به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رایزنی فرهنگی ایران در اندونزی، اداره مرکزی آمار در تاریخ ۱ فوریه ۲۰۱۹ اطلاعات مربوط به رشد گردشگری و حملونقل ملی در سال ۲۰۱۸ را منتشر کرد. گزارششده است که تعداد گردشگران خارجی به اندونزی به ۱۵.۸۱ میلیون نفر رسید که در مقایسه با سال ۲۰۱۷ (۱۴.۰۴ میلیون نفر) به ۱۲.۵۸ درصد افزایش پیداکرده است.
البته تعداد گردشگران خارجی از رقم پیشبینیشده توسط دولت در سال ۲۰۱۸ که حدود ۱۷ میلیون است، فاصله دارد. علت اصلی آن به گفته وزیر گردشگری، لغو سفر آنها (حدود ۷۰ درصد) عمدتاً به خاطر وقوع بلایای طبیعی مانند فوران کوه آگونگ در بالی (نوامبر ۲۰۱۷)، زلزله در لومبوک (جولای ۲۰۱۸)، زلزله و سونامی در پالو (سپتامبر ۲۰۱۸) و تأثیر سقوط هواپیمای لایِن اِیر در ماه نوامبر ۲۰۱۸ بود.
آیا شرایط خاص روی حضور گردشگران خارجی به اندونزی، تأثیر میگذارد؟
از سوی دیگر، در سال ۲۰۱۸ (اوت – اکتبر)، اندونزی فرصتی برای برگزاری بازیهای آسیایی و پارا آسیایی داشت که بسیار موفقیتآمیز و موردتقدیر جهان، چه ازنظر کسب مدالها و چه ازلحاظ نوع برگزاری آن بود. بنا بر گزارش وزارت برنامهریزی توسعه ملی، اثرات مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی این رویداد بسیار دلگرمکننده است که ازجمله آن توسعه زیرساختها است.
مخارج توریستهای خارجی و محلی، از برگزاری این رویداد، بنا به گزارش این وزارت به بیش از ۳.۷ تریلیون روپیه رسید. علاوه بر این، این رویداد بر اعتماد جامعه جهانی با برگزاری نشست سالانه بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول در بالی در اکتبر این سال، پس از وقوع زلزله و سونامی در لومبوک و پالو در سپتامبر ۲۰۱۸ تأثیر گذاشت.
درواقع، اگر اطلاعات مربوط به حضور توریستهای خارجی به اندونزی از سال ۲۰۱۶ (۱۲ میلیون نفر پیشبینی شد و ۱۱.۵ میلیون نفر سفر کردند)، سال ۲۰۱۷ (هدف ۱۵ میلیون نفر بود و ۱۴.۰۴ میلیون نفر سفر کردند) و سال ۲۰۱۸ (هدف ۱۷ میلیون بود و ۱۵.۸ میلیون نفر بازدید کردند) را نگاه کنیم، به هدف نرسیده است. تعداد گردشگران خارجی مطمئناً تأثیر زیادی بر کسب ارز خارجی دارد.
پیشبینی حضور گردشگران خارجی در سال ۲۰۱۹
هدف ۲۰ میلیون گردشگر خارجی در سال ۲۰۱۹ چطور به انجام میرسد؟ البته این آسان نیست زیرا درآمد کار گردشگری هرسال، انباشتِ رشد و سفر توریستهای خارجی در هرماه است. به لحاظ تجربی، رشد آن و اقداماتی که باید انجام شود، قابل پیشبینی است؛ زیرا حضور گردشگران اساساً به فصلها، تعطیلات، آبوهوا و همچنین جلسات، انگیزهها، کنوانسیونها، نمایشگاهها و رویدادهای موجود که میتواند در طول سال، چه در سطح محلی، ملی، منطقهای و جهانی انجام شود، بستگی دارد.
نقش دولت مهم است، اما نقش عوامل صنعتی و جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است. متأسفانه، انجمن برگزارکننده جلسات، انگیزهها، کنوانسیونها، نمایشگاهها و رویدادها در اندونزی بهطور فعال توسط دولت پشتیبانی نشده است. درحالیکه تایلند، سنگاپور و هنگکنگ، کشورهایی هستند که بیشتر به چنین صنایع بینالمللی متکی هستند.
