به گزارش خبرگزاری مهر در پی موافقت رئیس جمهور با پیشنهادات شش گانه مشاور رئیس جمهور در امور ایثارگران و دستور صریح در خصوص رسیدگی به وضعیت جانبازان، خبرگزاری مهربرای پی گیری اجرای دستور رئیس جمهور مصاحبه ای را با دکتر مجتبی رحماندوست برگزار نمود. مشروح این گفت و گو به این شرح است :
* خبرگزاری مهر - گروه اجتماعی : جناب آقای رحماندوست شایع شده است که پس از مصاحبه قبلی شما با مهر و اعلام دستور شش ماده ای رئیس جمهور ، از سوی دولت و حتی شخص آقای احمدی نژاد با شما برخورد شده است . آیا این موضوع صحت دارد ؟
- رحماندوست : نه ، من این موضوع را شدیدا تکذیب می کنم . چون دلیلی برای این کار وجود ندارد . آقای احمدی نژاد پیوسته توجه ویژهای به امور ایثارگران داشته اند . اکنون نیز دستوری داده اند که اعلام شدن یا نشدن خبر آن قاعدتا تاثیری در روند ماجرا ندارد و این دستورات در اسرع وقت باید اجرا شود . معمولا برخی افراد هر کاری انجام می دهند تا در مسیر اصلاح روند ارائه خدمات به ایثارگران سنگ اندازی کنند. و حتی گاهی بنیاد را هم به زحمت می‌اندازند. به گمانم این هم یکی از همین ترفند هاست .
* وقتی خبر دستور رئیس جمهور منتشر شد شور و شوق زیادی را بین جانبازان شاهد بودیم احساس ما این بود که واقعا منتظر این دستور رئیس جمهور بودند و این اقدام او را در وهله اول تکریم جانباز می دانستند . ولی این روزها تماس های آنان حاکی از نگرانی جدی از عدم اجرای دستور است. اگر ممکن است نظر خود را اعلام بفرمائید .
- به نظر من نباید جای نگرانی وجود داشته باشد چون اولا باید توجه داشته باشیم که این دستورات را شخص رئیس جمهور و به عنوان بالاترین مقام اجرائی کشور صادر کرده اند ، ثانیا نباید فراموش کرد که بنیاد از زیرمجموعه های ریاست جمهوری است . پس وقتی که دستوری از سوی رئیس جمهور به یکی از زیرمجموعه های ریاست جمهوری صادر می شود نگرانی از عدم اجرای آن موضوعیت ندارد. خصوصا اینکه دستور رئیس جمهور صریح و واضح بود و جای هیچگونه چون و چرایی نگذاشته بود. ضمن اینکه ایشان این دستور را بی حساب و کتاب صادر نکرده‌اند. پشتوانه صدور این دستور، ملاقات‌های مکرر ایشان با جانبازان - در تهران و سفرهای استانی – و همچنین اطالاعات کاملا کارشناسی شده است. و اصلا به همین دلیل است که اجرای آن را متوقف به بررسی و کارشناسی مجدد نکرده اند.
* آیا دستور رئیس جمهور برای باز گرداندن درصدهای جانبازان، معافیت آنان از پرداخت هزینه دارو و عدم کاهش درصد ، اجرایی شده یا نه ؟
- من مسئول اجرا نیستم و رئیس جمهور خطاب به رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران دستور را صادر کرده، لذا بهتر بود به بنیاد مراجعه می کردید.
*به نظر شما چرا بعد از گذشت یک ماه از دستور رئیس جمهور همچنان بنیاد بر روال گذشته عمل می کند؟
- مشاور رئیس جمهور: گمان می کنم اجرای این دستور مستلزم تهیه دستور العمل های جدیدی است که تبعا نیازمند زمان قابل توجهی است وچون دستور رئیس جمهور صریح و روشن و بی نیاز از بررسی، مطا لعه و انجام کارشناسی مجدد بود، طی این روزها دیگر باید شاهد اجرایش باشیم.
