مجله مهر - عارف چراغی: این روزها بازار خوانندهها از هر زمان دیگری داغ تر است. یکی پاپ میخواند و یکی گروه راه میاندازد. چند تا ترک در رادیوجوان و شبکههای آنورآبی منتشر میکنند و بعد آغاز شهرت و شروع کنسرتها؛ اما در این بین کسانی هستند که با وجود بهرهمندی از صدای خوب و طی کردن آموزشهای لازم، عطای شهرت و ثروت را به لقایش بخشیده و به دنبال دغدغههایشان رفتهاند. محسن توسلی یکی از آنهاست. میخواند تا گرهگشا باشد، از دستاوردهای کشورمان میخواند تا تو به ایران افتخار کنی. سوژههای محسن توسلی اگر خانواده شهدا و جانبازان نباشد، آسیبهای اجتماعی است.
از کجا آغاز شد؟
محسن توسلی میگوید: «خواندن را از مدرسه آغاز کردم. آن زمانها به خواندن صرفا علاقه داشتم. در همان دوران مدرسه به یکی از معلمان پرورشی مدرسهمان که این را گفتم از من تستی گرفت. اولین تست صدای من سرود آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو بود. بعد از آن گروه سرودی تشکیل دادیم که در اغلب مسابقات بین مدارس منطقه ۱۴ اول می شد. پس از آن راهمان به مسجد باز شد و با مکبری و خواندن دعای توسل نوجوانیمان را سپری کردیم.
استاد من در کلاسهای مداحی یک روحانی بود و شاید در میان اکثر مداحان این کمتر دیده شده باشد که یک مداح استادش یک روحانی باشد و در همان دوران این روحانی علی رغم جبههگیری خیلیها در این زمینه، به من پیشنهاد داد که دوره موسیقی را نیز بگذرانم. این موضوع ادامه داشت تا سال ۸۰ که به طور تخصصی آموختن دورههای مختلف صدا را زیر نظر استاد پناهی آغاز کردم و این دوره ها حدود ۴ سال طول کشید. استاد پناهی را با اینکه خیلیها کارهای او را شنیدهاند اما کمتر کسی آن را میشناسد. البته باید تاکید کنم که من تا سال ۸۴ نزد ایشان درس صدا آموختم.»
حماسه را به عاشقانه ترجیح دادم
«از سال ۹۰-۹۱ بود که کارم را با ساخت آهنگهای حماسی آغاز کردم. در آن زمان آهنگهای عاشقانه و اجتماعی بیشتر از هر زمان دیگری روی بورس بود، اما من از همان ابتدا هم دغدغه ساخت کارهایی در زمینه های انقلابی را داشتم. معتقد بودم باید به آنچه اعتقاد دارم عمل کنم. با اینکه در همان دوران هم پیشنهادات زیادی برای خواندن ترکهای عاشقانه داشتم اما کارم را با ترکهای حماسی آغاز کردم. اولین کلیپی که برای تلویزیون اجرا کردم هم تیتراژ سریال خاکریز اول بود.»
وحدت را به هر چیزی ترجیح میدهم
توسلی میگوید: «در سال گذشته یک قطعهای به نام بتشکنها با همکاری یک خواننده اهل تسنن و معروف سوری تولید کردم که بازخورد بسیار خوبی داشت. با اینکه خیلی از دوستان تندرو موافق این مساله نبودند و همیشه انتقاد به تولید چند کار من در حوزه وحدت داشتند اما چون به کار و هدفم اعتقاد داشته و دارم این کار را انجام دادم و بعد از این هم انجام خواهم داد. پس از انتشار این قطعه جریان مثبتی درحوزه وحدت، هم در ایران و هم در سوریه به راه افتاد که هرگز آن را فراموش نخواهم کرد. قطعه "بت شکنها" تنها قطعه تولید شده در جهان اسلام است که باحضور یک خواننده شیعه و یک خواننده سنی درحوزه وحدت ساخته شده است.
قطعه دیگری هم دارم به نام هممسیر که ۴ سال پیش به مناسبت هفته وحدت سال ۹۳ خواندم. این قطعه بر اساس شعری از حسین صیامی و با تنظیم حامد برادران منتشر شده است.»
۸۰ درصد کارهایم را با هزینه شخصی ساختهام
توسلی میگوید: «تا این لحظه که پیش شما هستم بیش از ۶۰ ترکموسیقی و موزیکویدئو ساخته ام. اما نکتهای که خیلیها از شنیدن آن تعجب میکنند همکاری نکردن بسیاری از نهادها و ارگانها با ما است. در واقع من بیش از ۸۰ درصد کارهایم را با هزینه شخصیام ساختهام و کمتر پیش آمده که کاری را سفارش بگیرم. دلیل آن هم عدم اعتماد نهادها به ماست. وقتی برای آنها طرح و ایده میبری آن را قبول نمیکنند و یا اولویت آن را درک نمیکنند یا بودجهشان برای این نوع تولیدات تعریف نشده و وظیفهشان ساختن سرود است!
