به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «ادبیات مدرن ایران (در فاصله دو انقلاب)» با تالیف و ترجمه یعقوب آژند به‌تازگی توسط انتشارات مولی منتشر و راهی بازار نشر شده است.
به تعبیر نویسنده این کتاب که استاد دانشگاه تهران است، ادبیات مدرن ایران بین دو انقلاب، یکسره جدال بین کهنه و نو بوده و نو را در حدود مایه‌های خود بر کرسی نشانده است. به این ترتیب، این جریان نو جهت‌های فکری تازه‌ای را پیش روی خوانندگان و مخاطبان گذاشته است. جمله این تحولات در گستره نثر و بیش از قالب شعر رخ دادند. آژند معتقد است ادبیات مدرن ایران دورنمایی وسیع دارد و در آن ادب و سیاست به گونه‌ای بارز و مشخص، در کنار هم هستند. همین خصلت هم به آن دریچه و درگاهی تازه داده و سامان و ساختارش را به کلی، یگانه کرده است.
مطالب چاپ‌شده در کتاب پیش رو، به جز نوشته‌های مولف، از ذهن و زبان و ضمیر پژوهشگران ادبی خارج از کشور، درباره ادبیات مدرن ایران در فاصله دو انقلاب گرفته شده‌اند. مباحث این اثر از منابع مختلف برگرفته، تدوین یا ترجمه شده‌اند. به این ترتیب با کتابی مواجه‌ایم که یک مدخل در ابتدا و در ادامه ۸ بخش اصلی دارد. عناوین بخش‌های اصلی کتاب به ترتیب عبارت‌اند از:
چهره‌های شعر مشروطه، ادبیات مدرن ایران: سه دیدگاه، داستان‌نویسی، تئاتر ایران (۱۳۵۷- ۱۳۰۰)، در باب مطبوعات، فولکلور و ادبیات عامه، شعر قدمایی مدرن ایران، برگزیده‌ها.
بخش اول، ۳ فصل با نام‌های «چهره‌های شعر مشروطه»، «مفاهیم اجتماعی - سیاسی شعر» و «تاثیرات ادبی اروپا» دارد و در بخش اول آن، مطالبی درباره محمدتقی بهار، ابوالقاسم لاهوتی، میرزا ابوالقاسم عارف، ایرج‌میرزا، محمدرضا عشقی، پروین اعتصامی و نیما یوشیج درج شده است. بخش اول این اثر را منیب الرحمن نوشته است.
بخش دوم کتاب پیش رو هم ۳ فصل دارد که به ترتیب عبارت‌اند از: «درآمدی بر ادبیات مدرن ایران»، «انواع ادبی در ادبیات مدرن ایران» و «زبان و بیان مدرن ادبی در دهه چهل». این ۳ فصل به ترتیب مقالات و نوشته‌های منصور شکی، پی‌تر چلکووسکی و احسان یارشاطر هستند. در بخش سوم، الول - ساتن، یعقوب آژند و مسعود زوارزاده فصل‌های «داستان‌نویسی در ایران»، «داستان‌نویسی مدرن ایران: گذری و نظری» و «داستان‌نویسی کوتاه ایران از دهه ۱۳۲۰ ش به بعد» را نوشته‌اند.
بخش چهارم کتاب که مربوط به تئاتر ایران از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ است، به قلم ویلم فلور نوشته شده و دو فصل دارد که به ترتیب درباره دوره رضاشاه (۱۳۲۰ - ۱۳۰۴) و دوره محمدرضاشاه (۱۳۵۷ - ۱۳۲۰) هستند. ۳ فصلی هم که در بخش پنجم کتاب «در باب مطبوعات» قرار دارند، به ترتیب «جریان‌های فکری-فکری ۱۳۲۰ - ۱۳۰۰ ش» نوشته ماخالسکی، «مطبوعات ایران در دهه ۱۳۲۰ ش» نوشته الول- ساتن و «رسانه‌های همگانی در دهه ۱۳۴۰ ش» به قلم امین بنانی هستند.
«فولکلور و ادبیات عامه» هم که بخش ششم کتاب «ادبیات مدرن ایران» است، ۳ فصل دارد که عبارت‌اند از: «جلوه‌های زبان عامیانه در نثر دوره مشروطه» نوشته یعقوب آژند، «ادبیات عامیانه ایران» نوشته ویلیام هنوی و «تتبع در باب ادبیات عامیانه ایران» نوشته ماخالسکی. بخش بعدی کتاب هم که به قلم آژند نوشته شده، ابتدا درآمدی دارد و سپس دو فصل «کهنه‌پردازان نوگرا» و «نوپردازان کهنه‌گرا» را شامل می‌شود. بخش پایانی کتاب هم که «برگزیده‌ها» نام دارد، ۳ موضوع اصلی شعر نو، درآمد و نمونه‌ها را در خود جا داده است.
مدخل کتاب نیز «تجدد ادبی: - رویکردها» نام دارد که سه زیرمجموعه «درآمد»، «تجدد در شعر» و «تجدد در نثر» را شامل می‌شود که زیرمجموعه سوم، خود موضوعاتی چون روزنامه‌نگاری، داستان‌نویسی، نمایشنامه‌نویسی و نقدوتحقیق را در بر می‌گیرد. مدخل این کتاب به قلم یعقوب آژند نوشته شده است.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
رادیو تهران، نخستین رادیویی بود که در سال ۱۳۱۹/۱۹۴۰ افتتاح شد. این رادیو با موج متوسط و کوتاه و انواع برنامه‌های فارسی شروع به کار کرد و خبرهای خبرنامه‌های روزانه فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه، اعراب و ترکیه را پخش می‌کرد. این رادیو اعتبار خارجی ایران را بسط می‌داد و اطلاعات داخلی را نیز پخش می‌کرد. با این‌همه، درگیری‌های قریب‌الوقوع جنگ و علاقه به حفظ بیطرفی در جنگ به قطع تمامی خبرهای خارجی منجر شد. رادیو تهران در سال نخستین فعالیت خود رویهم‌رفته نتوانست منشا تاثیرات چشمگیر باشد. جدایی رضاشاه از مردم به اندازه‌ای بود که وی نتوانست از این رسانه جدید ارتباطی درخور با ملت ایران داشته باشد.
در ۳ شهریور ۲۵ اوت ۱۹۴۱/۱۳۲۰ در یک لحظه بحرانی و سردرگمی هنگامی که ملت ایران صدای لرزان شاه جوان را شنیدند که سوگند شاهی می‌خورد و ملت را به حفظ تمامیت ارضی ایران فرا می‌خواند، نقش رادیو و پیوند زنده آن بین ملت و شاه مشخص شد. رادیو در این زمان موجی از همدردی نسبت به شاه و بقای سلطنت او پدید آورد. پخش برنامه‌های بعدی رادیو برای ملت که به‌ویژه در عید نوروز به صورت یک سنت درآمد، نقش رادیو را به عنوان پیوندی بین شاه و ملت تقویت کرد.
رادیو در سال‌های پس از جنگ دوم جهانی پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در ایران داشت. عوامل اجتماعی - سیاسی و تکنولوژیکی به کمک این پیشرفت‌ها آمد. بحران‌های متوالی سیاسی، نیاز به برخورد با رادیوهای مخالف خارجی و تعمیق تحولات اجتماعی مملکت به بسط و گسترش شبکه رادیویی ایران انجامید.
این کتاب با ۶۳۰ صفحه، شمارگان ۵۲۰ نسخه و قیمت ۱۱۰ هزار تومان منتشر شده است.