خبرگزاری مهر، گروه دین واندیشه: «واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا» یکی از مشهورترین آیه های قرآن کریم است که خداوند در آن به وحدت امر کرده و همه ما بارها و بارها این آیه به گوشمان خورده است. براساس این آیه مشخص می شود که خداوند متعال با هرگونه تفرقه افکنی در میان مسلمانان مخالف است و همواره همه مومنان را به یکپارچگی و وحدت دعوت می کند. برخی اختلاف شیعه و سنی یکی از اختلاف هایی است که دربین اقوام مسلمان از دیرباز مطرح بوده است. با اینکه اساسا شیعه و سنی با یکدیگر اختلافی ندارند و در مبانی و عقاید ریشه ای با هم مشترک هستند. همه آنان خدای یگانه را می پرستند و به نبوت رسول اکرم(ص) ایمان دارند. کتاب همه قرآن و قبله آنان کعبه است، مسلمانان با هم و مانند هم حج می گزارند و مانند هم نماز می خوانند، روزه می گیرند، تشکیل خانواده می دهند، داد و ستد می کنند، کودکان خود را تربیت و اموات خود را دفن می کنند. البته در جزئیات یکسری امور اختلافاتی با یکدیگر دارند ولی این اختلافات در حدی که بتوان بین این دو گروه تفرقه و اختلاف افکند نیست. سرزمین ایران به دلیل پهناور بودن و گستردگی جغرافیایی میزبان اقوام مختلفی است و در بخش ها و اقلیم های مختلف ایران گروه های مختلفی هم از لحاظ قومیتی و هم اعتقادی درکنار یکدیگر زندگی می کنند.
آزادی در اعمال و مناسک مناطق شیعه و سنی نشین
شاید بتوان گفت جنوب ایران بیشتر شامل این پراکندگی قومی و عقیدتی می شود، به طوری که در بخش هایی از جنوب کشور مثل بندرجاسک و اطراف آن تعداد مسلمانان سنی از مسلمانان شیعه بیشتر است ولی این موضوع هیچگونه مشکلی را در همزیستی اهالی این منطقه ایجاد نمی کند. وقتی وارد شهرستان بندرجاسک می شوی بیشتر بودن تعداد مساجد اهل سنت نسبت به مساجد شیعه کاملاً به چشم می آید و حتی پخش اذان هم در سطح شهر به شیوه اهل سنت، روزی پنج نوبت است. این در حالی است که در همین شهرستان، شیعیان هم حضور دارند و در کنار برادران اهل سنت زندگی می کنند. هردوی این گروه ها مسجد، حوزه علمیه و... دارند و در انجام اعمال و مناسک خود آزاد هستند.
براساس شنیده ها و گزارش خبرنگار مهر از این منطقه و در گفتگو با اهالی این شهرستان، مشخص شد که موضوع سنی یا شیعه بودن اصلا جزو دغدغه های مردم این منطقه نیست و هیچکدام از افراد این دو دسته قصد اختلاف و یا تفرقه افکنی ندارند و به قول معروف درکنار یکدیگر زیست مسالمت آمیز دارند.
اما برخی از عوامل خارجی به خصوص از برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس، در پی ایجاد اختلاف و تفرقه افکنی میان این دو مذهب هستند و با اینکه خودشان در منطقه حضور ندارند ولی فعالیت هایی در جهت ایجاد اختلاف بین این دو انجام می دهند. براساس شنیده هایی که در این منطقه به دست آوردیم مشخص شد که برخی از عوامل خارجی در شهرستان هایی که تنوع و پراکندگی شیعه و سنی زیاد است، سرمایه گذاری های مالی زیادی می کنند تا به اصطلاح با یارکشی از این دو مذهب، میان آنها تفرقه و مشکل ایجاد کنند. به عنوان نمونه این افراد، فرزندان مسلمانان سنی را با دادن هزینه در اختیار می گیرند و تلاش می کنند که از آنها مسلمان افراطی تربیت کنند و یا اینکه با سرمایه گذاری مالی در بخش هایی مثل ساخت وساز مراکز دینی، حوزه علمیه و حتی مسجد تلاش می کنند تا حضور مسلمانان سنی را در منطقه بیشتر کنند، اما نه به عنوان یک مسلمان سنی بلکه به عنوان یک فرد که بتوانند در آینده از آن به عنوان یک نیروی افراطی و تفرقه افکن استفاده کنند. به دلیل همین خطرهای احتمالی روحانیون و مراکز دینی در این مناطق فعالیت هایی در جهت یکپارچه شدن مردمان این سرزمین انجام می دهند تا مانع شکل گیری این اختلافات و تفرقه ها شوند.
حساسیتی راجع به شیعه و سنی وجود ندارد
زینب روشنی، رئیس حوزه علمیه فاطمه بنت رسول در بندرجاسک به خبرنگار مهر گفت: حوزه علمیه فاطمه بنت رسول، حوزه علمیه حوزه علمیه خواهران شیعه است. ما درسی با محتوای وحدت شیعه و سنی نداریم، ولی در درس های خارج به موضوع وحدت شیعه وسنی می پردازیم و خوشبختانه هیچگونه حساسیتی نسبت به این موضوع وجود ندارد و ما با طلاب حوزه علمیه خواهران سنی هم ارتباط خوبی داریم.