ولی وقتی خودت میروی همان کار را با هزینه شخصیات میسازی، واکنشهای مثبتی از سمت آنها میآید که چقدر کار خوبی از آب درآمده و من به آنها میگویم که این همان ایدهای است که شما قبولش نداشتید. این عدم تمایل و عدم اعتماد نهادها به ما همواره وجود داشته است. با وجود اینکه اکثر کارهایم را با هزینه شخصیام ساختهام اما با توجه به هزینه سنگین تنظیم، ترانهسرا، بیشتر از یک تعداد محدودی نمیتوانیم تولید داشته باشیم. چرا که نهادها ارگانها یا سازمانهای دولتی اغلب از خوانندگان یا گروههای خاصی برای تولید آثار مورد نظرشان حمایت میکنند.»
«همیشه سعی کردهام به موضوعاتی بپردازم که کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند، مثلا کارهایی درباره جانبازان یا همسران شهدا و یا مادر شهید عماد مغنیه داشتهام که کمتر به آنها پرداخته شده است. حتی یک بار یکی از دوستان به ظاهر انقلابی به من گفت ما خودمان عماد مغنیه را هنوز درست و حسابی نمیشناسیم آنوقت تو رفتهای برای مادر عماد مغنیه آهنگ ساختهای! البته شاید منظور او اولویت ماجرا در مقایسه با دیگر موضوعات بوده اما بههرحال کم نبودهاند افرادی که چنین گوشه و کنایههایی به من زدهاند...»
در نخ تسبیح کسی نیستم
«آنچه مسلم است در ساخت چنین آثاری برخلاف آنچه همه تصور میکنند، از حمایت خوبی برخوردار نیستیم. دوستان زیادی دارم که وارد این حرفه شدهاند و بسیاری از آنها بعد از یک یا دو سال کنار رفتهاند، چرا که حمایتها کم و هزینههای ساخت بسیار بالا بوده و اگر ما هم تاکنون در این مسیر دوام آوردهایم خواست خدا بوده است. چرا که تا این بسیاری از ارگانها و نهادها اگر چه ما را دوست و رفیق خود میپندارند اما معمولا به کمتر به ما اعتماد میکنند، دلیل آن هم واضح است، ما در نخ تسبیحشان نیستیم!
اگر از همان ابتدا در ژانر عاشقانه وارد میشدم قطعا بهرهوری بالاتری داشتم چرا که مردم آهنگهای عاشقانه یا شاد را بیشتر میپسندند اما بههرحال من بخاطر دغدغههایم وارد ژانر انقلابی شدم و البته پشیمان هم نیستم؛ البته کارهایی نیز در حوزه اجتماعی داشتهام.
به عقیده من ژانر انقلابی صرفا به موسیقی حماسی ختم نمی شود و حوزه اجتماعی و آسیبهای اجتماعی را نیز شامل میشود. کارهایی در حوزه اعتیاد و خانواده در این دسته قرار میگیرند که در گذشته کارهایی در این حوزه نیز انجام دادهام. مثلا کاری درباره عشق و علاقه پدر و دختر ساخته بودیم که با استقبال خوبی هم مواجه شد. در حال حاضر نیز درصددم کارهایی درباره عشق بین همسران کار کنم.»
پدر بزرگم تهران تایمز میخواند
توسلی درباره اینکه چگونه به این سبک علاقهمند شد میگوید: «من در خانواده مذهبی به دنیا آمده و بزرگ شدم. دوپدربزرگهای من روحانی بودند و اهل قلم و از شاگردان آیتاللهالعظمی بروجردی بود و سالها هم حجره یکی از علما. یک نکته جالب درباره پدر بزرگم این بود که ایشان در آن زمان صبح به صبح روزنامه تهرانتایمز انگلیسی زبان را میخواند و البته روی علم و ادب ما حساسیت زیادی داشت. از همان ابتدا هم دلش میخواست من را در قامت یک قاری قرآن یا مداح ببیند و همیشه قاریان و مداحان بنام آن روزها مثل جواد فروغی را برایم مثال میزد.»
خاک مقدس "رپر" میخواست
توسلی درباره همکاری با دیگر خوانندگان در آهنگ خاک مقدس میگوید: «آهنگ خاک مقدس را قرار بود یک خواننده حماسی بخواند، یک خواننده سنتی و یک خواننده پاپ و یک رپر اجرا کنند. در این آهنگ من و آقای علیرضا افتخاری و آقای خشایار اعتمادی برای خواندن بخش های حماسی، سنتی و پاپ ترانه گرد هم آمدیم و بنا بر این بود که یک رپر هم بیاید و بخشی از ترانه را اجرا کند اما بنا بر ملاحظاتی استفاده از این ژانر منتفی شد و متن مورد نظر را فرد دیگری به صورت دکلمه اجرا کرد.»
وی درباره یکی از اجراهایش در کشورهای خارجی هم گفت: «وقتی برای اولین بار در لبنان اجرا داشتم. مادر شهید عماد مغنیه نیز در آن مراسم حضور داشتند. وقتی نوبت به اجرای یک ترانه شاد رسید، کمی معذب شدم، برای همین تصمیم گرفتم بروم و از او اجازه بگیرم، برای کسب اجازه نزد او رفتم و گفتم یکی از ترانه ها کمی شاد است، اجازه اجرای آن را به من میدهید که ایشان گفتند "ما این همه شهید داده ایم تا این لبخند و شادی را در چهره مردم ببینیم.»
در آخر وقتی از توسلی درباره آرزوهایش پرسیدیم، گفت: «بزرگترین آرزویم دیدار با رهبر معظم انقلاب است. ای کاش این خواستهام به گوششان برسد...»