به گزارش خبرنگار مهر، هومان حسن‌پور صبح امروز در نشستی خبری با اهالی رسانه درباره وضعیت کتابفروشی‌ها و بحران کاغذ، به ایراد توضیحاتی پرداخت.
حسن‌پور در این نشست با اشاره به موضوع کاغذ و افزایش قیمت آن عنوان کرد: پیش از تشکیل کارگروه فعلی کاغذ، ما به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد دادیم کاغذ مورد نیاز برای صنعت نشر و تولید کتاب در کشور در کارگروهی به منظور تخصیص به ناشران، به معاونت فرهنگی واگذار شود. پیشنهاد ما این بود کارگروهی متشکل از نماینده اتحادیه ناشران تهران، نماینده تعاونی ناشران کشور و معاونت فرهنگی، به تخصیص کاغذهای وارد شده برای تولید کتاب در کشور بپردازند و بحث نظارتی آن را نیز در اختیار بگیرند اما این پیشنهاد در آن مقطع با مخالفت روبرو شد و وضع به سمت ایجاد کارگروه فعلی رفت.
وی ادامه داد: در پیشنهاد ما، ملاک‌های تخصیص کاغذ به ناشران به صورت شفاف مشخص شده بود و با جمع‌آوری نظرات مختلف، تنظیم آئین‌نامه‌ای نیز در نظر گرفته شده بود. پیشنهاد ما همچنین این بود که نظارت بر مصرف را در تهران (اتحادیه تهران) و در شهرستان‌ها (تعاونی ناشران کشور) در دست بگیرند اما این پیشنهادات رد شد و در حال حاضر نیز ما در فرآیند تخصیص، با وجود آنکه حرف‌های زیادی برای گفتن داریم، نقشی نداریم.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران افزود: در حال حاضر ملاک تخصیص کاغذ را میزان تولید کتاب این ناشران در سه سال گذشته آن هم بر مبنای آمارهای مؤسسه خانه کتاب قرار داده‌اند درحالی‌که این مسئله اشتباه است چون هم آمارهای خانه کتاب دقیق نیست و هم این‌گونه تخصیص دادن، حجم زیادی از نقدینگی ناشران را معطل می‌گذارد به ویژه اینکه به طور معمول یک سوم یا یک پنجم از کاغذ مورد نیاز و تقاضا شده از سوی ناشران در این سیستم به آنها اهدا می‌شود.
حسن‌پور تصریح کرد: از زمان تأسیس کارگروه کاغذ وزارت ارشاد تاکنون ۲۰۰ هزار تن کاغذ به کشور وارد شده اما تنها ۱۴ هزار تن از آن در قالب سیستم متمرکز دولتی توزیع شده است و باقی را نمی‌دانیم چه شده است. ما از روز اول در مورد این دست اتفاقات هشدار داده بودیم. مؤکداً بیان کرده بودیم که باید تخصیص کاغذ نشر به اتحادیه‌های نشر و معاونت فرهنگی سپرده شود اما چنین نشد. با این حال در هفته‌های گذشته جلسه‌ای با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار کردیم و ایشان با تائید فرمول پیشنهادی از سوی ما، قول مساعد دادند که این اتفاق عملیاتی شود و تأکید کردند باید به نقطه مشخصی در زمینه توزیع کاغذ می‌رسیدیم تا این اتفاق بیفتد. این در حالی است که در آن مقطع، زمانی که ما و نماینده تعاونی ناشران کشور مؤکداً به بحث نظارت بر مصرف و توزیع اصرار داشتیم، تنها با این سوال روبرو می‌شدیم که «مگر قرار است دولت نقش پلیس را ایفا کند؟».
