علی منصوری به خبرنگار مهر گفت: «فلسفه و تئاتر: یک دیباچه» نوشته تام استرن با ترجمه من به زودی از سوی نشر بیدگل در دسترس مخاطبان قرار میگیرد. این کتاب را چندین سال پیش ترجمه کردم و قرار بود که ابتدا نشر بهمن آرا منتشر کند، که این اتفاق رخ نداد.
وی افزود: به باور نویسنده در این کتاب فلسفه و تئاتر در یک مکان و از یک زمان، یعنی در یونان باستان، آغاز شدند و به عبارتی خاستگاه هر دو رشته یونان باستان است. او از این ایده شروع کرده و به فصل مشترک و همچنین جدالهای میان فلسفه و تئاتر میپردازد.
منصوری ادامه داد: در این کتاب بحث شده ه فیلسوفانی که مخالف تئاتر بودند مانند افلاطون، اما از ساختارهای تئاتر و نمایشنامه بهره بردند. ما میدانیم که افلاطون از دیالوگ در متون فلسفی خود استفادههای زیادی میکند و حتی یک نظریه هم وجود دارد که افلاطون در ابتدا نمایشنامه نویس بوده، اما آن را به کناری میگذارد و به فلسفه روی میآورد.
این مترجم درباره دیگر بخشهای این کتاب نیز چنین توضیح داد: در بخش دیگری نویسنده به اندیشههای فیلسوفان درباره تئاتر میپردازد. به عنوان مثال دیدگاههای ارسطو درباره تئاتر و تراژدی را تحلیل میکند. در بخش دیگری به اخلاقیات میرسد و این تناقض را مطرح میکند که برخی از فیلسوفان تئاتر را مدرسه اخلاق دانسته و برخی دیگر به شدت این اخلاقی بودن را زیر سوال میبرند.
منصوری همچنین به بحث تام استرن درباره تئاتر سیاسی هم اشاره کرد و گفت: استرن یک فصل کتاب خود را نیز به سیاست و تئاتر سیاسی اختصاص داده است. او ضمن این تحلیل این ویژگی هستی شناسانه تئاتر که چون این رشته انسانها را گردهم میآورد در ذات خود سیاسی است، به آثار هنرمندانی چون برشت هم در زمره تئاتر سیاسی میپردازد.
مترجم کتاب «فلسفه و تئاتر: یک دیباچه» در ادامه یک ویژگی مهم این کتاب را در ساده بودن زبان و همه فهم بودنش خواند و ادامه داد: این کتاب ساده و همه فهم است. پیشتر من کتاب «هنر تئاتر» جیمز آر همیلتون را ترجمه کرده بودم که توسط انتشارات آونددانش منتشر شده بود. این کتاب فقط برای کسانی بود که فلسفه دانسته و قصد ورود به عرصه تئاتر داشتند، اما کتاب تام استرن اینگونه نیست و دید خوب و تازهای هم به فلسفه خواندهها میدهد و هم به تئاتریها.
منصوری در پایان گفت: هماکنون نیز مشغول ترجمه کتاب «جهان مکتوب» نوشته مارتین پوکنر هستم. احتمال دارد اسم کتاب را در پایان ترجمه تغییر دهم. نویسنده در این کتاب به کتابها و متنهای مهمی پرداخته که بر تمدن بشری تاثیر گذاشتهاند. مباحث «جهان مکتوب» از متونی چون «گیل گمش» و «ایلیاد و ادیسه» شروع شده و به متونی چون «هری پاتر» ختم میشود. این کتاب نیز توسط نشر بیدگل منتشر میشود.
علی منصوری، کارگردان و مترجم حوزه تئاتر و ادبیات است. «هنر تئاتر» نوشته جیمز آر. همیلتون، «بکت و تصویر فلسفی» اثر آنتونی اولمان، «بعضی از ما به دوستمان کلبی هشدار داده بودیم» نوشته دونالد بارتلمی، «چشم عمومی و گوش خصوصی» نوشته پیتر شفر، «درست و نادرست: بدعت و عقل سلیم برای بازیگر» نوشته دیوید ممت، «میان دو سکوت: گفتوگو با پیتر بروک» اثر دیل مافیت، «بازیگر و هدف: راهکارهایی عملی برای عبور از بنبستهای بازیگری» نوشته دکلان دونلن، «تمهیدات کارگردان تئاتر: هفت مقاله درباره هنر و تئاتر» نوشته آن بوگارت، «اطلس ابر» نوشته دیوید استیون میچل، «معیوبها» نوشته تام رکمن و «صید ماهی بزرگ» نوشته دیوید لینچ، عناوین شماری از ترجمههای منتشر شده منصوری است.