خبرگزاری مهر، گروه استانها- الهه آهنگر: افزایش بی رویه قیمتها از ابتدای امسال وضعیت بی سابقهای را در اکثر بازارها رقم زد و شرایطی پیش آورد، که مسئولان امر از آن به «التهاب بازار» یاد میکنند. اکنون وارد نهمین ماهی شده ایم، که بار این سو تدبیریها بر دوش مردم قرار دارد.
ماهها است که به خاطر سو مدیریت در بازار، بسیاری از فروشندگان به بهانههای مختلف، قیمتها را هر طور دلشان بخواهد، به مشتری میدهند و افزایش بدون ضابطه قیمت، ویژگی اصلی حال و هوای این روزهای بازار در استان تهران و دیگر نقاط کشور است.
هر روز شاهد راه افتادن بازار سیاه در مورد یک کالای خاص هستیم، یک روز برنج، روغن نباتی، گوشت گوساله و حالا هم نوبت قیمت تخم مرغ، مرغ، گوشت وارداتی و محصولات لبنی است، که به قول مسئولان «مُلتهب» است.
اما موضوع از آنجا حادتر میشود، که این کالاها اساسی بوده و خریدار مجبور است، برای رفع نیاز روزانه خود آنها را خریداری کند و سبد کالای درصد بالایی از افراد جامعه هر روز کوچک و کوچکتر میشود.
کوچکی سبد کالای خریداران را به راحتی میتوان از میزان فروش سوپرمارکتها و حتی فروشگاههای زنجیرهای و نیز نوع مواد غذایی خریداری شده فهمید، آن گونه که بررسیهای میدانی خبرنگار مهر نشان میدهد، سهم کالاهای غیر ضروریتر مانند آجیل، شکلات، شیر و برخی میوهها در سبد کالاهای خانوار تهرانی به کمتر از یک چهارم تقلیل پیدا کرده است، به این معنا که خریداران سعی میکنند، ابتدا آن چه برای خوردن و سیر شدن واجب است، خریداری کنند، سپس کرایه خانه و اقساط وامها و بدهیها را کنار بگذارند و اگر پولی ماند، برای خرید کالاهای خوراکی غیر ضروریتر و پوشاک و آموزش و … مصرف کنند.
ثبت نام برای دریافت گوشت منجمد در برخی فروشگاهها
در این میان صحبت از ثبت نام برای دریافت گوشتهای منجمد در برخی از فروشگاهها و صفهای عریض و طویل برای آنها به میان میآید و برخی فروشگاهها نیز از فرصت استفاده کرده خریدار را مجبور میکنند، با هر بسته گوشت منجد، کالاهای دیگری که فروشنده تعیین میکند، نیز بخرند!
جالبتر اینجاست، که دریافت کد ملی و کارت ملی برای پیش فروش شرکتهای خودروسازی کم بود، حالا برای خرید گوشت منجمد نیز باید کارت ملی نشان دهید و به گفته فروشندگان «به دستور تعزیرات حکومتی از تحویل بیش از یک بسته گوشت منجمد به هر خریدار معذوریم.»
یکی از خریداران در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به خریدی که از یکی از فروشگاههای زنجیرهای صورت داده بود، گفت: چندین دفعه است، در طول یک ماه اخیر برای خرید گوشت منجمد دولتی مراجعه کردم، اما هنوز موفق به دریافت حتی یک بسته گوشت نشدم، بعد از پیگیریهای متعدد، کارمند فروشگاه شماره موبایلم را دریافت کرده و قرار شده به محض آمدن گوشت خبرم کند.
وی افزود: من نه احتکار کننده ام و نه دلال، شرایط را هم درک میکنم و اصلاً اضافه خریدی ندارم، اما حق این را دارم، که بتوانم کالاهای اساسی و مورد نیاز خانواده ام را با قیمتهای منصفانه خریداری کنم، انتظار به حق من این است، که حداقل مایحتاج خانوادهها افزایش قیمت نداشته باشد و مجبور نشویم برای خرید ارزانتر گوشت و یا کالای دیگر صفهای طولانی بایستیم و یا بارها به فروشگاهها سر بزنی تا آن کالا را داشته باشند.
