علی اکبر پور فتح الله در حاشیه سمینار هموویژلانس و مدیریت خون بیمار در قزوین گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: مفهوم مدیریت خون بیمار این است که مصرف خون و فرآورده های خونی به حداقل برسد تا از عوارض و گرفتاریهای ناشی از آن جلوگیری شود.
وی بیان کرد: انتقال خون می تواند موجب انتقال عفونت و عوامل مختلف شود هر چند آزمایش های مختلفی روی آن صورت می گیرد اما ساختار ناشناخته ای دارد و قادر است عفونت را از یک انسان به انسان دیگر منتقل کند و عوارض داشته باشد.
پورفتح الله یادآورشد: تزریق خون موجب تضعیف ایمنی بدن می شود چون گلبول قرمز ساختار متفاوتی با خود فرد دهنده دارد و در واقع تزریق خون یک نوع پیوند ساده است لذا باور جامعه پزشکی شده و آزادانه صورت می گیرد.
وی بیان کرد: از سال ۲۰۱۰ سازمان بهداشت جهانی به حرکت محافظه کارانه و مدیریت خون بیمار تاکید دارد لذا باید بیماران مدیریت شوند و اجازه ندهیم بیمار کم خون وارد فرآیند جراحی قرار گیرد.
مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران یادآورشد: در جراحی انتخابی فرصت داریم قبل از این که به جراحی بپردازیم اجازه دهیم خون بیمار پاسخگو باشد اما نکته اساسی این است که نباید بگذاریم در مراکز درمانی خون ریزی شود و یا حداقل خون ریزی را داشته باشم و آنرا مدیریت کنیم.
وی بیان کرد: امروزه امکانات ویژه ای داریم مثل جراحی خون که قادریم خون بیمار را در حالت خونریزی جمع آوری کرد و از فیلتر خاصی عبور داده و دوباره از خون بیمار برای خودش استفاده کنیم و این روند می تواند به کاهش هزینه ها و مصرف فرآورده های خونی منجر شود و به پیامدهای درمان بیمار هم کمک کند.
سالمند شدن جمعیت کشور موجب افزایش مصرف خون می شود
پورفتح الله یادآورشد:در همه جای دنیا جوامع بخاطر افزایش خدمات بهداشتی وقتی به سمت سالمندی می روند در این شرایط مصرف خون و فرآورده های آنها بالا می رود در حالی که اهدا کننده کم می شود.
وی اضافه کرد: عملا در اهدای خون در ۶۰ سالگی ممنوعیت داریم زیرا می تواند آثار و پیامدهایی داشته باشد لذا بعد از ۶۰ سالگی منع اهدای خون در همه جای دنیا اجرایی شده است و در این شرایط باید بتوانیم این دوران را مدیریت کنیم.
دو میلیون و ۱۰۰ هزار اهداء خون
مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران تصریح کرد: در حال حاضر دو میلیون و ۱۰۰ هزار اهداء خون داریم و سالانه دو میلیون گلبول قرمز هم مصرف می کنیم و حدود ۷۰۰ هزار واحد پلاسما برای مراکز درمانی ارسال و ۶۰ هزار واحد کرایور هم تهیه می شود.
وی بیان کرد: حدود یک میلیون و۴۰۰ هزار واحد پلاکت در اختیار مراکز درمانی سراسر کشور قرار می گیرد که خوشبختانه چون مصرف پلاکت افزایش پیدا کرده امکان اهدا مستقیم پلاکت هم فراهم شده است.
پور فتح الله گفت: این امکان در استانها ایجاد شده تا پلاکت از خون کامل جدا نشود زیرا در روش گذشته پلاکت از خون کامل جدا می شد و برای یک دوز درمانی باید یک پلاکت را از شش اهدا کننده جدا می کردیم اما امروز اهدا کنندگان می توانند اهدا کننده پلاکت هم باشند و یک دوز درمانی را فراهم کنند تا پاسخ نیاز پلاکت کشور را بدهیم.
