به گزارش خبرنگار مهر، عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی با حضور در استودیو شبکه خبر، با تشریح آخرین وضعیت بازار ارز، سیاست های پولی و بانکی گفت: امروز با افتخار می گویم توطئه ارزی علیه ایران رخ نداد و به سمت پایداری رخدادهای اجتماعی و اقتصادی آن پیش می رویم و بر قدرت بزرگ جهانی که با تمام ابزار به جنگ انقلاب اسلامی رفته است، فایق آمده و اکنون بر نوسانات بازار ارز غلبه کرده ایم.
وی افزود: به نظرم خیلی از افراد از وضعیت اطلاع ندارند و ما برنامه‌های وسیعی داشته و کارهای خوبی انجام شده است، به مردم خلاف واقع نگفتم. اکنون وضعیت ارزی خوب بوده و حجم ذخایر اسکناس خوب است.
همتی با بیان اینکه وضعیت خوبی را در ذخایر اسکناس ارزی در کشور داریم گفت: برنامه ریزی های ما برای یک ماه و دو ماه نیست و اگرچه در مقاطعی مشکلاتی پیش آمد اما امروز این موضوع حل شده و نقل و انتقالات ارزی روانتر انجام می شود به نحوی که قطع واردات نفت در مقطعی وقفه ای را در دریافت ارز ایجاد کرد اما ما ده‌ها میلیارد دلار ارز فعال در خارج از کشور داریم که قابل استفاده هستند.
وی ادامه داد: با روندی که پیش می رود، سنگ اندازی دشمنان کمک خواهد کرد تا به اقتصاد مقاومتی دست یافته و بودجه نفتی را کاهش دهیم.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در شرایط فعلی تکیه بر تولیدات داخلی بیشتر خواهد شد گفت: در این صورت نتایج بهتری برای رفاه مردم فراهم خواهیم کرد.
برخی صادرکنندگان عادت کردند ارز را به کشور نیاورند
همتی در مورد بازگشت ارز حاصل صادرات نیز افزود: برخی از صادر کنندگان عادت کرده بودند که ارز را به کشور نیاورند و ما از آنها گله مند هستیم اما با تعاملاتی که اخیرا با تولیدکنندگان و صادرکنندگان داشتیم بسیار امیدواریم و حتما جریان ورود ارز به کشور بیشتر خواهد شد؛ البته با همه این احوال نزدیک به ۹.۲میلیارد دلار ارز صادراتی را از سمت صادرکنندگان دریافت کردیم که این رقم به نظر من کم است و می تواند بهتر شود اما با توافقاتی که با صادرکنندگان داریم روند ورود ارز بیشتر خواهد شد.
مخالف واردات بدون انتقال ارز هستم
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه به شدت مخالف واردات بدون انتقال ارز هستم گفت: اگر واردات از سمت ارز صادراتی تامین می‌شود ارز باید به کشور برگشته و بر اساس اولویت ها واردات صورت گیرد. پس بدون انتقال ارز یکی از روش های نادرست است و مدیریت ما در سیستم ارز را به هم می زند.
همتی اظهار داشت: واردات بدون انتقال ارز برای خودرو را مورد مخالفت قرار دادم و به محض اینکه در دولت این مصوبه پیش از مخالفت ما به تصویب رسید فشار مضاعفی در هفته گذشته به بازار ارز وارد شد که با مخالفت ما این فشار کم تر شد.
همتی با اشاره به مذاکرات امروز خود با کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ گفت: موضوع واردات بدون انتقال ارز از دستور کمیسیون تلفیق خارج شد پس واردات بدون انتقال ارز یک فشار بر روی منابع ارزی است که ما با آن مخالف هستیم.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه اگر صادرات ارزی به کشور برنگرداند به معنای خروج سرمایه است افزود: اگر مصالح ملی را در نظر بگیریم باید تمام مبادی ورود و خروج ارز کنترل شود به همین دلیل هماهنگی های لازم با صرافی ها انجام شده است؛ این در شرایطی است که صادرات ریالی نیز اگر چه کالا را از کشور خارج می کند اما ممکن است ارز آن به کشورهایی مثل کانادا برود در حالی که باید این ارز به کشور برگردد.