* یعنی اختلافی در این زمینه وجود ندارد؟
- نه چرا باید اختلاف نظر باشد گرچه اختلاف سلیقه همه جا بوده و هست. البته برخی نگرانی هایی را مطرح می کنند که من قائل به آنها نیستم و فکر می کنم غیر منطقی و حاصل برخی جوسازی هاست.
* ممکن است از مصادیق این نگرانی ها مثال بزنید ؟
- می گویند مگر چقدر کاهش درصد داشته ایم که آن را مطرح می کنید؟ و یا این که مگر شما مخالف حذف برخی تقلب ها و سوء استفاده ها هستید.
* خب حالا شما چه پاسخی برای این حرف ها دارید؟
- با توجه به آمار غیر رسمی که به دست ما رسیده است، فقط در سال 1384 قریب به پنج هزار نفر با کاهش درصد مواجه شده اند. واقعا پنج هزار نفر آن هم در طی یکسال خیلی سنگین است، اصلا باور نکردنی است و همین اقدام برای ایجاد یأس و ترس بین متقاضیان درصد در سراسر کشور کافی است. جانبازانی که برخی از آنها بخاطر بالارفتن سن و چند برابر شدن ضعف جسمانی ناشی از صدمات وارده بر اثر مجروحیت رنج می برند، جرات شرکت در کمیسیون را ندارند. خصوصاً که بسیاری از این جانبازانی که درصدشان کم شده است را جانبازان شیمیایی و بعضا اعصاب و روان تشکیل می‌دهند. وضعیت جانبازان شیمیایی و خطر کاهش درصد آنان و تأثیرش در روند درمانی آنها هم که بر همگان معلوم است. البته این که نباید اجازه ورود غیر جانباز را به جرگه جانبازان بدهیم امری لازم و حتی از نظر من واجب است ما هیچگاه موافق این امر نبوده ایم. اما در بین پنج هزار جانباز نهایتا شاید 50 نفر یا 100 نفر غیر جانباز یا جانباز متقلب وجود داشته باشد که وجود افراد سوء استفاده چی در تمامی اقشار جامعه محتمل و طبیعی است. به نظر می رسد دوستان ما برای احتیاط زیادی گاهی از آن سوی پشت بام بر زمین می افتند و این خطرناک است.
بسیاری از جانبازان هم بدلیل نداشتن مستندات کافی با کاهش درصد مواجه شده اند. پس از ده، بیست و حتی حدود بیست و شش سال، از جانباز مدارک بالینی و بیمارستانی می خواهند. کدام بیمارستان این همه سال مدارک بیمارش را نگه می دارد. جانبازانی که اصلا جز به خدمت و فداکاری فکر نمی کردند بدنبال جمع آوری مدرک نبوده اند. بعد از این همه سال درصدجانباز را می گیریم و یا کاهش می دهیم ومی گوییم مدارک کافی نیست او را دچار مشکل می کنیم. از این بیمارستان به آن بیمارستان به اعتبارش لطمه می زنیم. او را در وضعیتی قرار میدهیم که فکرش را هم نمی کرد باید روزی برای اثبات جانبازی اش چنین مصیبتی را بکشد. آن هم بخاطر این که مدارک ناقص است. در حالی که من می شناسم از مدیران شاغل در بنیاد را که جانباز هستند و با این شرایط خودشان هم نتوانسته اند درصد جانبازی بگیرند. یعنی خودمان هم از این معضل اطلاع داریم. اگر به خود ما هم بگویند مدارکی را که می خواهیم بیاور از جمع آوری و ارائه آن عاجزیم.
