خبرگزاری مهر، گروه استانها- کیمیا صادقی: روزهایی را به یاد می آوریم که بوی کتاب های نو در کتابخانه های منزلمان تمامی نداشت و حافظ و سعدی در قفسه کتابخانه هایمان خودنمایی می کرد؛ شاید از آن روزها خیلی نگذشته باشد اما بسیاری چیزها تغیر کرده است و از بوی کتاب خبری است .
۲۴ آبان ماه روز کتاب و کتابخوانی نام دارد و با وجود اینکه در هفته کتابخوانی برنامه های متعددی به مناسبت این روز در نظر گرفته می شود اما به نظر می رسد درحق روز کتاب و کتابخوانی کوتاهی شده است به نوعی که حتی جوانان نیز این روز را به یاد نسپرده اند و تنها نام آن در تقویم های ما ثبت شده است.
جوانان درگیر کنکور شده و از کتابخوانی فاصله گرفته اند
در این راستا نویسنده اصفهانی و منتقد ادبی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه جوانان امروزه در مقایسه با دهه های پیش از کتابخوانی فاصله گرفته اند، اظهار داشت: ضعف هایی که در سیستم آموزشی ما وجود دارد، باعث شده جوان کمتر به سمت کتابخوانی برود؛ جوانان امروز بیشتر جذب کنکور شده اند و کتاب های کمک درسی شمارگان بیشتری پیدا کرده اند.
سیاوش گلشیری در ادامه افزود: در آموزش و پرورش کسی دانش آموزان را به مطالعه رهنمون نمی کند، متاسفانه شکل مطالعه عوض شده است و دانش آموزان بعضاعلاقه ای به مطالعه ندارند.
وی با بیان اینکه کتاب های زیادی با عنوان های مختلف وجود دارد، بیان داشت: کتاب به اندازه کافی وجود دارد اما آموزش ها در زمینه کتابخوانی صورت نگرفته است، حتی دانشجویان نیز در حیطه تحصیلی خود کتابی اضافه را مطالعه نمی کنند.
وی افزود: علاوه بر آموزش و پرورش، کانون های پرورش فکری کودکان و نوجوانان می توانند در زمینه آموزش کتابخوانی فعال باشند.
کتاب های مجازی رقیبی برای کتاب حساب نمی شود، کتاب های مجازی همیشه وجود داشته و باعث شده زمانی که کتاب چاپ می شود نسخه مجازی آن نیز منتشر شود و این نسخه مجازی رقیب کتاب نیست بلکه شکل دیگری از کتابخوانی است که باید به شکل درست ترویج شودکتاب های مجازی رقیب کتاب نیستند
گلشیری با بیان اینکه کتاب های مجازی رقیبی برای کتاب حساب نمی شود، ادامه داد: کتاب های مجازی همیشه وجود داشته و باعث شده زمانی که کتاب چاپ می شود نسخه مجازی آن نیز منتشر شود و این نسخه مجازی رقیب کتاب نیست بلکه شکل دیگری از کتابخوانی است که باید به شکل درست ترویج شود.
وی با بیان اینکه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان با برگزاری نشست و کارگاه های کتابخوانی می تواند گام موثری در ترویج کتابخوانی بین جوانان بردارد، گفت: متاسفانه اداره ارشاد اصفهان در این زمینه کوتاهی کرده و تنها برخی شهر کتاب ها و کانون های پرورش فکری این قبیل نشست ها و کارگاه ها را برگزار می کنند.
این روزها کتاب و کتابخوانی شکل دیگری پیدا کرده، از طرح و رنگ روی جلد گرفته تا حجم برگه و سایز های کوچک وبزرگ همه و همه جای خود را به تلفن همراه و لپ تاپ داده اند و کتاب هایی که به آنها کتاب مجازی می گویند.
مرگ زودرس نشر فرا رسیده است
مدیر انتشارات پرسش در گفت و گو باخبرنگار مهر با اشاره به وضع نشر در وضعیت موجود کاغذ اظهار داشت: وضعیت نشر کتاب مساعد نیست به نوعی که تیراژ برخی از کتاب ها به ۵۰۰ عنوان رسیده است و این یعنی مرگ نشر فرا رسیده است .
وی ادامه داد: کاغذ، بندی ۲۸۰ هزار تومن است و کسی نمی تواند کتاب چاپ کند و زمانی که کتاب به پخش داده شود فروش آنچنانی نمی رود.
رنجبر در ادامه گفت: با توجه به وضعیت اقتصادی مردم، قدرت خرید آنها کاهش پیدا کرده و کتاب های خاص و عمومی تر مانند کتاب های روانشناسی و عامه پسند مورد استقبال مردم قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه با شرایط موجود در جامعه مردم بیشتر سمت کتاب هایی که درباره موفقیت و پولدار شدن است رفته اند، گفت: افراد یا به دنبال کتاب های تکان دهنده یا علاقه مند به مطالعه رمان های معروف هستند.
کاغذ کالای اساسی است اما با نرخ آزاد فروخته می شود
مدیر انتشارت پرسش در ارتباط با رقابت کتاب های مجازی با کتاب های فیزیکی اظهار داشت: فردی که کتابخوان باشد در هر صورت به مطالعه کتاب می پردازد اما بعضی افراد علاقه دارند کتاب را در حالت فیزیکی لمس کنند و نسخه فیزیکی آن را ترجیح می دهند.
