خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - فرزاد فرهاد توسکی: ونزوئلا در اوضاع سیاسی سختی به سبب اقدام خوان گوایدو رئیس مجمع ملی (پارلمان) این کشور در رئیس جمهور موقت خواندن خود به سرمی برد اما سرنوشت این تحرک شکست خورده همانند کودتای شکست خورده سال ۲۰۰۲ علیه هوگو چاوز رئیس جمهور سابق ونزوئلا خواهد بود.
«نیکلاس مادورو» در سخنرانی در جمع هواداران خود با اعلام قطع روابط دیپلماتیک با آمریکا گفت که به دیپلماتهای آمریکایی ۷۲ ساعت فرصت داده تا خاک این کشور را تَرک کنند. وی در ادامه تصریح کرد که آمریکا در ونزوئلا کودتا به راه انداخته است.
نیکلاس مادورو در این سخنرانی گفت: «هدف آنها این است که از واشنگتن به ونزوئلا حکومت کنند. آیا شما دولتی دستنشانده میخواهید که از دستورات واشنگتن پیروی کند؟ این یک بی مسئولیتی فاحش از جانب دولت آمریکا و تندروهای قدرت گرفته در آمریکا است که میخواهند ونزوئلا را به سمت جنگ داخلی ببرند».
ارتش ونزوئلا نیز بلافاصله با صدور بیانیه ای اعلام کرد که وحدت خود را با دولت منتخب این کشور حفظ کرده، «خوان گوایدو» رهبر شورشیان این کشور را به عنوان رئیسجمهوری موقت به رسمیت نمیشناسد و نیز آماده مقابله با هرگونه تهدید خارجی در این خصوص خواهد بود.
تحرکات آمریکا به چند دلیل شکست خواهد خورد
در یک اقدام هماهنگ شده میان مخالفان و آمریکا، گوایدو خود را رئیس جمهور موقت ونزوئلا خواند اما تحرک به چند دلیل شکست خورده محسوب میشود و راه به جایی نمیبرد.
نخست، دادگاه عالی قانون اساسی ونزوئلا اینکه گوایدو به مفاد قانون اساسی استناد کرده است را به رسمیت نمیشناسد و قضات دادگاه عالی قانون اساسی تصمیم یکجانبه مخالفان را محکوم کرده اند زیرا قانون اساسی در صورتی امکان تغییر رئیس جمهور را مجاز میداند که وی صلاحیت نداشته باشد یا از سمت خود کناره گیری کند و معاونی هم نداشته باشد.
دوم، عامل ارتش ونزوئلا است که عامل مهمی محسوب میشود زیرا ارتش با هر رئیس دیگری غیر از مادورو مخالف است. ولادیمیر لوبیث وزیر دفاع ونزوئلا اعلام کرد که هیچ دولت دیگری را به موازات مقامات رسمی به رسمیت نمیشناسد. در بیانیه ارتش ونزوئلا آمده است که نیروهای مسلح، رئیس جمهور قانونی یعنی نیکلاس مادورو را به رسمیت میشناسد. هنگامی که ارتش در یک کشور آمریکای لاتین موضعی اتخاذ کند هرگونه تغییرات در آن کشور بدون موافقت آن بسیار سخت خواهد بود.
عامل دیگر که نشان دهنده شکست این طرح ضد مادورو است عدم الحاق هیچ مقامی از ونزوئلا یا افسر ارشد در حمایت از کودتای گوایدو است.
با توجه به مخالفت دادگاه عالی قانون اساسی و مخالفت ارتش ونزوئلا برای هرگونه تغییرات در این کشور آمریکای لاتین، سرنوشت تحرکات علیه مادورو سخت است زیرا ارتش این کشور علیه این اقدامات عمل میکند و زیربار موضع آمریکا نمیرود و در واقع آنرا نوعی اقدام علیه ارتش ونزوئلا میداند.
از سوی دیگر آنچه اوضاع در ونزوئلا را پیچیده میکند موضع روسیه و چین در حمایت از مادورو است و آنها در برابر هرگونه اقدامی ضد نیکلاس مادورو خواهند ایستاد.آنچه اوضاع در ونزوئلا را پیچیده میکند موضع روسیه و چین در حمایت از مادورو است و آنها در برابر هرگونه اقدامی ضد نیکلاس مادورو خواهند ایستاد.
روز سه شنبه گذشته، «مایک پنس» معاون رئیس جمهوری آمریکا در پیامی ویدئویی ضمن دخالت مجدد در امور داخلی ونزوئلا و بدون اشاره به وضع تحریمها علیه این کشور گفت: به نیابت از ترامپ رئیس جمهوری آمریکا حمایت خود را از مردم ونزوئلا اعلام میکنم!
معاون رئیس جمهوری آمریکا در ادامه بیاشاره به فرایند انتخابات ریاست جمهوری در کاراکاس ادعا کرد: «نیکلاس مادرو» رئیس جمهوری ونزوئلا یک دیکتاتور است و قدرت وی مشروعیت ندارد. مجمع ملی ونزوئلا و «خوان گوایدو» (Juan Guaido) رئیس آن تنها نهادی است که از طرق دموکراتیک ایجاد شده و ما نیز از آن حمایت میکنیم.