وی ادامه داد: مرداد و شهریور که دو ماه سخت برای من بود و خواب درست و حسابی نداشتم فکر می کردم که فشار سنگینی به مردم وارد شده و سختی زیادی ایجاد کرده است بنابراین باید ترمز سقوط ارزش پول ملی را می کشیدیم بخصوص اینکه ترامپ نیز در همان دوره مردم را تحریک می کرد. پس در این شرایط تنها نمی توانستیم اقتصاد را با ارز، کنترل کنیم. چرا که سفته بازی از طریق ریال ، بازار ارز را تحت تاثیر قرار داده بود. بنابراین دستگاههای پوز را محدود کردیم.
همتی اظهار داشت: هیچ کجای دنیا چک های تضمینی ۱۰ میلیارد دلاری وجود ندارد در حالی که ۸ هزار میلیارد تومان ارزش چک های تضمینی کشور بود که ما آنها را ساماندهی کردیم و باید از شورای هماهنگی سران قوا نیز تشکر کنیم که قوت قلب دادند این کار ها را انجام دهیم.
خرید ارز در هرات و سلیمانیه و کانادا پول ملی ما را هدف قرار داد
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در مهرماه عملیات سفته بازانه در تراکنش های بانکی صورت می گرفت، تصریح کرد: خرید ارز در هرات و سلیمانیه و حتی کانادا، پول ملی ما را هدف قرار داد و متاسفانه این مشکل، ارزش پول ملی را هدف قرار داده بود که با تدبیر بانک مرکزی این موضوع برطرف شد. این در شرایطی است که تراکنش ها و چک های تضمینی عمده حمله سفته بازانه به اقتصاد و بازار ارز کشور را صورت داده بودند که این خارج از کنترل ما بود اما اکنون با مجموعه تدابیری، کنترل شده است.
نقدینگی انباشته را یک شبه نمی‌توان کنترل کرد
وی در خصوص اصلاح نظام بانکی نیز گفت: من زیاد اظهار نظر نمی کنم و جاهایی که اظهار نظر می کنم حتما حرفی برای گفتن دارم. سیاست های پولی و بانکی بسیار حساس است و اگر تصمیمی گرفته می‌شود باید بر مبنای کار کارشناسی باشد و با دستور مقام معظم رهبری، کارگروه کنترل نقدینگی تشکیل شده که البته نقدینگی انباشته را یک شبه نمی توان کنترل کرد اما باید توجه داشت ناترازی بانکی کشور به سرعت قابل اصلاح نیست اما گام به گام در حال پیشرفت هستیم. ما باید هدف گذاری خود را کنترل تورم قرار داده و بر اساس آن می توان از طریق ابزارهای سیاست های پولی که مهمترین آن عملیات بازار باز است، نرخ سود را تعیین کرد. بنابراین اقدامات مهمی را در بخش پولی در دستور کار داریم که یکی از آنها تبدیل سود سپرده های کوتاه مدت از روز شمار به ماه‌شمار است که سیاست سپرده ها را کاهش می دهد.
راه‌اندازی بازار متشکل ارزی تا دو هفته آینده
همتی افزود: صرافی ها از طریق سامانه سنا، نرخ ارز معاملاتی خود را ثبت می کنند اما هنوز بازار متشکل ارزی نداریم که در دو هفته آینده این بازار راه اندازی خواهد شد و از آن طریق می توان بازاری داشت تا خرید و فروش اسکناس بین بانکها و صرافی ها صورت گیرد.