در عصر حاضر بازار دیجیتال را برای تسهیل و راحتی گردشگران، بهویژه در میان نسل جوان، نمیتوان اجتناب کرد. بااینحال، در جهان گردشگری، دیجیتال مطمئناً یک ابزار است و خود گردشگری جایگزین ندارد که باید دید و تجربه کرد. بنابراین، بازاریابی گردشگری نهتنها به بازاریابی آنلاین وابسته است، بلکه باید بر کیفیت مقصدهای جذاب که توسط خدمات باکیفیت ارائه میشود، متکی باشد تا ترکیبی از فناوری پیشرفته و ارتباط با انسان وجود داشته باشد.
اگر جاذبههای منحصربهفرد و جذاب توسط خدمات خوب پشتیبانی شود باعث میشود که مقصدهای گردشگری مانند برومو (Bromo)، بانیووانگی (Banyuwangi)، واکاتوبی (Wakatobi) و راجا آمپت (Raja Ampat) شهرت بیشتری پیدا کنند. در آینده، باید تلاش کرد تا پروازها از خارج از کشور، بهویژه کشورهایی که منبع گردشگری اندونزی و بازارهای پتانسیل مانند هند، آفریقای جنوبی و آسیای مرکزی از قبیل ازبکستان و قزاقستان است، جذب شود.
اکثر مقصدهای گردشگری در مناطق است. برای اینکه مقصد گردشگری شهرت پیدا کند، همکاری میان دولت مرکزی و منطقهای، صنعت گردشگری (هتل، رستوران و غیره) و حملونقل ضرورت دارد.
اگر نگاهی بیندازیم به آنچه ویتنام انجام داده است، میبینیم که تقریباً هیچ برند (نام تجاری) ملی وجود ندارد و بهندرت جوایز دریافت میکنند، اما تعداد گردشگران در سال ۲۰۱۸ بهسرعت افزایش پیداکرده و با ۱۹.۹ درصد افزایش به ۱۵.۴ میلیون نفر رسیده است. دلیل اصلی آن مدیریت و بهبود مقصدهای توریستی، بهخصوص خدمات آن، بوده است.
علاوه بر بُعد آنلاین، موارد آفلاین نیز موردنیاز است. در طی این مدت، آژانسهای مسافرتی بینالمللی مانند ITB برلین، Arabian Travel Mart (دبی-امارات متحده عربی)، World Travel Mart (لندن-انگلستان) و Vakantiebeurs (هلند) بهعنوان یک مجمع تجاری و ملاقات فروشندگان و خریداران تورهای گردشگری وجود دارند. برای انجام بازاریابی، همکاری بین دولت و بخش خصوصی مربوطه موردنیاز است. این نقش باید توسط آژانس توسعۀ گردشگری اندونزی که ترکیبی از عناصر گردشگری است، انجام شود.
در آینده برای پیشبرد صنعت گردشگری اندونزی باید ارزیابیها و استراتژیهای جدیدی که هم توسط دولتهای مرکزی و منطقهای، عوامل تجارتی، دانشگاهیان، رسانهها و جامعه تنظیم میشود، انجام گردد تا جامعه، بخشی باشد که از منافع گردشگری بهره ببرند. صنعت گردشگری، صنعتی چندبعدی است که اثر دوگانه ازلحاظ اقتصادی و اجتماعی را دارد.
چه چیزی در آینده موردنیاز است؟ میتوانیم به نظر آقای گِده آردیکا، وزیر سابق گردشگری و معلم گردشگری اندونزی در گردشگری پایدار ۲۰۱۸ اشارهکنیم که گردشگری یک سمفونی از ارکسترهاست، وزیر گردشگری بهعنوان یک رهبر در ارکستر عمل میکند. باید قادر به حرکت "بازیکنان" سازهای مختلف موسیقی برای پیروی از آهنگهای تنظیمشده باشد تا یک آهنگ هماهنگ اجرا شود. امیدواریم گردشگری اندونزی در سال ۲۰۱۹ بیشتر به اقتصاد اندونزی کمک کند.