خبرگزاری مهر - گروه هنر-علیرضا سعیدی: یکی از موفق‌ترین خوانندگانی که طی سال‌های اخیر تلاش داشته با تلفیق دارای چارچوب و منطقیِ موسیقی پاپ و موسیقی اصیل ایرانی آثار پرمخاطب و شنیدنی را به مخاطبان ایرانی عرضه کند، حجت اشرف‌زاده هنرمند نیشابوری است. او از جمله هنرمندانی است که به اتکای دانش و آموزه‌های خود از موسیقی اصیل ایرانی و همچنین همکاری با ترانه‌سرایان و آهنگسازان شناخته شده موسیقی کشورمان آثار ماندگاری را تا به امروز خلق کرده است.
او در روزگاری که کمتر مخاطبی با صدا و چهره‌اش آشنا بود، قطعه‌ای به نام «ماه و ماه ی» را با ترانه علیرضا بدیع و ملودی دلنشین آرش و امیر بیات منتشر کرد که از آهنگسازی گرفته تا تنظیم و خوانش آن دربرگیرنده نکات جالب توجهی بود که فضای رخوت انگیز موسیقی پاپ را تکانی داد و شرایطی را ایجاد کرد که مخاطبان در کنار شنیدن آثار خوانندگانی که با کارهایشان آشنایی داشتند، شنونده صدایی آرام با لحنی متفاوت و برآمده از موسیقی اصیل ایرانی باشند.
این خواننده بعد از انتشار آلبوم «شرح پریشانی» به آهنگسازی میدیا فرج‌نژاد در سال ۸۸ که یک آلبوم کاملاً تخصصی در حوزه موسیقی ایرانی با بهره‌مندی از نوازندگان شاخص این عرصه از جمله نوید افقه، پاشا هنجنی، علی پژوهشگر و زکریا یوسفی بود، خود را به عنوان یک هنرمند مستعد و دانش آموخته مکتب موسیقی ایرانی که می‌تواند حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد، مطرح کرد.
اشرف‌زاده به تجربه اندوزی و تولید آثاری مختلف در حوزه موسیقی ایرانی ادامه می‌داد تا اینکه در سال ۱۳۹۴ در ابتدا آلبوم پرمخاطب «ماه و ماه ی» با اشعار علیرضا بدیع و آهنگسازی آرش بیات و امیر بیات را منتشر کرد و به فاصله اندکی از انتشار آن آلبوم تحقیقی پژوهشی «خاتون» مشتمل بر آثار موسیقایی با موضوع عاشورا را در دسترس مخاطبان قرار داد. دو آلبومی که به لحاظ محتوا از زمین تا آسمان متفاوت بودند و در یک اتفاق ویژه خواننده‌ای را به طیف‌های مختلف موسیقی کردند که هم می‌تواند در وجوه پاپیولار مورد توجه جامعه قرار گرفته و هم خواننده‌ای متخصص در اجرای الحانی باشد که دانش موسیقایی و اجرای درست ردیف‌ها را در یک آلبوم مذهبی اجرا می‌کند.
این خواننده همیشه خندان موسیقی ایرانی در سال ۹۷ سال پرکار و خوبی را پشت سر گذاشت و با انتشار چند قطعه خاص توانست مخاطبانش را بیش از گذشته راضی نگه دارد، تا جایی که در نظرسنجی موسیقایی برنامه پرمخاطب «حالا خورشید» سیما و از میان خوانندگانی چون همایون شجریان، محمد معتمدی، محسن ابراهیم‌زاده، محسن چاوشی، رضا بهرام، آرش و مسیح و پرواز همای با رأی مخاطبان این برنامه به عنوان چهره برتر موسیقی ایران در سال ۹۷ انتخاب شد.
به بهانه همین کارنامه پربار در سالی که گذشت، گفتگویی با حجت اشرف‌زاده داشتیم که در ادامه می‌خوانید؛
*آقای اشرف‌زاده ضمن تبریک به جهت موفقیت‌های سال ۹۷ به نظر می‌آید مسیر انتخاب شده توسط شما و گروه اجرایی آثارتان مسیر از قبل تعیین‌شده‌ای بوده که با وجود انتشار چند تک آهنگ معدود، بسیار در حوزه جذب مخاطب موفق بوده‌اید. خودتان فکر می‌کنید کدام مؤلفه‌ها توانسته حجت اشرف‌زاده را در شرایط فعلی قرار دهد؟
طبق برنامه‌ریزی هایی که از همان ابتدا با گروهمان داشتیم، بنای کار را بر این چارچوب طراحی کردیم که در سال ۹۷ استفاده از ادبیات ایرانی که فارغ از تمام ارزشمندی‌های موجود در حوزه‌های تخصصی و دانشگاهی، در زندگی جاری مردم نیز مورد توجه قرار دارد را مورد توجه قرار دهیم. در این راه توجه به غزل یکی از اهداف مهم ما بود که از قبل هم آن را در دستور کار داشتیم اما در سال ۹۷ تلاش کردیم تا با برنامه‌ریزی های لازم فضای کارها را در مسیری قرار دهیم که این موضوعات موردتوجه بیشتری قرار گیرد.