همه نیازهای فرآورده های خونی را تامین می کنیم
وی بیان کرد: خوشبختانه میزان اهدا خون با تولید و نیاز کشور برابری می کند و پاسخگوست و در برخی مواردی که به دلیل جابجایی خون کمبود داریم از سایر استانها کمک می گیریم برای نمونه استان قزوین مدیریت خوبی در مصرف دارد و وضعیت آن ۲۹ واحد اهدای خون به ازای هر هزار نفر جمعیت در استان است در حالی که شاخص کشوری ۲۷ واحد به ازای هر یک هزار نفر جمعیت است و این روند موجب کاهش مصرف خون در استان قزوین شده و بخاطر آموزش هایی که داده شده ، قزوین در حال تامین بخشی از نیازهای خونی سایر استانهاست.
تحریمها خللی در روند کار سازمان انتقال خون ندارد
پور فتح الله در خصوص تاثیر تحریم ها در روند فعالیت انتقال خون گفت: چون این روزها را پیش بینی می کردیم با آمادگی وارد شدیم و قبل از تحریم ها کیسه و ملزومات مورد نیاز را خریداری کردیم و به اندازه یک سال آینده نیازها را تامین کرده ایم.
وی اضافه کرد: البته به سازمان فشار زیادی وارد شده چون خرید متمرکز انجام دادیم هرچند تامین تجهیزات سخت بود.
پور فتح الله یادآورشد: چالش ما اعتبارات است چون تامین فرآورده های خونی هزینه سنگینی دارد اما انتظار داریم دولت کمک کند تا مشکلی نداشته باشیم.
پورفتح الله در خصوص به روز بودن تجهیزات سازمان انتقال خون هم اظهارداشت: خوشبختانه تجهیزات سازمان به روز است و در این زمینه مشکلی نداریم.
خون آلوده نداریم
وی در ادامه گفت: هیچ خون آلوده در کشور نداریم و خون تهیه شده در ایران که در اختیار مراکز درمانی قرار می گیرد هم سطح اتحادیه اروپاست و یکی از کارهای بزرگی که در سازمان انجام شد پالایش قراردادی پلاسمای مازاد بر تولید است و از دو میلیون و یک صد هزار خون اهدایی، حدود ۷۰۰ هزار پلاسما مصرف می شود و موفق شده ایم پلاسمای مازاد بر مصرف درمانی را به اتحادیه اروپا ارسال کنیم تا به دارو و فاکتور هشت، فاکتور ۹ و آلبومین تبدیل شده و به کشور باز گردد.
پور فتح الله اضافه کرد: قانون اروپا این است که برای پایش قراردادی و ارسال پلاسما به اتحادیه اروپا باید استانداردهای جهانی را کسب کنیم و برای همین مراکز انتقال خون در کشور تحت ممیزی قرار گرفته و مورد تایید بازرسان اتحادیه اروپا قرار گرفتند که گزارش ها نشان می دهد سطح استانداردهای کاری ما مانند سطح کاری اروپاست.
وی گفت: بر اساس ممیزی خارجی و یک استاندارد بین المللی این ادعا را داریم که پلاسمای ایران هم سطح اتحادیه اروپاست و بر اساس آماری که داریم و مثبت شدن هپاتیت B و C و HIV در پالایشگاههای ما میزان این رخدادها در میان اهدا کنندگان آزمایش بررسی ویروس که در اروپا صورت گرفته، سلامت کار ما مانند اروپا تایید شده است.
متمرکز سازی کارها در اولویت است
مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران یادآورشد: متمرکز سازی مراکز انتقال خون از اولویت های ما در آینده است و چون انتقال خون سند تولید است و ارائه محصول منطبق بر استانداردهای بین المللی در همه جای دنیا رایج شده لذا باید تمرکز ایجاد شود و ماهم دنبال متمرکز سازی فعالیتها هستیم و همه آزمایش های تولید فراورده ها به سمت تمرکز گرایی در مناطق ۹ گانه کشور خواهد رفت و اعزام پایگاهها و جمع آوری خون هم به صورت متمرکز انجام می شود.
وی اظهارداشت: در حال حاضر ۹۰ مرکز همراه با پایگاه ثابت انتقال خون در کشور داریم که در تامین فرآورده های خونی فعالیت می کنند.