وی اظهار داشت: در روزهای اخیر قیمت کاغذ گلاسه که مصرف عمده آن برای تولید جلد کتاب است، از کیلویی ۴,۰۰۰ تومان به کیلویی ۲۷ هزار تومان افزایش پیدا کرده است. در کنار آن، افزایش سرسام‌آور قیمت مرکب، فیلم، زینک و سِلِفون جلد کتاب را نیز باید بیفزاییم که اخیراً حدود ۹ برابر قیمت افزایش داشته است. با ادامه این روند، به نظر می‌رسد بعد از پایان نمایشگاه کتاب تهران، عملاً ناشران کشور کتابی برای توزیع نخواهند داشت و برای تولید نیز بودجه‌ای در اختیار نخواهند داشت و تازه این در زمانی است که ناشران آموزشی می‌خواهند کارشان را آغاز کنند و برای ابتدای سال تحصیلی، به تولید آثارشان بپردازند.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در بخش دیگری از این نشست خبری، به موضوع کتابفروشی‌ها و برگزاری نمایشگاه‌های کتاب در کشور اشاره کرد و گفت: ما نمایشگاه بین‌المللی کتاب و نمایشگاه‌های استانی را برای این ایجاد کردیم که مشکل کمبود ویترین، عرضه کتاب در کشور حل شود. درواقع این اتفاق یک مُسکن برای صنعت نشر کشور بود و حالا بعد از ۳۲ دوره از تزریق این مسکن، متوجه شده‌ایم گویا درون آن کدئین هم داشته است و نشر ما به شکل عجیب به آن وابسته شده است. این روند و ادامه پیدا کردن آن در ۳۲ سال گذشته باعث از بین رفتن ویترین‌های عرضه کتاب در تمام شهرها و استان‌ها شده و سرمایه‌های بسیار زیادی را به نابودی کشانده است. اگر ما برای برگزاری یک دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب، حدود ۱۵ میلیارد تومان هزینه می‌کنیم، تنها یک کتابفروشی ما در حوالی خیابان انقلاب، حدود ۱۰ میلیارد تومان ارزش مِلکی دارد. از بین رفتن این سرمایه، چیزی نیست که به سادگی از کنار آن عبور کنیم و با ادامه یافتن روند فعلی، این اتفاق در حال رخ دادن است.
حسن‌پور بیان کرد: سیاستگذاری‌های فعلی ما در برگزاری نمایشگاه‌های کتاب، به سمت کم‌رنگ‌کردن نقش کتابفروشی‌ها است درحالی‌که اگر به دنبال حمایت فرهنگی از نشر هستیم، به جای برگزاری نمایشگاه‌های مختلف استانی، در ادارات، نهادها و … باید بودجه‌های موجود را به سمت حمایت و حفظ ویترین‌های دائمی فروش کتاب، یعنی کتابفروشی‌ها سوق دهیم. فراموش نکنیم که کتابفروشان و توزیع‌کنندگان هم بخش بزرگی از بدنه فرهنگی کشور ما را شکل می‌دهند که در حال تعطیل شدن و نابودی است.
وی خاطرنشان کرد: نمایشگاه کتاب در تهران و شهرستان‌ها تبدیل به پدیده‌ای شده است که تمامی ناشران هم دیگر کنترلی بر آن ندارند. به نظر من لازم است که هر چه سریع‌تر به فکر اصلاح قوانین و ضوابط باشیم که در این نمایشگاه‌ها حاکم است. ما ۳۲ سال فرصت شناسایی مناطق محروم و توسعه کتابفروشی‌ها در آنجا را داشتیم. اگر تاکنون یک دهم از هزینه نمایشگاه‌های استانی را صرف کتابفروشی‌ها کرده بودیم، این مسئله رفع شده بود. به نظر من باید ضوابط و قواعد این نمایشگاه‌ها به شکلی اصلاح شود که دیگر فرق زیادی میان ناشران و کتابفروشان در آنها نباشد. کتابفروش حق قانونی خودش را می‌خواهد یعنی اینکه به عنوان محلی برای فروش کتاب به رسمیت شناخته شود نه اینکه به بهانه‌های مختلف به جای رجوع به آن، نمایشگاه کتاب تأسیس شود.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران از ابلاغ مصوبه شورای شهر تهران به تمامی نهادهای ذیربط شهرداری خبر داد که به موجب آن، برگزاری هرگونه بازارچه، نمایشگاه و رویدادی با محوریت فروش کتاب باید با مجوز اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران باشد.
حسن‌پور همچنین از رایزنی با برخی از بانک‌ها و نهادهای فرهنگی و عمومی و نیز سازمان برنامه و بودجه به منظور تخصیص بودجه‌ای به منظور حمایت از کتابفروشی‌ها خبر داد.