نقش دلالان و تغییرات نرخ ارز مهمترین عامل افزایش قیمتها است
در این میان معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار تهران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: اکنون به دلیل افزایش قیمتها هزینه خرید کالاها و نیز خدمات در سبد خانوار افزایش یافته و هزینههای زندگی را دستخوش تغییرات اساسی کرده و توان خرید مردم را کاهش داده است.
در حال حاضر مصرف عادی بوده و غیرمتعارف نیست، ولی نمیتوان از نقش دلالان و افرادی که سود خود را در التهاب بازار میبینند، چشم پوشی کرد، دلالان مانع کاهش قیمتها هستند وی در پاسخ به این سوال خبرنگار مهر، که چه عواملی سبب افزایش قیمتها شده است، گفت: تغییرات سریع نرخ ارز در سال جاری مهمترین عامل افزایش قیمت در کالاها بوده است.
محمد امامی امین در پاسخ به این سوال که چرا علی رغم گذشت چندین ماه از توزیع گوشت و تخم مرغ در بازار کماکان شاهد افزایش قیمتها هستیم، نیز گفت: دلیل اصلی کمبود عرضه نسبت به تقاضا است، ایجاد تقاضای کاذب در بازار سبب عدم تطابق عرضه و تقاضا میشود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار تهران به مقاومت دلالان برای جلوگیری از کاهش قیمت نیز به عنوان عامل دیگر اشاره کرد و افزود: در حال حاضر تعهدات در خصوص توزیع کالاهای اساسی در حال اجرا است و در حال حاضر نیز مصرف عادی بوده و غیرمتعارف نیست، ولی نمیتوان از نقش دلالان و افرادی که سود خود را در التهاب بازار میبینند، چشم پوشی کرد، دلالان مانع کاهش قیمتها هستند.
زمان دقیقی نمیتوان برای تعدیل قیمتها پیش بینی کرد
وی از نشست کارگروه ستاد تنظیم بازار استان تهران خبر داد و گفت: کارگروه تعزیرات حکومتی این هفته به طور جدی نقش خود را ایفا میکند، تا شاهد کاهش قیمتها باشیم.
امامی امین در پاسخ به این سوال خبرنگار مهر، که چه زمانی را برای مشاهده کاهش قیمتها در بازار پیش بینی میکنید، گفت: زمان دقیقی برای تعدیل قیمتها نمیتوان پیش بینی کرد، اما این اطمینان را میدهم، که با تمام توان پیگیر کاهش قیمتها هستیم و تعزیرات حکومتی، سازمان حمایت وبازرسین اصناف به طور جدی تر در این خصوص ورود و با گران فروشی برخورد کنند.
وی قاچاق گوشت دام سبک به کشورهای همسایه علی رغم بخشنامه ممنوعیت صادرات آن را مورد اشاره قرار داد و افزود: این قاچاق نیز دلیل بخشی از گرانیهای گوشت دام سبک است، باید با هماهنگی بین نهادهای ذی ربط و تشدید نظارتها با قاچاق کالا برخورد شود.
امامی امین در پاسخ به این سوال که برخی کمبود کالاهای اساسی را علت گرانی قیمت میدانند، گفت: خیر، کمبود جنسی برای عرضه نیست، اما نمیتوان نقش دلالها و واسطهها را نادیده گرفت، متاسفانه این افراد در همه شئون اقتصاد در حال ایفای نقش بوده و خسارات ناشی از اقدامات آنها نیز به مردم وارد میشود.
