به گزارش خبرنگار مهر، مستند بلند «تاریخ صدور» به کارگردانی مجید عزیزی که در بخش مسابقه ملی دوازدهمین جشنواره «سینماحقیقت» حضور دارد روایت صدور شناسنامه های افراد است؛ شناسنامه ای که سال صدور آن هر نسل را با نسل بعدی متمایز می کند.
«تاریخ صدور» پژوهشی در رابطه با تفاوت های افراد دهه های ۴۰ تا ۹۰ است؛ تفاوت هایی که سبب شده هر نسل جدید در مقابل نسل قبل بایستد و آنها را اشتباه و نسل خود را درست ببینند.
مجید عزیزی به سراغ آدم های نسل های مختلف رفته و با پژوهش از جامعه آماری به دست آمده و استفاده از نظریات کارشناسان این حوزه به بیان ویژگی های مردمان ۶ دهه از جامعه پرداخته است.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه موضوع مستند توسط واحد پژوهش خانه مستند انتخاب شده است، گفت: یکی از این موضوعات مهم، شکاف نسلی و تفاوت نسل های بعد از انقلاب بود. بنابراین من این موضوع را جالب دیدم و همراه فاطمه داوودی پژوهشگر خانه مستند این پروژه را شروع کردیم.
عزیزی عنوان کرد: سوال مستند این نیست که شکاف یا فاصله و تفاوتی بین نسل ها وجود دارد یا خیر چون همه معتقدیم وجود دارد. سوال مستند این است که در واقع این تفاوت چقدر جدی است و آیا این خوب است یا بد و باید با آن چه کرد؟ من هم هدفم این بود که یک آگاهی بخشی صورت بگیرد و نسل های مختلف بتوانند با هم تعامل بهتری داشته باشند. در واقع نسلی که در انقلاب بزرگ شده است یک ویژگی دارد، نسلی که در جنگ رشد کرده یک ویژگی، نسلی که در دهه ٧٠ که همه چیز به سمت مدرن شدن می رود یک ویژگی دارد و نسلی که در دهه ٨٠ با اینترنت و رسانه های جمعی بزرگ شده است خصوصیات دیگری دارد. این بدان معنی نیست که مثلا ویژگی های یک دهه برتری از نسل دیگر دارد یا نسلی بد شده است. ما ارزشگذاری نمی کنیم. ما فقط می خواهیم بگوییم هر نسل با توجه به شرایط اجتماعی چه خصوصیات بارزی دارد تا به تعامل و درک نسل ها از یکدیگر برسیم. با این روش نسل ها می توانند در کنار هم بهتر کار کنند و به اهداف اجتماعی برسند.
سوال مستند این نیست که شکاف یا فاصله و تفاوتی بین نسل ها وجود دارد یا خیر چون همه معتقدیم وجود دارد. سوال مستند این است که در واقع این تفاوت چقدر جدی استکارگردان «بدون مرز» درباره جامعه آماری این اثر اظهار کرد: ما جامعه آماری بیشتری از آنچه داخل فیلم هست، داشتیم. یعنی ما حدود ٢٠٠ تا ٣٠٠ نفر داشتیم ولی ما خیلی از این پژوهش ها را فارغ از نمونه های آماری خودمان از موسسه نسل شناسی، صحبت های کارشناسان و پایان نامه ها داشتیم.
وی درباره برخی از صفت ها مانند نسل سوخته، نسل سازگار، نسل تاچ و ... که در این مستند به افراد دهه های مختلف داده می شود، توضیح داد: وقتی ما درباره انسان صحبت می کنیم درباره نسبیت حرف می زنیم. وقتی می گوییم مثلا پول جایگاه اجتماعی بیشتری برای دهه های ٧٠ و ٨٠ به نسبت دهه ۴٠ ایجاد می کند به آن معنا نیست که همه افراد دهه ۴۰ بی خیال پول هستند! بحث این است که نسبیت چطور است. این صفت ها از این جهت به افراد این دهه ها داده شده است که در نسبیت با هم بررسی شوند. مثلا بررسی شد که دهه ٧٠ افراد کم مسئولیت تری نسبت به دهه ۶٠ دارد؛ این لزوما معنای عالی بودن همه دهه ۶۰ ای ها نیست یا بحث بی اسطوره بودن چیزی بود که خود بچه های دهه ٧٠ می گفتند که ما الگو نداریم یا نداشتیم یا الگوهایی که مطرح می کنند الگوهای بی ربطی هستند.
