به گزارش خبرنگار مهر، مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست در همایش ملی مواد رنگزا، محیط زیست و توسعه پایدار گفت: رنگ‌ها یکی از پرمصرف‌ترین مواد شیمیایی و از عمده‌ترین آلاینده‌های محیط زیست به ویژه در پساب صنایع هستند.
شینا انصاری افزود: نقش صنایع رنگ‌سازی در آلودگی محیط زیست را نمی‌توان انکار کرد. موضوعی که در دفتر پایش فراگیر بررسی می‌شود تا ملاک تصمیم‌گیری مدیریتی قرار بگیرد.
رنگ‌بازی که در مهد کودک‌ها و مدرسه‌ها باب شده هم در آن از رنگ‌هایی استفاده می‌شود که از چهار فلز خطرناک جیوه سرب کادمیم و ارسنیک تشکیل شده استوی ادامه داد: آلودگی‌های فیزیکی آب شامل طعم و بو، رنگ، کدورت و حرارت است. عواملی که منجر به ناخالصی در فاضلاب می‌شود هم شامل عوامل فیزیکی و شیمیایی است و منابع ناخالصی هم در این زمینه اهمیت دارد.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر تأکید کرد: رنگ می‌تواند منشأهای مختلفی داشته باشد که شامل منشأهای صنعتی، یون‌های فلزی ترکیبی، ورود ترکیبات آلی حاصل از تجزیه میکروبی و سایر منابع همچون کلروفیل جلبک‌ها است.
انصاری ادامه داد: صنایع عمومی آلاینده محیط زیست در ارتباط با رنگ شامل رنگ سازی و رنگ‌آمیزی، نساجی، دباغی، خودروسازی، صنایع پلاستیک، پوشاک و کفش و کاغذسازی و مواد غذایی است.
وی تأکید کرد: عمده‌ترین آلاینده‌ها در رنگ‌سازی رنگ‌های آلی و مصنوعی هستند که بسیار پایدار و مقاوم هستند و مقادیر بسیار کم آن‌ها برای آبزیان بسیار خطرناک است و سرطان‌زا، جهش‌زا و آلرژی‌زا هستند و تأثیرات مخربی روی اتمسفر هم می‌توانند داشته باشند و تاثیراتی بر سلامت انسان هم بر جا می‌گذارند. بر این اساس حتماً باید قبل از دفع فاضلاب به محیط زیست رنگ زدایی کنیم.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر تصریح کرد: پساب‌های صنایع نساجی باعث تهدید اکوسیستم‌های آبی و آبزیان می‌شود. آلاینده‌های نساجی رنگی بسیار خطرناک‌تر هستند و رنگی‌بودنشان معیاری برای شناسایی مواد آلاینده خطرناک است.
انصاری افزود: مهم‌ترین ویژگی پساب صنایع نساجی حرارت بالای آن‌هاست که دمای نهایی فاضلاب را ۳۰ تا ۵۰ درجه فاضلاب افزایش می‌دهد. مقادیر زیاد رنگینه‌ها هم مشکل بعدی است. مواد شیمیایی این صنعت هم شامل رنگینه‌ها و مواد پاک‌کننده است. مراحل رنگرزی و مرحله چاپ هم کمیت و کیفیت مختلفی از پساب را ایجاد می‌کند که فرایند تصفیه آن را نیز دچار پیچیدگی بالایی می‌کند.
کودکان وسایل رنگی را بیشتر دوست دارند اما متأسفانه برخی از این اسباب‌بازی‌ها رنگی که استفاده می‌کنند استاندارد لازم را ندارد و به ویژه برای کودکان زیر سه سال که اسباب‌بازی‌ها را به دهان می‌برند خطرناک است و منجر به مشکلات سلامتی کودکان و حتی مسمومیت می‌شود
وی تأکید کرد: در صنعت چرم‌سازی و دباغی در مراحل مختلف تولید پساب می‌شود. رنگ‌آمیزی چرم دو دسته مواد رنگی معدنی غیرمحلول و مواد رنگی آلی محلول در آب را شامل می‌شود که نهایتاً تولید هر تن پوست خام ۳ مترمکعب فاضلاب تولید می‌کند.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر ادامه داد: صنایع رنگرزی نیز شامل طیف وسیعی از مواد رنگزا می‌شود که کاهش نور و اکسیژن محلول در آب را به دنبال دارند و برای گیاهان و … مشکل ایجاد می‌کنند.
