صاحب نام، بیش از گذشته شناخته شود. همچنین اولویت بعدی ما توسعه و حضور شرکت در عرصه‌های بین‌المللی است. به نظرم با انجام نمونه‌های این پروژه‌ها در کشورهای خارجی، می‌توان پترو امید آسیا را به جایگاه واقعی‌اش رساند.با وجود این اولویت‌ها، این احتمال وجود دارد که پترو امید آسیا در آینده به حوزه‌های دیگری از جمله پتروشیمی، معدنی و کانی ورود کند.
* آیا تاکنون در عرصه بین‌المللی فعالیتی داشته‌اید؟
- تاکنون خیر؛ اما مطالعات و رایزنی با کشورهای هدف برای این کار انجام شده است.
* به طور حتم طی این فرآیندها مشکلات و چالش‌هایی وجود دارد. کمی درباره این مشکلات صحبت کنید.
به طور حتم برای انجام هر کاری در هر کجای دنیا مشکلاتی وجود دارد. اما به اعتقاد من باید با مشکلات مواجه شد و برای آن‌ها راه حل پیدا کرد. فرار از مشکل راه حل نیست. شرکت پترو امید نیز در طول این سال‌ها با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم کرده است.نخستین چالش بزرگ ما بحث تامین مالی است. برای مثال قرارداد جاسک به طور کامل ارزی است و برای تامین مالی آن با توجه به وضعیت تحریمی ایران، مشکلات فراوانی را پیش رو داریم. عدم توانایی در استفاده از فاینانس خارجی به دلیل تحریم‌های پولی و بانکی اولین و بزرگ‌ترین چالش این پروژه است. پیگیری و تهیه تضامین و گارانتی‌هایی که برای انجام پروژه به آن‌ها نیاز داریم، از دیگر مشکلات ناشی از تحریم‌های پولی و بانکی است.
دیوان سالاری و مشکلات اداری پیچیده، دومین چالش اساسی در اجرای پروژه‌ها است. متاسفانه در سیستم اداری ایران، گرفتاری‌های اداری، فراوان، دست و پا گیر و زمان بر است.نکته دیگری که لازم می‌دانم به آن اشاره کنم، نگاه به سرمایه گذاران داخلی است. اگر سرمایه‌گذار خارجی بخواهد روی یک پروژه سرمایه گذاری کند، استقبال فراوانی از وی می‌شود، اما به سرمایه‌گذار داخلی همواره به چشم یک پیمانکار نگاه می‌شود.معتقدم باید راه سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی تسهیل شود زیرا سرمایه گذاری منجر به تولید، اشتغال و بی نیازی از واردات خواهد شد.
* اگر بخواهیم به طور مشخص درباره مشکلات این پروژه بحث کنیم، مهمترین چالش‌هایی که برای بهره برداری از این پروژه با آن رو به رو هستید، چیست؟
- به جز مواردی که به آن‌ها اشاره کردم، تامین لوازم، قطعات و تجهیزات برای انجام و اتمام این پروژه، از دشواری‌های کار است؛ زیرا هم اکنون به دلیل نوسانات نرخ ارز و تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران، سرمایه گذار نمی‌تواند نسبت به تامین این تجهیزات به‌راحتی اقدام کند.راهکار ما برای رفع این مشکل، تامین نیاز از داخل است. به این صورت که اگر تجهیزاتی در ایران ساخته می‌شود، با متخصصان مربوطه برای تولید آن مذاکره کنیم.
* آیا از خدمات‌دهی و تسهیلات بانک‌ها رضایت دارید؟
- در حال حاضر بانک‌ها یا به دلیل کمبود منابع مشکل می‌توانند تسهیلات مناسبی به تولیدکنندگان و صنعتگران بپردازند، یا ممکن است سرمایه‌گذاران به دلیل عدم توانایی در ارائه تضامین مناسب، نتوانند از تسهیلات ویژه برخوردار شوند. اما در مجموع بانک‌های خصوصی استقبال بهتری از تولیدکنندگان و صنعتگران می‌کنند. اگر بتوان در مورد نرخ تسهیلات دریافتی توافق کرد، می‌توان راحت ترکارکرد. ضمن اینکه بانک‌ها باید مراحل اداری اعطاء تسهیلات را کوتاه و روان کنند.
* چه انتظاری از وزارت نفت به عنوان متولی این پروژه دارید؟
- از مجموعه وزارت نفت بابت همراهی و حمایت از مجموعه شرکت پترو امید آسیا تشکر می‌کنیم و البته از مدیران وزارت نفت درخواست می‌کنم به نکاتی که در مورد سرمایه‌گذاری گفتم توجه ویژه داشته باشند.