بر اساس آنچه که از وزارت سمت اعلام شده است، کاغذ جزو کالا های اساسی محسوب می شود که ارز دولتی به آن تعلق می گیرد اما متاسفانه با نرخ آزاد فروخته شده و از سوی وزارت ارشاد نیز نظارتی اعمال نمی شود و حتی اتحادیه ناشران اعتراضی به این موضوع نکرده اند.
ایستگاه های مطالعه در مناطق پر تردد شهر از جمله ترمینال ها، بیمارستان ها و فرمانداری ها نصب شده است که در سه سال اخیر ۷۰۰ جلد کتاب با ۹۰ عنوان کتاب در این ایستگاه ها قرار گرفته است که علاقه مندان در ایستگاه های مطالعه هزینه از ناچیزی را در برابر کتاب انتخابی خود می دهند۳۳ ایستگاه مطالعه در شهر راه اندازی شده است
اما امیر هلاکویی در گفت و گو با خبرنگار مهر در ارتباط با فعالیت های نهاد کتابخانه ها در استان اصفهان در راستای تشویق مردم به کتاب و کتاب خوانی با بیان اینکه ۳۷ ایستگاه مطالعه در شهر راه اندازی شده است ادامه داد: ایستگاه های مطالعه در مناطق پر تردد شهر از جمله ترمینال ها، بیمارستان ها و فرمانداری ها نصب شده است که در سه سال اخیر ۷۰۰ جلد کتاب با ۹۰ عنوان در این ایستگاه ها قرار گرفته است که علاقه مندان در ایستگاه های مطالعه هزینه ناچیزی را در برابر کتاب انتخابی خود می دهند.
رئیس اداره کل کتابخانه‌های عمومی اصفهان افزود: در برنامه های بعدی در نظر داریم ۵۰۰ تا هزار ایستگاه برای امانت کتاب در شهر قرار دهیم که علاقه مندان در آن مکان کتابی را به امانت گرفته و مجدد تحویل کتابدار دهند.
نشست کتابخوان ویژه معلولین و آتش نشان ها را برگزار خواهیم کرد
هلاکویی با اشاره به هفته کتاب و کتابخوانی گفت: در این هفته که از ۱۹ آبان ماه آغاز شد برنامه هایی از جمله تجلیل از فعالان حوزه کتاب را خواهیم داشت که در نجف آباد برگزار می شود، همچنین نشست کتابخوان ویژه معلولین و آتش نشان ها را در برنامه های هفته کتاب خوانی برگزار خواهیم کرد.
وی افزود: روز گذشته فعالان عرصه کتاب برنامه میثاق با شهدا را داشتند و در ادامه برنامه دیدار با علمای اصفهان و خانواده شهید را در استان اصفهان و شهرستان ها برگزار خواهیم کرد.
تجربه نشان داده است که کتاب خوانی در بین جوانان کاهش پیدا کرده و کمتر دیده می شود که جوانی نسخه فیزیکی کتابی را در دست گرفته و مشغول مطالعه باشد اما نکته جالب اینکه آمار دقیق و واقعی از میزان مطالعه مردم اصفهان در این راستا وجود ندارد.
آمار دقیقی از سرانه مطالعه مردم اصفهان نداریم
حتی معاون فرهنگی ارشاد هم آمار دقیقی از سرانه مطالعه اصفهان در چند سال اخیر نداشته و در گفت و گو با خبرنگار مهر ، در ارتباط با سرانه مطالعه اصفهان اظهار داشت: آمار جدیدی از میزان مطالعه مردم اصفهان نداریم اما طبق آماری که از سال های پیش داشتیم سرانه مطالعه اصفهان نسبت به دیگر شهرها بیشتر است.
مختاری ادامه داد: از آنجایی که برخی مطالعه درسی، روزنامه و فضای مجازی را جزو ساعات مطالعه حساب می کنند و مولفه های کتاب خوانی متفاوت هستند آمار دقیقی از میزان مطالعه مردم نداریم.
این روزها به نظر می رسد کتاب های مجازی رقیب جدی برای کتاب های سنتی شده اند و کمتر جوانی رغبت می کند که به جای دنبال کتاب گشتن در فضای مجازی، وقت خود را صرف رفتن به سمت کتابخانه ها کند، البته کارشناسان معتقدند در این رقابت نفس گیر همچنان، کتاب های سنتی گوی سبقت را از کتای های مجازی ربوده اند چراکه همچنان نسلی وفادار به نوستالژی های کودکی و جوانی، حس خوشایند ورق خوردن کتاب و بوی برگه های تازه از چاپ در آمده آن را با حس بی رنگ هیچ اثر انگشتی در فضای مجازی عوض نمی کنند.
اما نباید از این نکته غفلت کنیم که در کنار گسترش کتابخوانی مجازی، حس و حال ناب خوانش کتاب های سنتی را نیز باید در نسل جوان جامعه تقویت کنیم، شاید ساده ترین راه حل این موضوع استانداردسازی کتابخانه ها، شبانه روزی شدن آنها و تجهیز آن به کافی شاپ، مهدکودک و دیگر امکانات رفاهی مطابق پیشرفت های روز دنیا است، طرحی که بیش از ۷ سال پیش در اصفهان مطرح شد اما همچنان در گوشه ای خاک می خورد.