ویدئومهر: گویش ناشناختهای به نام سرخهای، بار دیگر به سرتیتر خبرهای کشور برگشت؛ این بار در جریان سفر رئیس جمهور به استان سمنان و به دلیل به کار بردن عبارت «زنونابین».
حجتالاسلام روحانی که به شهر سرخه -زادگاه خود- رفته بود در جمع همشهریانش اقدام به تعریف کردن لطیفهای به زبان سرخهای کرد که با استقبال مردم مواجه شد. او البته این نکته که در جریان مذاکرات هستهای از این زبان استفاده شده بود را نیز تکرار کرد.
پیش از این، عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و یکی از اعضای اصلی تیم مذاکرهکننده هستهای، علت حضور حسین فریدون -برادر رئیس جمهور- در مذاکرات را زبان سرخهای اعلام کرده بود. عراقچی گفته بود: « حسین فریدون، رابط ما و رییسجمهور بود. برادر رییسجمهور، مسائل خاص را به زبان سمنانی و سرخهای از روحانی میپرسید.»
سرخه یکی از شهرهای منطقه کهن قومس است و زبانشناسان گویش سرخهای را در گروه گویشهای حاشیهای دریای خزر و زیرمجموعه گویشهای ایرانی نو غربی میدانند.
ساختار دستوری و واژگان این گویش در کنار لهجهٔ سرخهای آن را از همهٔ گویشهای جزیرهٔ لهجهها و لهجههای ایرانی متمایز کرده؛ با این حال، گویش سرخهای بعضا با گویشهای لری، مازندرانی و گیلکی اشتراکاتی در واژگان دارد.
کلمات این گویش معمولا پیچیده است. به طور مثال: «بوبا» و «په» به معنای پدر، «مانی» و «ما» معادل با مادر، «دادیک» به معنای برادر بزرگتر از خود، «بریک» به معنای برادر کوچکتر از خود، «دودو» به معنای خواهر بزرگتر از خود و «خاکی» به معنای خواهر کوچکتر از خود است!