خبرگزاری مهر، گروه استانها - صبا مرجانیان: همین طبیعت بکر و چهارفصلش که زیستگاهی امن و دلنشین برای گونه‌های نادر جانوری رقم زده آنرا به نخجیر محبوب شاهان ایرانی تبدیل کرده بود؛ کرمانشاهی که امروز در گذر زمان شاهد افول و انقراض برخی نوادر حیات وحش است.
کرمانشاه زمانی زیستگاه کل ایرانی بوده است؛ قوچ و میش، کل و بز، آهو و خرس قهوه‌ای، مار کوتوله، شوکا، دلیجه، کبک، قرقاول و... زمانی ساکنان مناطق حفاظت شده استان بودند، ولی امروز به ندرت می‌توانید آنها را حتی در مناطق شکار ممنوع هم رویت کنید.
گاهی در جبر طبیعت اسیر چرخه زیستی می‌شوند و گاهی هم در تیررس شکارچیان قرار می‌گیرند و کم‌کم گونه‌های کمیاب به نایاب تبدیل می‌شوند و رفته رفته دیگر اثری از آنها نمی‌بینیم، اما حداقل مناطق حفاظت شده باید جایگاهی امن برای زندگی این حیوانات باشد یا مناطق شکار ممنوع که فلسفه شکل‌گیری آنها هم کمک به احیای جمعیت گونه‌های حیات وحش است، اما شکارچیان به راحتی با کشتن این نوادر جانوری حتی با آنها عکس‌های یادگری می‌گیرند و منتشر می‌کنند.
حالا مسئله این است که مناطق حفاظت شده دیگر برای این حیوانات امن نیست و اگر خوراک درندگان دیگر نشوند حتما شکار انسان‌ها خواهند شد؛ در چند ماه اخیر خبرهای تاسف‌باری از دریدگی آهوی قرآویز توسط سگ‌های گله، شکار خرس قلاجه، تصادف خرس قهوه‌ای و... در این مناطق تحت حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه شنیدیم که نشان از این دارد که این مناق آنگونه که باید زیستگاهی ایمن نیست.
بر اساس استاندارد جهانی هر ۱۰۰۰ هکتار باید توسط یک محیط بان حفاظت شود؛ یعنی برای مساحت حدود ۲۸۵ هزار هکتاری استان کرمانشاه باید ۲۸۵ نفر محیط بان مشغول فعالیت و رصد و پایش باشند، وضعیت اینجا نگران‌کننده می‌شود که ما فقط ۶۰ محیط‌بان داریم.
همچنین ۶.۷ مساحت کل استان کرمانشاه مناطق حفاظت شده است که بازهم با استاندارد ۱۰ درصدی جهان فاصله زیادی داریم، البته سال‌های سال است وعده افزایش آن به ۱۱ درصد را می‌دهند، اما هنوز این مهم تحقق پیدا نکرده و شاهد هستیم که این مناطق با تعداد کم محیط‌بانانش به جولانگاه کشتار حیات وحش تبدیل شده‌اند.
پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده بیستون، بوزین و مرخیل، غار قوری قلعه و پراو و قلاجه از جمله مناطق حفاظت شده استان کرمانشاه هستند و قراویز، امروله و دالاخانی، منطقه نواکوه و هشیلان نیز مناطق شکار و تیراندازی ممنوع محسوب می‌شوند.
برخی حوادث اقتضای طبیعت است
فردین الفتی‌نیا ، مسئول یگان حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد حوادث اخیر که برای حیوانات مناطق حفاظت شده استان رخ داده اظهار داشت: در هفته‌های گذشته یکی از آهوهای منطقه قراویز توسط سگ‌ها مورد هجوم قرار گرفت و بخشی از بدن وی خورده شد.
وی افزود: به جز این مورد گزارش دیگری از صدمه دیدن حیوانات حفاظت شده گزارش نشده است.
اخیرا دو قلاده خرس نیز در منطقه حفاظت شده آسیب دیدند که یکی در پی تصادف با ماشین آسیب دیده بود و دیگری هم توسط فردی متخلف شکار شد
مسئول یگان حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه بیان کرد: برخی حوادث نظیر خورده شدن حیوانات توسط حیوان دیگر اقتضای طبیعت است و این از نظر زنجیره غذایی غیرقابل انکار است.
الفتی‌نیا با بیان اینکه هیچگونه شکار آهو در منطقه نداشتیم، گفت: اخیرا هم دو قلاده خرس نیز در منطقه حفاظت شده آسیب دیدند که یکی در پی تصادف با ماشین آسیب دیده بود و دیگری هم توسط فردی متخلف شکار شد که موضوع پیگیری و مظنونان به دادگاه معرفی شدند.
وی عنوان کرد: ۲۸۵ هزار هکتار منطقه حفاظت شده و شکار ممنوع در سطح استان وجود دارد که در آن گونه‌هایی نظیر کل و بز، میش، گراز وحشی، شوکا، گرگ و سایر گونه‌های حیات‌وحش با پراکندگی‌های مختلف وجود دارد.
کرمانشاه ۲۰۰ محیط‌بان کم دارد
مسئول یگان حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه بیان داشت: طی پنج ماهه امسال یک هزار و ۳۴ مورد شکار غیرمجاز ماهی، ۲۲ مورد شکار غیرمجاز پرندگان و ۱۳ شکار غیرمجاز پستانداران شامل خرگوش، تشی، گراز و کل کشف شده است.