باید نسبت به اصلاح شبکه توزیع اقدامات جدی صورت بگیرد
در این میان برخی خبرهای رسمی و غیر رسمی از توزیع نامناسب کالاهای اساسی در بازار حکایت دارد، به نحوی که به نظر میرسد، توزیع مطلوب و طبق اعلام رسمی در مناطق مختلف استان تهران را شاهد نباشیم.
البته هنوز مسئولان به صورت رسمی این خبر را تایید نکرده اند، اما در برخی محافل زمزمههای نارضایتی از نحوه توزیع کالاهای اساسی و نیز عدم نظارت دقیق بر آن وجود دارد و حال انبوهی از متقاضیان کالاهای اساسی با فروشگاههای بلاتکلیفی روبرو هستند، که تحویل گوشت دولتی و دیگر اقلام اساسی حمایتی را به آیندهای مبهم موکول میکنند و این افراد چارهای جز خرید مایحتاج به قیمتهای گزاف ندارند و روند کوچک شدن سفره خانوارها ادامه مییابد.
البته رییس سازمان صمت استان تهران به عنوان یکی از اعضا موثر ستاد تنظیم بازار این استان از تصمیم برای تشدید نظارتها بر بازار خبر داده و به خبرنگار مهر گفت: در خصوص نحوه تولید، قیمت گذاری و توزیع کالاهای اساسی جلساتی را در هفته جاری با شبکههای توزیع، اصناف و دستگاههای نظارتی خواهیم داشت.
یدالله صادقی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر گلایههای مردمی در خصوص کمبود گوشت در فروشگاههای زنجیرهای نیز گفت: متاسفانه سهمیه گوشت در استان تهران به طور کامل در اختیار این استان نیست و یکی از درخواستهای اکید ما این است، که شرکت پشتیبانی امور دام کشور این سهمیه را در اختیار استان تهران قرار دهد، تا نسبت به اصلاح شبکه توزیع اقدامات جدی صورت بگیرد و از رسیدن مقدار بیشتری از گوشتی که توزیع میشود، به دست مصرف کنندههای واقعی مطمئن شویم و از سوء استفاده احتمالی برخی سودجویان به دلیل اختلاف قیمت موجود بین گوشت توزیعی با بازار جلوگیری شود.
مرغداران قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار را قبول ندارند
وی در پاسخ به سوالی در مورد علت بالاتر بودن قیمت گوشت مرغ نسبت به نرخ مصوب نیز اینگونه توضیح داد: هم مرغداران و هم وزارت جهاد کشاورزی معتقدند باید تجدید نظری در خصوص قیمت گوشت مرغ صورت بگیرد و مرغداران این قیمت را کارشناسی نمیدانند، برای اصلاح قیمت مصوب مرغ نیز اقداماتی صورت گرفته اما هنوز تصمیم قطعی در این خصوص گرفته نشده است.
رییس سازمان صمت استان تهران اضافه کرد: مرغداران قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار را قبول ندارند و محصولات خود را با قیمتی بالاتر در اختیار کشتارگاهها میگذارند و کشتارگاهها نیز مجبورند، با قیمت بالاتر عرضه کنند و همین امر سبب اختلاف قیمت بین بازار و نرخ مصوب ستاد تنظیم میشود.
وی علت افزایش قیمت تخم مرغ را نیز عدم تطابق عرضه و تقاضا دانست و گفت: در حال حاضر تخم مرغ واحدهای تولیدی کمتر از میزان تخم مرغ مورد نیاز بازار است و به همین دلیل شاهد افزایش قیمت هستیم و میزان تخم مرغهای وارداتی نیز محدود است و نتوانسته این کمبود را جبران کند.
حال باید منتظر ماند و دید، رضا رحمانی وزیر تازه نفس صمت، شریعتمداری وزیر تازه نفس تعاون، کار و رفاه اجتماعی و محمود حجتی، وزیر کشاورزی و نیز مسئولان استانی چه تدبیری برای مدیریت آشفته بازار کالاهای اساسی و تعیین تکلیف قیمتها و نحوه عرضه مناسب در بازار خواهند داشت.