علیرضا محمدی مستندساز و مدرس دانشگاه درباره جدیدترین فعالیت خود در عرصه ساخت مستند، به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر مستند جدیدی را با عنوان «دروغ بهتان» میسازم. اخیرا شبکه معاند بیبیسی مستندی را با عنوان «بهتان برای حفظ نظام» پخش و عنوان کرده که ۵ سال روی تولید آن کار کرده است. معاونت فرهنگی و هنری مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام(ره) با معاونت حجتالاسلام کمساری بهعنوان تهیهکننده قراری را تنظیم کرد و قرار شد بنده در پاسخ به مستند بیبیسی، مستندی را آماده کنم که از شبکههای مختلف تلویزیون و فضای مجازی پخش شود تا پاسخی باشد به دروغهایی که طبق معمول بیبیسی به بدنه نظام و انقلاب میزند.
وی درباره محتوای مستند «بهتان برای حفظ نظام» بیبیسی توضیح داد: بیبیسی در این فیلم مدعی میشود که امام(ره) به عنوان یک فقیه برای حفظ نظام به هر قیمتی نظراتی دادهاند و نکاتی را گفتهاند و شاهد خود را هم بخشی از فرمایشات امام(ره) قرار داده که مربوط به ۱۰ سال قبل از پیروزی انقلاب در سال ۴۶ یا ۴۷ و مربوط به درس ولایت فقیه امام (ره) در نجف اشرف بوده است. بیبیسی این فرمایشات را با تقطیع و برشهای خاص صدا با اهدافی که تعیین کرده، در این برنامه قرار داده است. چند ثانیه قبل از این بیان امام (ره) که در فیلم گنجانده شده، امام(ره) تشریح میکنند و مقدمه میگویند که ما در فیلم مستند «دروغ بهتان» به آن پرداختهایم.
محمدی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: بیبیسی بارها مسیرهای مختلفی را نظیر تشویشهای اخلاقی و اقتصادی رفت و به گمان خود در چهل سالگی انقلاب به اصطلاح خودش تیر خلاص را به سمت ذهن مخاطب رها کرد و دست گذاشت روی امامی که تألیفات عرفانی و اخلاقی بسیار گستردهای دارد و یک فقیه و فیلسوف است. ماهیت این مستند خودش یک بهتان، دروغ و تهمت است و امام(ره) را به عنوان یک استاد بزرگ اخلاق مقابل ذهن مردم قرار داد و با مستند خود گفت که برای حفظ نظام هرگونه چیزی جایز است.
وی ادامه داد: ترفند بیبیسی در مستند «بهتان برای حفظ نظام» این است که طیف گستردهای از گروههای سیاسی ایران اعم از اصلاحطلبها و اصولگراها را با تمام زیرشاخههایشان متهم کرده است. این تکنیک جزو تکنیکهای غیرمتعارف در مستندسازی دنیا است. در کلاسهای آموزشی میگوییم که مستند اجتماعی داوری نمیکند و در مستندهای اعتقادی و سیاسی نیز باید اخلاق حرفهای رعایت شود، یعنی نقطه ورود باید مشخص باشد تا اگر قرار به پاسخ باشد بتوان این پاسخ را داد. زرنگی بیبیسی این است که طیف بسیار گستردهای را در فیلم خود درگیر کرده و به اصلاحطلب و اصولگرا تهمتزده با این تصور که این ۲ گروه حاضر نیستند از گروه دیگر دفاع کنند. این یک ترفند خیلی خاصی است که بیبیسی در مستند خود انجام داده با این تصور که این فیلم بدون پاسخ میماند.