طی پنج ماهه امسال یک هزار و ۳۴ مورد شکار غیرمجاز ماهی، ۲۲ مورد شکار غیرمجاز پرندگان و ۱۳ شکار غیرمجاز پستانداران شامل خرگوش، تشی، گراز و کل کشف شده است
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه با اشاره به کشف ۱۴۶ مورد شکار پرنده به صورت زنده گیری افزود: این پرندگان عمدتا شامل چکاوک، سیره و کبک بوده است.
وی با بیان اینکه ۴۲ مورد نگهداری حیوانات زنده طی این مدت کشف شده گفت: از ابتدای سال تاکنون ۱۳ مورد سلاح غیرمجاز و ۶ مورد سلاح مجاز کشف و مورد پیگیری قرار گرفته است.
الفتی در خصوص جریمه شکارچیان غیرمجاز نیز بیان داشت: ۶۰ میلیون و ۶۹۵ هزار تومان جریمه به این افراد تعلق گرفته که از این میزان تنها ۱۹ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان آن وصول شده است و برای وصول مابقی منتظر رای دادگاه هستیم.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه تصریح کرد: در این مدت ۷۴ مورد تخلف کشف و ۹۵ متخلف دستگیر شدند که با توجه به اینکه ممکن است در یک تخلف بیش از یک نفر دخیل بوده باشند در نتیجه تعداد متخلفین از تخلفات بیشتر است.
الفتی درباره تعداد محیط بانان نیز گفت: از نظر چارتی و سازمانی در استان کرمانشاه ۲۰۰ نفر کمبود محیط بان وجود دارد که اعتبار جذب و مجوز استخدام آن ارائه نمی شود.
جذب ۳۰ محیط بان بومی در استانها
و اما شهریورماه امسال بود که فلاحی، معاون یگان حفاظت سازمان حفاظت از محیط زیست در یک برنامه رادیویی با اعلام کمبود حدود ۴۰۰۰ نفر نیروی محیط بانی در کشور گفت: امسال قرار است ۳۰۰ محیط بان بومی استان استخدام کنیم.
وی افزود: در حال حاضر جمعیت کل نیروهایی که در سطح مناطق حفاظت شده محیط زیست کار م کنند ۳۰۰۰ نفر است که این جمعیت با توجه به شرایط کاری همیشه بر سر کار نیستند و شیفیتی کار می کنند.
فلاحی گفت: طبق استاندارد جهانی به ازای هر ۱۰۰۰ هکتار باید یک محیط بان وجود داشته باشد، اما با توجه به وسعت مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست که به ۱۷ میلیون هکتار می رسد به ازای هر ۸۵۰۰ هکتار یک محیط بان وجود دارد و این به معنای ۸.۵ برابر استانداردهای جهانی است.
معاون یگان حفاظت سازمان حفاظت از محیط زیست گفت: طبق چارت مصوب سازمان محیط زیست، باید ۷۳۴۰ نفر در مناطق چهارگانه باشند که در حال حاضر ۵۰ درصد نیرو کمبود داریم که به علت کمبود بودجه است.
طبق چارت مصوب سازمان محیط زیست، باید ۷۳۴۰ نفر در مناطق چهارگانه باشند که در حال حاضر ۵۰ درصد نیرو کمبود داریم که به علت کمبود بودجه است
به گفته وی، محیط بانان ما در مناطق آزاد نیز فعالیت دارند و تمام قوانین در خصوص برخورد با متخلفان شکار و صید در مناطق حفاظت شده در مناطق آزاد نیز اجرا می شود و شکارچیان بدون پروانه حق شکار را ندارند.
معاون یگان حفاظت سازمان حفاظت از محیط زیست ادامه داد: نیروهای ما بر اساس قانون خدمات کشوری موظف به ۱۷۶ ساعت خدمت در ماه هستند درصورتیکه با شیفت کاری آنها این میزان به ۴۳۲ ساعت می رسد. به عبارت دیگر محیط بانان ما ۲۵۶ ساعت مازاد بر قانون خدمات کشوری فعالیت می کنند.
فلاحی گفت: سازمان تلاش کرده تا در قالب فوق العاده نوبت کاری، بتواند زحمات محیط بانان را جبران کند اما این بستگی به مدیریت و بودجه استانی دارد.
معاون یگان حفاظت سازمان حفاظت از محیط زیست اظهار کرد: نیروهایی که جذب شده اند بر اساس استانداردهای جذب نیرو است. برخی نیرو ها به صورت شرکتی، قرارداد خرید خدمت و یا کارگری هستند و به دلیل اینکه موقتی هستند تا زمان اتمام پروژه حضور دارند اما به دلیل اینکه پذیرش نیرو از طرف سازمان سنجش انجام می شود اگر در آزمون، نمره قبولی را کسب نمایند سنوات برای آنها منظور خواهد شد.
یکی از مهمترین مشکلات پیش‌روی حفاظت از گونه‌های نادر جانوری استان کرمانشاه قطعا همین کمبود محیط‌بانان است که حیات‌وحش بی‌نظیر این منطقه تاوان سوءمدیریت‌های سازمان محیط زیست در جذب و به‌کارگیری نیروهای محیط‌بانی دارد و به نظر باید هرچه زودتر به فکر جذب نیروهای مورد نیاز باشند تا اینگونه شاهد انقراض یکی پس از دیگری گونه‌های جانوری نباشیم.