فساد در کشور خیلی زیاد است
رئیس کل بانک مرکزی گفت: سامانه رفع تعهد ارزی واردکنندگان به دستور رئیس جمهور طراحی شد و اکنون می‌دانیم باید هر تامین ارزی که برای واردات صورت می گیرد به صورت روزانه بر روی این سامانه ثبت شود و باید بپذیریم که رانت خواری در کشور زیاد است و باید برای آن فکر اساسی کرد. اکنون من بیشتر مطلع شدم که فساد در کشور خیلی زیاد است و باید سیستم دولتی و قضایی کشور با هم متحد شوند تا این معضل را که مثل خوره به جان اقتصاد افتاده است حل کنیم.
وی تاکید کرد: رفع فساد باید دغدغه همه باشد. این در حالی است که هم اکنون رقم های فساد ارزی کم نیست. بنابراین با سامانه هایی که طراحی کرده ایم این معضل بزر گ را حل خواهیم کرد. این در شرایطی است که اقتصاد ما دچار یک شوک اقتصادی ناشی از طرف عرضه است که یکی از راههای کوتاه مدت برای اینکه این شوک را به حداقل برسانیم این است که کالاهای اساسی را با قیمت مناسب به دست مردم برسانیم.
به دلیل عدم نظارت کالاهای اساسی با نرخ ۴۲۰۰ تومان به دست مردم نرسید
همتی افزود: اینکه در کنار توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی به دلیل عدم نظارت، کالا به نرخ مناسب به دست مردم نرسید یک معضل بزرگ است و دولت در ستاد اقتصادی خود این موضوع را مد نظر قرار داده و یکی از دغدغه های دولت نیز این است که دلار ۴۲۰۰ تومانی کاملا به دست مردم برسد.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه سپرده های ریالی مبتنی بر ارز هنوز اجرایی نشده و مردم به جای اینکه بروند ارز بخرند می توانند سپرده ریالی مبتنی بر ارز داشته باشند تا دغدغه خرید ارز از کوچه را نداشته باشند گفت: البته ریسک آن نیز برای خود مردم است.
برنامه‌ریزی‌های انتقال مالی را بدون توجه به SPV تدارک دیده‌ایم
وی با بیان اینکه بانک مرکزی ارز فراوان دارد و بانکها می توانند ریال را با ارز بانک مرکزی تهاتر کنند، در خصوص SPV (کانال مالی ایران و اروپا) گفت: مشکل اروپا این است که نگرانی هایی از آمریکایی‌ها دارند که مبادا فشارهای زیادی به آنها وارد کند. یکی از مسئولان اروپایی حتی این سوال را از ما مطرح می کرد که چطور این مکانیزم را راه اندازی کند. اولا اینکه ما برنامه ریزی‌های خود را بدون توجه به این کانال مالی تدارک دیده‌ایم و تمام فضاهایی که با ما مبادلات ارزی داشته اند را باز کرده ایم که شامل عراق، افغانستان، چین، کره و هند است که به خوبی می‌دانیم چه میزان ارز وارد کشور می‌شود و ما کانال های مالی خود را داریم.
همتی گفت: البته من نسبت به SPV و جدیت اروپایی ها خوشبین هستم. این احساس من است و فکر می کنم اروپایی ها این کار را به سرانجام برسانند تا برجام را حذف کنند.
استفاده از ارزهای نفتی باید متوقف شود
رئیس کل بانک مرکزی در خصوص لوایح چهارگانه پالرمو و FATF نیز گفت: یکی از شرایط بانکهای دنیا این است که به FATF بپیوندیم. صادرات نفت ما اکنون بالای یک میلیون بشکه است و ژاپن نیز به جمع خریداران نفت ایران اضافه شده است. ما نگرانی از بابت ورود ارز نداریم اما سیاست ما این است که استفاده از ارزهای نفتی باید متوقف شود. من نسبت به این روند خوشبین هستم و دشمن می خواست ضربه سختی به مردم وارد آورد که ما آن را خنثی کردیم.