کارگردان مستند «دروغ بهتان» با بیان اینکه در مسیر تولید این مستند بسیاری از نیروهای نخبه اصلاحطلب و اصولگرا آمدند و در پاسخ به بیبیسی حرف زدند، تأکید کرد: این خودش بزرگترین اتفاق خوب در چهل سالگی انقلاب است؛ بلوغی که در چهل سالگی حاصل میشود، در این فیلم کاملا نمایان است. همه پشت هم برای حفظ خط قرمز نظام یعنی امام (ره)، ایستادند. این نکته خیلی مهم و مبارک است که در این فیلم اتفاق افتاده و اصلاحطلب و اصولگرا یک مستند را نقد کردهاند و به نکاتی که به دروغ در آن مطرح شده، معترض میشوند.
محمدی یادآور شد: در فیلم «بهتان برای حفظ نظام» افرادی که صحبت کردهاند آقایان کدیور، سروش، اشکوری و یک روانشناس اجتماعی است که من شناختی از او ندارم. اینها یک سری استدلالهای ناقص علمی را مطرح کردهاند که نشانه وازدگی خودشان است و جایگاه علمی ندارد. این افراد در ذهن مخاطب بهعنوان نخبگان فلسفه مطرح بودند ولی متأسفانه چوب حراج را به حیثیت خود زدند، مثلا آقای سروشی که همه تصور میکردند فضلی در فلسفه دارد بدیهیات را اشتباه میگوید و تفاوت بین بهتان و تهمت را نمیداند و اگر هم میداند در این فیلم استفاده نشده است. در واقع پردهای که در ذهن مخاطب نسبت به دانش این افراد بود به واسطه این فیلم دریده شد.
وی در ادامه سخنان خود افزود: استاد نجفقلی حبیبی که استاد فلسفه آقای سروش بوده در فیلم «دروغ بهتان» به نظرات سروش پاسخ داده است و افرادی که از زاویه اخلاقی، فقهی و سیاسی امام (ره) را میشناسند نیز در این فیلم درباره این مباحث صحبت کردهاند.
کارگردان مستند «دروغ بهتان» درباره مکان و لوکیشن مدنظر برای تولید این اثر مستند توضیح داد: لوکیشن اصلی ما داخل حسینیه جماران و زیر بالکنی است که امام(ره) صحبت میکردند. اصرار من این بود که در حسینیه جماران تصاویر گرفته شود تا خود تداعی ذهنی ایجاد کند، با استفاده از چند دوربین و پلانهای حرکتی سعی کردیم کار چشمنوازی را ارائه دهیم. پایه پژوهشی کار ما نیز متنی است که آقای دکتر حمید انصاری قائم مقام مؤسسه تنظیم و نشر آثار که اشراف کامل و وافی روی اندیشههای امام(ره) دارند، نوشتهاند.
محمدی تأکید کرد: ما شبانهروز درگیر پژوهش و ضبط تصاویر بودیم و نکته مهم این است که بیبیسی ۵ سال زمان گذاشت تا مستند «بهتان برای حفظ نظام» بسازد ولی نتیجهای نگرفت و کاری بدون بنیان و پژوهش انجام داد اما ما در مدت زمانی کوتاه و با حضور چهرههای مختلف مستندی را ساختهایم که در آن به دروغهای مطرح شده در آن فیلم، پاسخ داده میشود.
وی ادامه داد: ما تقریبا با ۱۷ نفر مصاحبه گرفتیم، استادان حوزه و دانشگاه نیز خودشان اعلام آمادگی کردند که حاضر هستند در مستند «دروغ بهتان» به فیلم ساخته شده بیبیسی پاسخ بدهند.
کارگردان مستند «دروغ بهتان» در پایان سخنان خود تصریح کرد: من کل کارهای خود به غیر از تدریس دانشگاه را تعطیل کردهام و روی ساخت این مستند متمرکز شدهام. مستند ساخته شده توسط بیبیسی خیلی توهینآمیز است و به شخصه بسیار ناراحت شدم زیرا نمیتوان در روز ایستاد و فریاد زد که شب است. تلاش ما این است که نهایتا تا ۲۰ روز آینده مستند «دروغ بهتان» از شبکههای تلویزیونی ایران پخش شود.