خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- فاطمه محمدی پور: معترضین فرانسوی همچنان به اعتراضات خیابانی گسترده خود علیه سیاستهای اقتصادی و اجتماعی حاکم بر کاخ الیزه ادامه می دهند و «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور جوان فرانسه تا کنون سه بار در مقابل معترضین عقب نشینی کرده است.
او در گام اول افزاش مالیات بر سوخت را به صورت موقت تعلیق کرد، سپس در گام بعدی به صورت کامل آن را از بین برد و از ردیف بودجه سال آینده فرانسه حذف کرد. در گام سوم نیز ماکرون وعده داد مالیات بر در آمد بازنشستگانی که تا ۲ هزار یورو در ماه مستمری دارند را حذف کرده و حداقل حقوق را افزایش دهد.
با این حال جلیقه زردها این اصلاحات را ناکافی دانسته و بر استمرار اعتراضات خود تاکید دارند. به راستی چه اتفاقی در فرانسه رخ داده است؟
جهت پاسخ به این سوال خبرنگار مهر گفتگویی با دکتر «احسان یاری» رئیس مرکز مطالعات راهبردی خلیج فارس و استاد روابط بین الملل دانشگاه شیراز تنظیم نموده که در ادامه می آید.
* دلایل اصلی اعتراضات فرانسه موسوم به جلیقه زردها چیست و تا چه میزان سیاستهای نولیبرالی «امانوئل ماکرون» در این زمینه موثر است؟
به نظر می رسد دلایل اصلی اعتراضات مسائل مزمن اقتصادی جامعه فرانسه هم چون بیکاری، فقر، مساله مهاجران و شکاف طبقاتی بوده باشد؛ هرچند با جرقه افزایش قیمت سوخت شعله ور شده است. چراکه با عقب نشینی دولت از طرح یادشده هم پایان نیافته است.
*اعتراضات فرانسه نوعی اعتراض به سیاستهای نولیبرالی اتحادیه اروپا که به اعضاء دیکته می شود نیز محسوب می شود. با توجه به این موضوع اینده اتحادیه اروپا را چگونه ارزیابی می کنید و آیا جریانهای راست می توانند با سوار شدن بر موج این اعتراضات قدرت را در دست بگیرند؟
ناتوانی دولت ماکرون در تحقق اصلاحات مورد نظر پایگاه رای ایجابی وی در انتخابات گذشته نیز در بسیج شدن معترضان موثر بوده است. وانگهی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا می تواند هزینه های راهبری آن را برای فرانسه و آلمان افزایش دهد که به فشار اقتصادی منجر گردد؛ گرچه برخی همگرایی بیشتری را در این اتحادیه پیش بینی می کنند.
*با توجه به اینکه اعتراضات فرانسه به نفع جریانهای راست این کشور تمام می شود، آیا این موج اعتراضی می تواند زمینه به قدرت رسیدن احزاب راستگرای افراطی در فرانسه را فراهم کند(فراموش نکنیم جریان راست افراطی در فرانسه در انتخابات گذشته به پیروزی مهم و قابل توجهی هم رسیده بود)؟
با توجه به آن که معترضان وقایع اخیر یک دست نیستند، نمی توان کلیت آن را به راست گرایان نسبت داد. اما با توجه به نتایج انتخابات اخیر و نیز نظرسنجی های انتخابات پارلمان اروپا در سال ۲۰۱۹ در فرانسه به نظر می رسد اجتماع ملی (جایگزین جبهه ملی سابق) از بخت پیشتازی بالایی برخوردار باشد و راستگرایان تقویت شوند. اما در مورد ریاست جمهوری آینده، آرای سلبی قابل توجه راست افراطی، ممکن است آن را ناگزیر از حمایت از راست گرایان میانه رو نماید.
*اعتراضات فرانسه به کشورهایی چون هلند و بلژیک نیز تسری یافته است. آیا این موضوج اعتراضی می تواند عمده کشورهای اروپایی را تحت تاثیر خود قرار دهد؟
برگزیت، تقویت راست گرایی و ناسیونالیسم در سایر کشورها چون ایالات متحده و برزیل، تسری این اعتراضات به دیگر کشورهای اروپای غربی و اقبال به پوپولیست ها در ایتالیا و افول مرکل در آلمان می توانند نشانه هایی از درغلتیدن اتحادیه اروپا در ناکامی های پیاپی باشد.
اما نظر به انتفاع اقتصادی و تجاری بسیاری کشورهای شرق و جنوب شرق اروپا از اتحادیه و نیز انتفاع سیاسی قدرت های اتحادیه از نهادگرایی موجود، واپاشی آن، دست کم در آینده نزدیک یا میان مدت، نامحتمل می نماید.