همتی گفت: تمام تلاش روزمره دولت این است که تاثیر منفی تحریم را به حداقل برساند اما به هر حال جنگ اقتصادی داریم و برخی فکر می کنند که هنوز هم باید ماشین های مدل بالای خارجی وارد کرده و در خیابانها جولان دهند. در حالی که اکنون باید این روند را متوقف کنیم. همانطور که کشورهایی مثل آلمان و چین تجربه هایی را داشته اند؛ تا کی باید وابسته به صادرات نفت باشیم تا زندگی خود را بگذرانیم.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: اکنون واقعا جنگ اقتصادی در پیش داریم. ما نباید عادی فکر کنیم و به تدریج روزهای محکم و خوبی را پیش رو خواهیم داشت.
حذف ۴ صفر از پول ملی اولویت اصلی بانک مرکزی نیست
وی در خصوص حذف ۴ صفر از پول ملی نیز گفت: اولویت اصلی بانک مرکزی حذف ۴ صفر از پول ملی نیست اما ما در کنار سایر کارهای خود این موضوع را هم پیگیری خواهیم کرد. این در حالی است که مسکوکات کشور ارزش فلزی بالاتری نسبت به ارزش مالی پول ها دارند. بنابراین اگر حذف صفرها صورت گیرد یک عملیات حسابداری انجام شده است اما این یک فرایندی دارد که دولت باید بررسی لازم را صورت دهد. دولت باید آن را بپذیرد و سپس به مجلس برود اما اجرای آن حداقل ۲ سال به طول می انجامد تا اسکناس های جدید جایگزین اسکناس های قدیمی شوند.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: ما هزینه زیادی برای چاپ اسکناس نخواهیم کرد. ۵۰۰ تومانی که از سوی بانک مرکزی به صورت مسکوک ضرب می‌شود ۴۰۰ تومانی برای بانک مرکزی هزینه بر است و این روند قابل ادامه نیست. در حالی که مسائل تورمی را هم لحاظ خواهیم کرد اما این نافی اخذ مصوبه از مجلس نیست.
همتی ادامه داد: جز بانکی ها، هیچ کس واحد پول را ریال نمی گوید. پس پول ریال در مقابل ارزهای دیگر دنیا ارزش پائینی دارد که این یعنی ارتباط بین المللی ریال هم کاهش یافته است.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: هر نظر کارشناسی را در این رابطه می پذیریم و ما فکر می کنیم حذف ۴ صفر ارزش صوری ریال را در مقابل ارز های دیگر دنیا بهبود می بخشد و با قدرت، دقت و جدیت این موضوع را اجرایی خواهیم کرد.
وی افزود: برخی فکر می کردند که ارزش پول ملی به شدت سقوط کرده و تورم افسارگسیخته بر کشور حاکم خواهد بود این در حالی است که همین نقدینگی ۹ ماهه ابتدای امسال نسبت به اسفند سال قبل رشدی نداشته و ما کنترل کامل بر روی نقدینگی داریم. البته اضافه برداشت بانک ها از بانک مرکزی ۵۵ هزار میلیارد تومان بوده که اکنون به ۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است اما لازم نیست تک تک برنامه ها را بگوییم بلکه مردم باید نتیجه را ببینند.
همتی اظهار داشت: تورم ما تورم افزایش تقاضا نیست بلکه ناشی از شوک عرضه است که بر این اساس باید شرایط را منطقی دید این در حالی است که درِ بانک مرکزی به روی اقتصاددانان باز است و هر ماه جلسات متعددی با اقتصاددانانِ طیف های مختلف برگزار می‌شود.
مردم مطمئن باشند تورم را کنترل می‌کنیم و بازار ارز با ثبات می‌شود
مقام عالی بانک مرکزی با بیان اینکه مردم مطمئن باشند تورم را کنترل می کنیم و بازار ارز نیز با ثبات خواهد شد، تاکید کرد: به مردم این نکته را می گویم حرفی نمی زنم که نتوانم اجرا کنم و حرفی را نمی زنم که واقعیت نداشته باشد. ما بر بازار پول و بازار ارز مسلط هستیم. مردم اندکی صبر و مقاومت داشته باشند.
همتی در پایان تاکید کرد: مردم به حرف های بی پایه توجه نکنند که اقتصاد ایران فروپاشی می‌شود. به این شایعات توجه نکنیم.