محمد صحرانشین، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی بندرجاسک در خصوص بحث وحدت شیعه و سنی در این منطقه گفت: سازمان تبلیغات اسلامی در مناسبت های مختلف مبلغ به مناطق محروم اعزام می کند. یکی از این مناسبت ها ایام هفته وحدت است که ما مبلغ هم به مناطق سنی نشین و هم شیعه نشین اعزام می کنیم و از هر کمکی که ساکنین این منطقه لازم داشته باشند دریغ نمی کنیم.
وی افزود: ارتباط ما با اهل سنت منطقه به حدی مسالمت آمیز است که چندوقت پیش با چند نفر همراه برای کمک به یک روستای محروم به نام «گوا» رفتیم و کمک های زیادی به اهالی این منطقه کردیم. کل اهالی این روستا سنی هستند. این روستا در منطقه بسیار صعب العبوری واقع شده است به طوری که ما بخشی از مسیر را با شتر رفتیم. روحانی ای که همراه بود درباره بسیاری از مسائل اعتقادی و شرعی که متأسفانه ساکنان آنجا از آن هیچ اطلاعی نداشتند مثل ختنه کردن فرزندان خود، آداب اولیه طهارت و وضو، نماز میت، غسل و .... اطلاعاتی داد و به آنها کمک کرد. نکته جالب اینکه اهالی این روستا هم از این اطلاعات و حضور ما در منطقه استقبال کردند و خیلی با دقت به حرفهایمان گوش می دادند. متأسفانه این روستاهای محروم علاوه بر فقر مالی و اقتصادی فقر فرهنگی و اعتقادی هم دارند و لازم است به این موضوع بیشتر رسیدگی شود. نکته مهم دیگر اینکه ما برای اعزام مبلغ و دادن آگاهی به روستاها محدودیت و معذوریت بابت سنی بودن یا شیعه بودن نداریم و فقط برایمان مهم است که موازین شرعی و الهی را به آنها یاد بدهیم.
وحدت شیعه و سنی یعنی کنار گذاشتن مسائل اختلافی و تکیه بر مشترکات
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی جاسک ادامه داد: ما طلابی در حوزه های علمیه داریم که هر از چند گاهی به مناطق محروم چه شیعه چه سنی می روند و اطلاعاتی به ساکنین این مناطق می دهند، ولی متأسفانه به دلیل نداشتن امکانات، شرایط فراهم نیست که ما یک روحانی ثابت داشته باشیم که مرتب به این مناطق برود و به اهالی این منطقه که عمدتاً ضعف اعتقادی دارند کمک کنند. البته اخیرا صحبت هایی با حوزه های علمیه استان هرمزگان انجام دادیم و خواستیم طلابی که از حوزه فارغ التحصیل شدند را به مناطق محروم اعزام کنند. امیدواریم با کمک های مسئولین و مراجع تقلید ما بتوانیم «خانه عالم» و مکانی برای اسکان روحانیون تهیه کنیم تا این روحانیون بازدید مرتب از مناطق محروم داشته باشند. به عنوان نمونه ما الان در تلاش هستیم که بتوانیم با کمک خیرین «خانه عالم» در جاسک بسازیم که روحانی به همراه خانواده اش در شهر زندگی کند ولی آخر هر هفته و مناسبت ها به مناطق محروم برود و به مردم این منطقه کمک کند.
وی درپایان گفت: باید به هوش باشیم که دستخوش برخی از تفرقه افکنی های عوامل خارجی نشویم، چون برخی از این عوامل با سرمایه گذاری روی این روستاهای محروم و اهالی آن درپی این هستند که برتعداد مسلمانان افراطی بیفزایند و هوشمندانه فعالیت هایی می کنند. برما واجب است در مقابل این توطئه ها ایستادگی کنیم و فعالیت های این گروه ها را جدی بگیریم.
وحدت اسلامی در بین فِرق مختلف، به معنای دست برداشتن از اعتقادات مذهبی نیست. کسی از وحدت اسلامی این انتظار را ندارد که از میان مذاهب اسلامی یکی انتخاب شود و سایر مذاهب کنار گذاشته شود و یا مشترکات همه مذاهب گرفته شود و مفترقات همه آنها کنار گذاشته شود و مذهب جدیدی بدین نحو اختراع شود که عین هیچ یک از مذاهب موجود نباشد. بلکه منظور از وحدت شیعه و سنی کنار گذاشتن مسائل اختلافی و تکیه بر مشترکات و مبنا قرار دادن آنها در تعامل با یکدیگر و در مسائل مربوط به جهان اسلام و صحنه بین المللی است. به گونه ای که مسلمانان فارغ از اختلافات و با پرهیز از تفرقه در مسائل جهان اسلام همسو و هم جهت حرکت کنند. شیخ عاشور، معاون دانشگاه الازهر مصر و رئیس کمیته گفت و گوی بین مذاهب اسلامی، درباره وحدت بین فرق اسلامی می گوید: مقصود ما یکی کردن همه مذاهب و روی گردانی از مذهبی و روی آوردن به مذهب دیگر نیست که این به بیراهه کشاندن اندیشه تقریب مذاهب است. هم سویی، باید بر پایه بحث و پذیرش علمی باشد تا بتوان با این اسلحه علمی به نبرد با خرافات رفت و باید اندیشمندان هر مذهبی در گفت و گوی علمی خود، دانش خود را مبادله کنند تا در یک محیط آرام، بدانند، بشناسند، بگویند و نتیجه بگیرند. وحدت، منافاتی با بیان حقایق و کتمان کردن حقایق ندارد، که اگر چنین شود نه تنها مطلوب نبوده که خود یکی از منکرات و از عوامل تفرقه می باشد.