عزیزی در بخش دیگر از صحبت هایش مطرح کرد: در دوران جنگ دهه ۵٠ و ۶٠ ای ها جذب یک جریان شدند البته منظور این نیست که همه اینطور بودند ولی ما جریان های ملی، مذهبی زیادی داشتیم. هر کسی به جریان سیاسی اجتماعی ای مثل فداییان اسلام، مجاهدین، سپاه و بسیج، توده ای ها و ... متصل بود، این موضوعات ایدئولوگ بودند و اسطوره داشتند. در حال حاضر دهه ٧٠ این ایدئولوژی را ندارد و منِ مستندساز اصلا نمی خواهم بگویم این خوب است یا بد. هیچوقت هم در فیلمم اینطور ارزشگذاری نکردم. من در جایگاه ارزشگذاری نیستم فقط بحث این است که شکل عوض شده است. در بحث رویکرد به مذهب شکل عوض شده و مذهب رهبر نیست. مثلا دهه هفتادی ها می گویند اول پول بعد خدا. یکی می گوید آخرین بار یادم نمی آید کی با خودم خلوت کرده ام و مشکلی را نمی شناسم که با پول حل نشود اما دهه ۴۰ ای ها کاملا متفاوتند.
این مستندساز عنوان کرد: از همین رو یک دهه ۵٠ ای که پدر یک دهه ٨٠ ای شده است، اصلا توانایی درک بچه را ندارد، اصلا همدیگر را نمی فهمند که همین جا تعارض پیش می آید. وقتی تعارض پیش بیاید هم آسیب اجتماعی پیش می آید؛ وقتی بدنه جامعه که تصمیم‌گیر هستند، از پدر و مادر و معلم تا وزیر و رییس جمهور و ... اصلا این نسل را درک نمی کنند و این نسل هم درکی از آنها ندارند این موضوع به یک زندگی موازی در جهان موازی و زیر زمینی که از آن بی خبریم تبدیل می شود و یک دفعه بارقه هایی از آن را می بینیم و شوکه می شویم.
عزیزی توضیح داد: ما در نتیجه گیری این مستند گفتیم بیایید برای نسل بعد کار بهتری کنیم هرچند قضاوتی نکردیم اما گفتیم ببینید اگر قرار است مثل دوران جنگ باشد و پول ملی ارزشش را از دست بدهد، دهه ٩٠ ای ها همچون بچه های دهه ۶٠ ای ها می شوند.
کارگردان «بازگشت نازی» عنوان کرد: ما درباره ۵ ساعت مهم زندگی این نسل ها صحبت کردیم. اول به دنیا آمدن یعنی بحث جمعیتی و کودکی، نوجوانی و تحصیل، دانشگاه و تحصیلات عالیه، اشتغال و بحث ازدواج اما زندگی هر انسان ساعت های زیاد دیگری هم دارد با این وجود به نظرم این ۵ ساعت جزو لحظاتی است که اکثر جامعه با آن درگیرند و مهمتر هستند.
عزیزی در پایان درباره علت پرداختن به این مساله از دهه ۴۰ گفت: ما می خواستیم نسل های معاصر را بررسی کنیم. طبق بررسی های ما دهه ٣٠ و ۴۰ یک نسل محسوب می شدند و تفاوت زیادی با هم نداشتند. اتفاق بزرگی در آن نسل نیفتاده بود و از نظر کاراکتر شبیه ۴۰ ای ها بودند اما هم دیتای کمی از آن دهه مانده و هم تعامل کمتری می توان با دهه های ٢٠ و ٣٠ داشت.
این مستند ۸۳ دقیقه‌ای پنجشنبه ۲۲ آذرماه ساعت ۱۸ در سالن ۴ پردیس چارسو اکران می شود.