روز چهارشنبه نیز که خوان گوایدو رئیس مجمع ملی ونزوئلا خود را به عنوان «رئیس جمهور موقت» این کشور خواند و در جمع حامیان خود سوگند یاد کرد و فوراً از جانب مقامات واشنگتن مورد حمایت قرار گرفت.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری و «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا در بیانیههایی مداخله جویانه از این تصمیم استقبال کرده و گوایدو را به عنوان رئیسجمهوری موقت ونزوئلا به رسمیت شناختند!
رئیسجمهور آمریکا پس از آغاز درگیریهای خیابانی شورشیان در سخنانی اعلام کرد: در حال بررسی هیچ اقدامی علیه ونزوئلا نیستیم، ولی همه گزینهها روی میز است. در همین حال یک مقام دولت آمریکا بدون اینکه به نام وی اشارهای شود، گفت در صورتی که مادورو رئیسجمهور ونزوئلا به «گوایدو» رهبر مخالفان شورشی این کشور یا اعضای شورای ملی آسیبی برساند، همه گزینهها علیه ونزوئلا روی میز خواهد بود.
هنگامی که ترامپ و مشاورانش از تحولات ونزوئلا آگاهی دقیقی ندارند
روزنامه انگلیسی گاردین درباره ناآگاهی ترامپ و مشاورانش از تحولات ونزوئلا نوشت: تیم دونالد ترامپ رئیس جمهور ونزوئلا چیزی از بحران ونزوئلا نمیداند و با دخالت در امور ونزوئلا در راستای بی ثباتی و ویرانی و ایجاد جنگ داخلی این کشور حرکت میکند. تهدید تلویحی ترامپ درباره دخالت در ونزوئلا هنگامی که از همه گزینهها سخن میگوید به نوعی حرکت حساب نشده و در نظر نگرفتن تبعات آن است تهدید تلویحی ترامپ درباره دخالت در ونزوئلا هنگامی که از همه گزینهها سخن میگوید به نوعی حرکت حساب نشده و در نظر نگرفتن تبعات آن است. ترامپ با حمایت از مخالفان در ونزوئلا در واقع نیکلاس مادورو را به چالش طلبیده است.
این رسانه انگلیسی مینویسد: اگر مادورو تصمیم به مقابله بگیرد و با مخالفان مقابله کند و یا دیپلماتهای آمریکایی که از ترک این کشور سرباز بزنند را بازداشت کند؛ ترامپ دو گزینه بیشتر ندارد یا اینکه نیروهای آمریکایی را اعزام کند یا اهانت خفت بار را تحمل کند. اگر ارتش به مادورو وفادار بماند؛ ترامپ و مشاور امنیت ملی آن یعنی جان بولتون که تحرکات تغییرات در کاراکاس را رهبری میکنند، در کودتای نظامی شکست خواهند خورد زیرا آنچه تغییرات را تضمین میکند حمایت ارتش است.
گاردین نوشت: این شکست موضوع عجیبی نیست زیرا ترامپ از فنون سیاست خارجی و روابط بین المللی چیزی نمیداند و پس از یک استعفاهای سریالی در دولتش طی دو سال از زمامداری اش نیاز به مشاوره عالی دارد. گواه کم تجربه بودن تیم ترامپ این است که وی برای حل بحران تعطیلی دولت آمریکا از کوشنر دامادش که در عرصه سیاسی بسیار کم تجربه است، درخواست مشورت گرفت و کسانی که ترامپ جایگزین برکنار شده در دولتش کرده است هم تجربه کافی ندارند. آنها از دنیای خارج از آمریکا زیاد نمیدانند. دیدگاه کوته بینانه این مسئولان دارای اثرات منفی برای ترامپ است. بهتر بود که مشاوران ترامپ هنگامی که رئیس جمهور آمریکا به مواضع حساب نشده برای جلب نگاهها مشابه آنچه در ونزوئلا رخ داد، روی میآورد، مانع وی شوند که این کار را انجام ندادند».
به هر حال آنچه که آمریکا در ونزوئلا انجام میدهد در راستای ادامه سیاستهای مداخله جویانه واشنگتن در امور کشورهای دیگر است که به بی ثباتی در این کشور آمریکای لاتین منتهی میشود. آمریکا از مشکلات مردم ونزوئلا برای تحقق اهداف ژئوپلتیک خود بهره میبرد که این اوضاع را در ونزوئلا بحرانی میکند. آمریکا از طریق انقلاب رنگی به دنبال تحقق اهداف خود در ونزوئلا است و اگر موفق نشود به اقدامات نظامی خطرناک علیه کاراکاس روی خواهد آورد و آن از طریق تحریک همسایگان ونزوئلا یعنی کلمبیا و برزیل خواهد بود و این احتمال وجود دارد که واشنگتن این کشورها را به سوی درگیری نظامی با ونزوئلا بکشاند تا به اهداف راهبردی خود در ونزوئلا برسد.