نصرتالله تاجیک سفیر اسبق ایران در اردن در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص پیامهای سفر اسد به تهران برای دوستان و دشمنان، اظهار داشت: گذشته از الزامات و ترتیبات امنیتی این قبیل سفرها که بُعد امنیتی آن بر سیاسی غلبه پیدا میکند، این سفر یک بُرد منطقهای و تثبیت موقعیت بینالمللی در مبارزه با تروریسم برای ایران به حساب میآید تا بتواند از تبعات مثبت آن استفاده بهینه کند.
وی گفت: به هر صورت تحولاتی که از سال ۲۰۱۱ در منطقه آغاز و به آن بهار عربی نام داده شد بطور عام و اتفاقات عراق و سوریه، نه تنها نتوانست تغییر عمده و مثبتی در اوضاع سیاسی-اجتماعی و نیز وضعیت مردم این دو کشور صورت دهد بلکه با مداخله منفی و تخریبی آمریکا شرایط زیستی مردم بدتر شد و جنگهای نیابتی و گسترش خشونت در منطقه و جابجایی انسانی هم اقتصاد منطقه و زیست بوم آنرا تضعیف کرد و روند توسعه این دو کشور و مخصوصاً سوریه را با تأخیر مواجه ساخت و هم دنیا را با خطر توسعه تروریسم، جنگهای منطقهای، ترس و نگرانی از سرنوشت مردم و جامعه عربی روبرو کرد.
تاجیک افزود: در چنین شرایطی ایران با تحلیلی درست سرمایه گذاری زیادی در مقابله با دخالت خارجی برای تعیین حکومتهای منطقه و مرتفع کردن سایه تروریسم از سر مردم کرده که علاوه بر منافع ژئوپلیتیکی ایران در منطقه، منافع سیاسی نیز بر آن افزوده شد.
این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: با توجه به اهمیت و نقشی که جمهوری اسلامی ایران و روسیه در ثبات، امنیت و آرامش برای سوریه داشته و دارند، آقای اسد سفرهایی را به این دو کشور طی هشت سال اخیر انجام داده که نشان از اهمیت و جایگاه این دو کشور نزد دمشق دارد.
وی افزود: این انتظار از سوی ایران وجود داشت تا با سفر اسد به تهران، علاوه بر دیدار مسئولین دو کشور، قدمهای بعدی را هماهنگ کرده و به دنیا نشان داده شود که تبلیغات مخالفین سیاستهای منطقهای ایران همچون آمریکا و هم پیمانان آن فقط یک جنگ روانی است.
تاجیک با بیان اینکه برای انجام این سفر، هم از جانب سوری و هم ایرانی تمایل زیادی بود، افزود: با در نظر گرفتن ابعاد مختلف سفر آقای اسد و ملاقت هایی که در تهران انجام شد، میتوان آن را یک بُرد و گام جدی برای ایران در پیشبرد سیاستهای منطقهای خود قلمداد کرد که منافع زیادی هم میتواند برای طرف سوری داشته باشد. اسد به خوبی میتواند اراده طرف ایرانی را برای بازگشت صلح، ثبات، امنیت و آرامش به این کشور را پشتوانه تحرکات آتی خود در منطقه قرار دهد و طرف ایرانی نیز میتواند به موافقین منطقهای و بینالمللی خود نشان دهد که اقدامات سازنده آن بر خلاف تبلیغات صورت گرفته، توانسته دولت قانونی سوریه را در مقابل اهداف آمریکا بیمه کند.
سفیر اسبق ایران در اردن بیان کرد: در دوران حضور جنگجویان وارداتی و تروریستهای افراط گرا در سوریه که ایران کمکهای مستشاری به دولت و ملت سوریه داشت، جبهه مقابل برخوردار از پشتیبانی آمریکا و همپیمانان منطقهای آن چون عربستان، قطر و ترکیه برای براندازی نظام مشروع اسد در سوریه بود اما بنا به تحلیل و محاسبه اشتباهی که داشتند نتوانستند اهداف خود را تأمین کنند. در مقابل تحلیل ایران بر مبنای محکومیت دخالتهای بیگانگان در امور داخلی سوریه توانست موفقیتهای منطقهای ما را افزون کند.
وی تصریح کرد: به نظر میآید سفری که آقای اسد به تهران داشت بیشتر پیرامون ترتیبات امنیتی در دوران پسا داعش بود که دوران سختی هم برای ما و متحدان ما به حساب میآید، چرا که همچنان یکسوم از خاک سوریه در اشغال نیروهای تروریستی و مخالفان دولت دمشق است و فرصت برای صحبت کردن از موارد دیگر همچون خروج نیروهای خارجی از سوریه که نتانیاهو مطرح کرده کمی زود به نظر میرسد.
تاجیک بیان کرد: مسائل کنونی شرق فرات، حضور پایگاههای نظامی و نیروهای آمریکایی در این منطقه، و بهم زدن اوضاع سرزمینی آن، تسلیح کردها، دامن زدن به حساسیت دولت ترکیه، فراهم کردن انگیزه برای حضور نیروهای نظامی ترکیه در سوریه و نیز اتفاقاتی در شمال سوریه و از جمله ادلب میتواند از دیگر رایزنیهای سفر اسد به تهران بوده باشد. از بُعد دیگر آنچه که ممکن است اسد در ایران به دنبال آن باشد مساله بازگشت آوارگان و نحوه مشارکت ایران در بازسازی سوریه و بهره برداریهای اقتصادی ایران باشد.
این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به اهمیت حضور و مشارکت ایران در دوران بازسازی سوریه، ادامه داد: بازیگران مختلفی از جمله سازمانهای بین المللی، برخی کشورهای منطقهای و فرامنطقهای تلاش میکنند تا بلکه بتوانند با حضور و مشارکت پر رنگ در این دوران، منافع خود را تأمین و نفوذ خود را در سوریه تقویت کنند. اما بدون شک این حق ایران است که از کیک بازسازی سوریه سهم متناسبی با سرمایهگذاریهای انجام شده در آن ببرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: به اعتقاد من، ایران و سوریه میتوانند با ترسیم آینده راه خود، همکاریهای گستردهای که با یکدیگر داشته را افزایش و روابط خود را تعمیق بخشند و یک مدل همکاریهای توسعه منطقهای را با حضور کشورهای دیگر و سرمایه گذاریهای بینالمللی پایه گذاری کنند. اروپا به دلیل آسیب پذیریهای از مسائل خاورمیانه باید پای کار بیاید و سهم بالایی از تأمین مالی بازسازی سوریه را تقبل کند.