خبرگزاری مهر، گروه استانها – بهنام عبداللهی: عصر روز شنبه، ۱۵ اردیبهشت، من تنها خبرنگاری نبودم که در بازار کفش تبریز حضور یافته بود تا گزارشی از ردپای رئیس جمهور بنویسد. چندین نفر از خبرنگاران همزمان دنبال آن مغازه کفش‌فروشی می‌گشتند که آقای روحانی صبح همان روز بعد از افتتاحیه مراسم «تبریز۲۰۱۸» آنجا حاضر شده بود تا در جریان آخرین مشکلات صنف کفاشان تبریز قرار بگیرد.
تبریز را با کیف و کفشش می‌شناسند. بیش‌تر ایرانی‌ها و حتی خارجی‌ها با صنایع چرم تبریز آشنا هستند. حتی اگر هم‌اکنون کفش تبریز پایتان نباشد، بی‌شک هرکدام‌مان در جاکفشی خانه، کفش‌هایی داریم که فقط بخاطر تبریزی بودنشان آن‌ها را خریده‌ایم، حال اصل یا بدل.
در این سرما، بیش‌تر به فکر گرم نگه‌داشتن سرم هستم تا پاهایم. این را رجب می‌گوید. پیرمردی که با او در بازار تاریخی کفش تبریز آشنا شدم. او باربر است و سال‌هاست کفش‌های چرم و اصیل تبریز را این‌ور و آن‌ور حمل می‌کند و حالا خودش پادرد گرفته است. می‌گوید هیچ‌وقت کفش‌های گران‌قیمت تبریز را نپوشیده است چون در توانش نبوده.
کفش چرم می‌تواند ارزان هم باشد!
رجب تنها نیست. خیلی‌ها دوست داشته‌اند کفش تبریز بپوشند اما بخاطر قیمت‌های سرسام‌آورش هرگز نتوانسته‌اند. البته اگر منظورمان از کفش اصیل تبریز، کفش ۸۰۰ هزارتومانی باشد که در ویترین چندین مغازه می‌درخشد، نه همه کفش‌هایی که دست‌فروشان به آن‌ها لقب تبریزی داده‌اند.
البته اگر روزی در مغازه‌ای یک جفت کفش ۲۰۰ هزار تومانی را با عنوان کفش چرم تبریز به شما پیشنهاد کردند، فورا آن را فیک یا همان بدل خطاب نکنید. آن هم می‌تواند کفش تبریز باشد، اما تمام‌چرم نه.
این امکان وجود دارد که چرم طبیعی در رویه، کف، یا تمام کفش به کار رفته باشد و به همین خاطر تفاوت قیمت‌ها چندان عجیب نیست. اما چیزی که حالا بیش‌تر کفاشان و تولیدکنندگان و مغازه‌داران با آن مواجه هستند، به‌فروش نرفتن همه این‌هاست.
تمام مواد اولیه کفش در تبریز تولید نمی‌شود
استاد فیاض‌دل می‌گوید موهایش را در کار کفاشی سفید کرده است، هرچند من به زحمت چندین موی سفید روی سرش پیدا کردم، اما منظورش این بود که از سال ۱۳۳۲ تا همین امروز در این صنف فعالیت کرده است. یعنی سال‌های زیاد!
در تبریز شاید ۲۰ یا ۳۰ نفر کفش‌هایی مثل من بدوزند. این ادعای خود استاد است. او می گوید کفش های تمام چرم مردانه می‌دوزد. او درباره علت گرانی بیش از اندازه کفش تبریز توضیح می‌دهد: برخلاف آنکه خیلی ها تصور می‌کنند مواد اولیه کفش تبریز تماما در داخل کشور تولید می‌شود، اما واقعیت این است که ما از چسب‌های وارداتی استفاده می‌کنیم.
استاد فیاض‌دل می‌گوید با افزایش قیمت گاو زنده، چرم هم کمیاب‌تر شده است و این هم یک علت برای گران‌شدن کفش تبریز است.
واقعیت این است که در اوضاع اقتصادی فعلی، برای کم‌تر کسی اهمیت دارد که یک جفت کفش تمام‌چرم بپوشد. این را از سکوت و خلوت بازار تبریز می‌توان فهمید.
برای قلب دوم بدن
این شاید برای همه سال باشد که چرا باید برای یک جفت کفش، این‌همه پول بپردازند. مگر کفش غیر از کفش بودن چه‌کارهای دیگری بلد است؟
آقای مونس‌یار یک معلم است در تبریز. او همزمان با تدریس کم و بیش در کار دوخت و دوز کیف و کفش چرم هم هست. اعتقاد او این است که اگر کیف چرم نباشد، هیچ اتفاقی نمی‌افتد، اما پاهای انسان جزو اعضای حساس او به حساب می‌آیند.