با این نحوه عمل، وظیفه نظام را بر دوش جانباز گذاشته ایم. همان نظامی که امکان حضور مردم را در دفاع از دین و کشور فراهم کرد، باید امروز امکان بهره مندی جانبازان واقعی را از تسهیلات و حقوق متعلقه فراهم کند. نباید بگوئیم این مشکل جانباز است و من بعنوان خدمت دهنده ، درصد بالاتر و یا حتی جانبازی این فرد برایم محرز نشده است. پس به من ربطی ندارد. البته کانال های متعددی برای احراز جانبازی وجود دارد. بسیاری از مسئولان، فرماندهان، معتمدان ، همرزمان و ... خود شاهد مجروحیت، بستری و درمان افراد مبتلا به این موضوع حضور دارند و می توانند گواهی دهند. فقط باید این ساز و کارها را شناخت و از آن بهره گرفت و حداقل در حال حاضر از کاهش درصد جلوگیری کرد.
* از دیگر نگرانی های مخالفان بگویید.
- خوب است از کلمه مخالفان استفاده نکنیم و بهتر است بگوییم منتقدان
* همانها که شما می فرمایید.
- بله. برخی با بزرگنمایی خاص می گویند هزینه داروی جانبازان با هر درصد و یا تامین داروی خارجی برای جانبازان نیازمند چندبرابر شدن بودجه بخش بهداشت و درمان است. در صورتی که دستور رئیس جمهور ناظر بر تامین داروی خارجی بیماری های جانبازان شیمیایی، اعصاب و روان و صعب العلاج است. آن هم آن داروی خارجی که اثر بخش تر از داروهای ایرانی و برای درمان جانبازان موصوف ضروری است و البته پزشک هم با علم به آن ضرورت آن را تجویز کرده باشد. و این که جانباز با هردرصدی از پرداخت هزینه داروی مصدومیت ناشی از جانبازی معاف باشد چیز پیچیده ای نیست و بسیار هم منطقی و معقول است. کدام نظام را سراغ دارید که بگوید جانباز باید هزینه این بخش را از جیبش بدهد! خیلی بی انصافی است که با طرح چنین مطالب غیر مسئولانه ای دستور رئیس جمهور را در مسیر غیر اجرایی سوق داده و یا موجب تعلل در اجرای آن بشویم.
* راه اساسی حل مشکلات مربوط به تعیین درصد و احراز جانبازی را چه می دانید؟
- به نظرم باید حوزه احراز کننده و درصد دهنده را از خدمات دهنده جدا کنیم. این حرفی است که سالهاست مطرح می کنیم و خوشبختانه بنیاد هم اخیرا تحرکاتی را در این جهت انجام داده است. یعنی دستگاهی خارج از بنیاد شهید و امور ایثارگران تشخیص بدهد چه کسی جانباز است یا چه کسی شهید محسوب می شود. به عبارت دیگر، سازمان خدمات دهنده باید به فکر تامین و ارتقای خدمات به جامعه هدف خود باشد و دستگاه های مسئول دیگر هم بدون دغدغه ارائه خدمت ، طبق استانداردهای علمی و بومی کار احراز جانبازی و تعیین درصد را انجام بدهد سازمان خدمت دهنده به جایی برسد که تعداد خدمات گیرنده را با توان ارائه خدمت بسنجد و به نسبت توان خدمت رسانی نسبت به پذیرش جانباز اقدام کند که در صورت تحقق این مهم، حداقل برای جدا شدن حوزه احراز، تعیین درصد و حتی تایید مصادیق شهادت این شائبه رفع شده و نهاد خدمت رسان بهتر به وظایف خود عمل می کند. و کلام آخر این که معیار تشخیص و احراز ، معیار واحدی بوده و کمیت خدمات و محدودیت ها در آن تاثیری نداشته باشد.
* به نظر شما کدام مراجع می توانند متقبل حوزه احراز و تعیین درصد و مصادیق شهادت باشند.
- فکر می کنم ستاد کل نیروهای مسلح در خصوص همه آسیب دیدگان از جنگ بهترین مرجع است و بیشترین شناخت را از این حوزه داشته باشد.