وی تأکید کرد: در صنایع آرایشی بهداشتی در مراحل مختلف ترکیبی از مواد مختلف را در پساب حاصل از این صنایع به دنبال می‌گذارد.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر تصریح کرد: صنایع خودروسازی هم از صنایع بزرگ مولد آلودگی رنگی هستند و مواد خطرناکی مثل فلزات سنگین و مواد اسیدی و قلیایی را تولید می‌کند و توانایی تولید بیشترین مقدار زیادات خطرناک را دارد.
انصاری هشدار داد: یکی از مواردی که آن طور که باید به آن توجه نشده بحث استانداردسازی اسباب‌بازی‌هاست. کودکان وسایل رنگی را بیشتر دوست دارند و متأسفانه برخی از این اسباب‌بازی‌ها رنگی که استفاده می‌کنند استاندارد لازم را ندارد و به ویژه برای کودکان زیر سه سال که اسباب‌بازی‌ها را به دهان می‌برند خطرناک است و منجر به مشکلات سلامتی کودکان و حتی مسمومیت می‌شود. در وسایل بازی پارک‌ها نیز نظارت بر استاندارد بودن رنگ‌ها بسیار مهم است.
وی اعلام خطر کرد: رنگ‌بازی که در مهد کودک‌ها و مدرسه‌ها باب شده هم در آن از رنگ‌هایی استفاده می‌شود که از چهار فلز خطرناک جیوه سرب کادمیم و ارسنیک تشکیل شده است.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر تأکید کرد: جشن رنگی که در سال‌های اخیر توسط آژانس‌های مسافرتی باب شده هم از مشکلاتی است که با آن رو به رو هستیم. عمده رنگ‌های مورد استفاده رنگ‌های آلی هستند که هم برای استفاده‌کنندگان در برنامه و هم برای طبیعت بسیار خطرناک است و باد و باران هم از محلی به محل دیگر منتقل می‌شود.
انصاری ادامه داد: روش‌های متعددی برای بررسی رنگ آب وجود دارد. حداکثر مطلوب رنگ در آب ۵ واحد و حداکثر مجاز آن ۱۵ واحد است و استاندارد خروجی رنگ در فاضلاب ۷۵ واحد است. حلال‌ها و فلزات سنگین هم باید در رنگ‌ها اندازه‌گیری شود.
وی ضمن تشریح روش‌های شناسایی و پایش در این حوزه و فرایندهای متداول در تصفیه آب و رنگ حذف آب گفت: قبل از ورود فاضلاب صنعتی به سیستم استفاده کننده وارد شود باید حذف رنگ انجام شود اما در عمل رنگ آب توسط روش‌های متداول تا حد متوسطی قابل حذف است.
انصاری در پایان هشدار داد: آنچه در خروجی صنایعی که بر شمردیم و مولد رنگ هستند می‌ببینیم این است که پایش‌هایی به طور ادواری و خوداظهاری انجام می‌شود و پایش‌های رنگ از پایش های مشمول است اما چیزی که بسیار بیش از آن حایز اهمیت است رنگی است که در محصولات مورد استفاده مردم داریم. محصولاتی که در اختیار مردم و به ویژه کودکان به عنوان گروه‌های حساس قرار می‌گیرد باید سازمان‌های استاندارد ملی روی استانداردهای جدید برای آن‌ها کار کنند. سازمان محیط زیست جهانی در سال‌های اخیر در این زمینه اقداماتی انجام داده است و ما هم باید تعیین استاندارد رنگ‌هایمان را در دستور کار قرار بدهیم. به ویژه در محصولات باید به موضوع رنگ و عناصر پرخطر توجه کنیم.