در تبریز ۴ هزار و ۵۸۰ واحد تولیدی کفش فعالیت می‌کنند و ۹۵ درصد از تولید کفش چرم کشور در این شهر اتفاق می‌افتد. دکتر سیروس ملک‌پور، فوق‌تخصص ستون فقرات می‌گوید وقتی می‌خوابیم یا راه می‌رویم، عضلات ساق پا با پمپاژ کردن، خون را به بالای بدن می‌رساند و به این دلیل عضلات ساق پا قلب دوم محسوب می‌شود.
۹۵ درصد کفش چرم کشور در تبریز تولید می شود
محصولات چرم بخاطر ۱۰مزیت ویژه‌ای که نسبت به مواد مصنوعی دارد، برازنده قلب دوم است: بوی چرم، انعطاف‌پذیری، خاصیت تنفس‌پذیری، فصلی نبودن، مقاومت دربرابر ضربه، مقاومت در برابر حرارت، مقاومت در برابر سایش و کششش، سازگاری با محیط زیست، لطافت چرم و همیشه در اوج. این‌ها باعث می‌شوند شما هر ۵ یا ۶سال یک‌بار کفش عوض کنید، آن‌هم نه از سر اجبار بلکه اختیار و تنوع‌طلبی.
در تبریز ۴ هزار و ۵۸۰ واحد تولیدی کفش فعالیت می‌کنند و ۹۵ درصد از تولید کفش چرم کشور در این شهر اتفاق می‌افتد. این‌ها را علیرضا جباریان فام، رئیس اتحادیه کفاشان تبریز با ما درمیان می‌گذارد.
به گفته او ۴۰ هزار نفر به صورت مستقیم در صنعت کفش تبریز فعالیت دارند. همین جمعیت کثیر باعث می‌شود رئیس جمهور بعد از افتتاح مراسم «تبریز۲۰۱۸» بدون برنامه قبلی در بازار کفش تبریز حضور یابد و پای حرف چندنفر از این چندین هزارنفر بنشیند.
صمت ایران به سمت تبریز
آقای روحانی همان روز دستور دارد که وزارت صنعت، معدن و تجارت هرچه زودتر مشکلات کفاشان تبریزی را حل کنند. به همین خاطر چندین جلسه پشت سر هم در تهران و تبریز تشکیل شد. حالا بعد از گذشته حدودا" ۷ماه، بازاریان کفش تبریز می‌گویند تفاوتی احساس نکرده اند.
آقای روحانی همان روز دستور دارد که وزارت صنعت، معدن و تجارت هرچه زودتر مشکلات کفاشان تبریزی را حل کنند. به همین خاطر چندین جلسه پشت سر هم در تهران و تبریز تشکیل شد. حالا بعد از گذشته حدودا ۷ ماه، بازاریان کفش تبریز می‌گویند تفاوتی احساس نکرده اند.در ماه‌های اخیر افزایش نرخ ارز به ویژه دلار، برای کفاشان نیز تاثیرات منفی به همراه داشته است، درحالی که یک حساب سرانگشتی به ما می‌گوید افزایش نرخ ارز می‌بایست به سود تولیدکنندگان و فروشندگان کفش تبریز تمام بشود.
یک گردشگر خارجی که ممکن است بخاطر انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال ۲۰۱۸، این شهر را برای سفر انتخاب کند، می‌تواند با نازل‌ترین قیمت، اعلاترین کفش جهان را بخرد.
با ۵۰دلار، فقط ۵۰دلار
با ۵۰دلار که معادل ۶۰۰ هزار تومان می‌شود، می‌توان یک جفت کفش تمام‌چرم تبریز خرید، درحالی که شما با ۵۰دلار می‌توانید یک وعده غذایی خوب در مرکز شهر پاریس داشته باشید، آن هم در منطقه دور از جاذبه‌های توریستی و تاریخی.
درحالی که تعداد زیادی از مردم با خریدهای مسافران در شرایط فعلی و گرانی ارز مخالف هستند، دکتر محمد کلامی، تحلیلگر اقتصادی می‌گوید: اگر بتوانیم مسافران را به‌جای خریدن کالاهای خارجی که خودمان وارد می‌کنیم، به خریدن کالاهای کاملا داخلی مثل کفش و صنایع دستی هدایت کنیم، می‌توانیم سود قابل‌توجهی از آن اقتصاد شهرمان بکنیم.
مسئولان کشورمان می‌گویند مدت‌هاست با یک جنگ تمام‌عیار اقتصادی روبه‌رو هستیم. جنگی که به‌ظاهر سلاح‌های مناسبی برای دفاع از خودمان نداریم. اما اگر تنها به یک داشته اقتصادی خود یعنی برند کفش تبریز توجه کنیم، به صورت مستقیم برای هزاران نفر و به صورت غیرمستقیم برای میلیون‌ها نفر سپر چرمی ساخته‌ایم، آن هم سپر تمام‌چرم تبریز.