خبرگزاری مهر- گروه استانها: طبق برنامه چشمانداز توسعه، کشاورزی محور توسعه اقتصادی کرمان در نظر گرفتهشده اما در این استان متوسط بارندگی فقط ۱۲۰ میلیمتر در سال آبی است که سالهاست همین میزان نیز محقق نشده و کشاورزان برای تأمین نیازهای آبی بیشترین فشار را روی برداشت آب از منابع زیرزمینی متمرکز کردهاند و بخش قابلتوجهی از ذخایر آب زیرزمینی کرمان ازدسترفته است.
تغییر زیستبومهای محلی در کرمان
حالا در کنار خشکسالی نوسانات اقلیمی گسترده موجب شده زیستبومهای محلی در استان دچار تغییر شده و جوامع محلی دچار خسارتهای قابلتوجه شوند.
اگر این روزها به نخل داران شرق، پسته داران شمال و جالیزکاران جنوب و باغ داران غرب استان سر بزنید بهسادگی میتوانید هکتارها زمین کشاورزی را ببینید که خشکشدهاند و خسارتهای هنگفتی نیز به کشاورزان واردشده که نمونه بارز آن رقم دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومانی است که بهعنوان خسارت سرمازدگی طی سال جاری روی دست کشاورزان مانده است و حالا تنها راه کار برای امرار معاش تبدیل درختان خشک شده به ذغال است.
رئیس جهاد کشاورزی شمال استان کرمان با تأیید این رقم به خبرنگار مهر میگوید: شرایط اقلیمی فصول سال در کرمان تغییر کرده و کشاورزی را تحت تأثیر قرار داده است.
عباس سعیدی از تغییرات اقلیمی و خشکسالی بهعنوان مهمترین چالش کشاورزی در کرمان یاد میکند، اما وضعیت کشاورزی کرمان چه در بخش شمالی استان و چه جنوبی از چالش نیز گذشته است و دست بسیاری از کشاورزان و اراضی کشاورزی خالی مانده است.
در شرق کرمان دهها روستا از جمعیت خالیشده و عملاً میتوان پدیده مهاجرت از روستاهای بیآب به روستاهای پر آب و یا شهرها را نظارهگر بود.
در شرق کرمان دهها روستا از جمعیت خالیشده و عملاً میتوان پدیده مهاجرت از روستاهای بیآب به روستاهای پر آب و یا شهرها را نظارهگر بودتعداد قالب توجهی از کشاورزان بیکار شدهاند و طبق اعلام سعیدی تنها در شمال کرمان ۴۳۰ هزار فرصت شغلی بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم از دست رفته است و این عدد در جنوب استان نیز قابلتوجه است که اکثر این افراد به مشاغل کاذب روی آوردهاند.
سعیدی بیشترین میزان خسارت را به محصول پسته اعلام میکند و میگوید: این خسارتها فقط ناشی از خشکسالی نیست بلکه تغییرات اقلیمی، تغییرات فصلهای سرد و گرم و غیرقابلپیشبینی بودن تغییرات دمایی از مهمترین مخاطرات است.
«عدم تأمین دمایی محصولات کشاورزی در فصول گرم و سرد مشکلساز شده است، در کنار خشکسالی تغییرات اقلیمی شرایط زندگی کشاورزان را تحت تأثیر خود قرار داده است»، اینها را سعیدی میگوید و میافزاید: کشاورزان خسارتهای زیادی دیدهاند و باید وامهای کشاورزی تمدید شود در غیر این صورت کشاورزان توان پرداخت اقساط را نخواهند داشت.
وی بیان کرد: در کنار پسته، گردوکاران و نخل داران هم مشکلدارند و میزان برداشت و کیفیت محصول افت کرده است.
برای بررسی بیشتر موضوع سراغ مریم سلاجقه، دکترای هواشناسی با گرایش کشاورزی و کارشناس اداره هواشناسی کرمان رفتیم.
تغییرات اقلیمی خشکسالی را تشدید کرده است
سلاجقه میگوید: تغییرات اقلیمی ناشی از افزایش گازهای گلخانهای در جهان است که در همه کشورها بهصورت کموبیش رویداده است در کرمان نیز تغییرات محسوس بوده است، بارشها از جامد به مایع تبدیلشده، تغییرات فصل بارندگی نیز رویداده به همین دلیل شدت خشکسالی نیز تشدید شده است.
وی با یادآوری اینکه تغییرات اقلیمی موجب تأثیر منفی بر کشاورزی و همچنین اقتصاد و حتی فرهنگ مردم شده است، میگوید: بسیاری از زمینهای کشاورزی خشکشده و کشاورزان هم بیکار شدهاند و نیاز به حمایت دارند.
محصولات کشاورزی نیاز به حد دمایی خاص هم در فصل سرما و هم گرما دارد اما دقیقاً در فصول گرم هوا سرد میشود و در فصول سرد هوا گرمتر شده و به همین دلیل کیفیت محصولات بهشدت کاهش یافته استسلاجقه بیان کرد: محصولات کشاورزی نیاز به حد دمایی خاص هم در فصل سرما و هم گرما دارد اما دقیقاً در فصول گرم هوا سرد میشود و در فصول سرد هوا گرمتر شده و به همین دلیل کیفیت محصولات بهشدت کاهش یافته است.
وی به افزایش روزهای گرم بالای ۳۰ درجه در کرمان طی سال جاری اشاره کرد و بیان کرد: ایام گرم سال در کرمان افزایشیافته است.
خشکسالی چالش نخست استان کرمان
محمدجواد زاهدی، نماینده مردم کرمان در مجلس هم با اشاره به خشکسالی در سالهای اخیر به خبرنگار مهر میگوید: خشکسالی چالش نخست استان کرمان است و اگر برای مقابله و کاهش آثار منفی آن چارهاندیشی نشود بهزودی در کرمان با تنشهای جمعیتی و اقتصادی مواجه میشویم.
وی گفت: شغل اکثر مردم کرمان کشاورزی است و باید آب موردنیاز بهخصوص در زمینه تولید محصولات استراتژیک تأمین شود چون شغل آنها اهمیت بالایی دارد و باید با تغییر الگوی کشت و اجرای طرحهای انتقال آب مشکلات را رفع کرد.
زاهدی بیان معتقد است که باید طرحهای موجود تأمین اعتبار شود و مسئولان برای حل مشکلات مردم تلاش بیشتری انجام دهند چراکه در برخی مناطق تأمین آب آشامیدن هم با مشکل مواجه شده است.
کرمان ناخواسته با چالش جدی در زمینه تغییرات اقلیمی مواجه شده و بسیاری از مردم بهخصوص در روستاها و شهرستانها عملاً با تغییر رویه عادی زندگی مواجه شدهاند که بیشترین تأثیر در بخش کشاورزی رویداده است.