آنچه من در سال ۹۷ برای مخاطبان فهیم و عزیز ایرانی ارائه دادم حرکت در مسیر موسیقی اصیل ایرانی به انضمام برخی طرح و ایده‌هایی بود که دوست داشتم آن را برای تولید آثارم اجرایی کنم در همین راستا توجه به مؤلفه‌های جذب حداکثری مخاطب در حالی که هم وارد جریان موسیقی بی‌هدف و بی‌معنا نشود و هم شنونده اثری باشد که ارزش‌های ادبیات و غزل ایرانی در آن عیان باشد، عمده فضای فکری ما را تشکیل می‌داد.
در این راه از همان ابتدا با همراهی جدی امید صباغ‌نو شاعر و غزل‌سرای ارزشمند کشورمان و محمد حشمتی ملودی‌ساز درجه یک که با ادبیات هم بیگانه نبوده و ذوق بسیار زیبایی در عرصه موسیقی دارد، ترکیبی را تشکیل دادیم که بتوانیم در راستای اهدافی که به آن اشاره کردم فضایی کم و بیش متفاوتی را برای مخاطب ایجاد کنیم.
امروز بسیار خوشحالم که این ترکیب سه نفره توانسته به نتایج مثبتی برسد که مخاطبان عزیزمان سال گذشته شنونده تعدادی از این تجربه‌ها بودند و خوشبختانه هم با آن چیزی که ما دریافت کردیم، از آثار اجرا شده استقبال به عمل آوردند.
* بیان عواطف و احساسات و توصیف زیبایی و شکوه روزگار از ویژگی‌های یک «غزل» است که در کنار ارزش‌های ادبی، می‌تواند ترکیب متفاوتی را نسبت به «ترانه» برای اجرای یک اثر موسیقایی فراهم کند. البته طی سال‌های اخیر عده‌ای از هنرمندان در اجرای این ترکیب موفق و عده‌ای هم ناموفق بوده‌اند، اما به نظر می‌آید که شما در این چارچوب تازه باب شده موسیقی که سختی‌های فراوانی هم در حوزه آهنگسازی و خلق محتوا دارد، توانسته‌اید به درجه‌ای از بلوغ برسید که رگ خواب مخاطب هم در قالب آن به دست آمده و شما را تبدیل به یکی از خوانندگان موفق سال ۹۷ کرد.
آنچه در گروه سه نفره ما به‌شدت مورد توجه و کنکاش قرار گرفت و سرانجام به این نتیجه رسیدیم که عمده فعالیت‌ها را روی این نقطه متمرکز کنیم استفاده از غزل در کنار ترانه بود. ما در این شرایط بود که تلاش کردیم با تکیه بر این نگاه از کلام دم دستی فاصله گرفته و نوعی از ادبیات را در «غزل ترانه» به کار بندیم که هم مردم پسند بوده و فقط مربوط به خواص نباشد.
ما تصمیم داشتیم در راهی که انتخاب کردیم معیارهای شعر خوب را رعایت کنیم و در عین حضور در این چارچوب شرایطی را برای مخاطبان ایجاد کنیم که آن‌ها در عین مواجهه با یک اثر محتوایی و دارای چارچوب‌های علمی، با یک قطعه مخاطب پسند و آسان فهم هم رو به رو شوند. بسیار خوشحالیم که در تجربه‌های ابتدای به نتایج مثبتی دست پیدا کرده‌ایم و تلاش کردیم در این مسیر کارهایی را تولید کنیم که توانست به دل مخاطبان بنشیند.
البته در این راه دوستان دیگری چون احمد میرخلیلی، علیرضا افکاری، بهنام کریمی و تعدادی دیگر از دوستان هنرمند کمک‌های بسیار قابل‌توجه و ارزشمندی را کردند که از همه آن‌ها تشکر می‌کنم.
البته همان گونه که قبلاً اشاره کرده بودم برای رسیدن به نوعی از موسیقی که هم موردپسند اهالی موسیقی و هم موردعلاقه طیف مختلف مخاطبان باشد باید هدف‌گذاری مناسب و ایده پردازی درستی اتفاق بیفتد.
معتقدم موسیقی اصیل ایرانی به‌عنوان گونه‌ای که همیشه در تاریخ ماندگار است، باید در همه کارهایی که به مخاطبان ارائه می‌دهم نقش محوری داشته باشد. زیرا موسیقی اصیل ایرانی همانند ادبیات کلاسیک برای ما گوهر گرانبهاست.
ما امروزه در شرایطی قرار گرفته‌ایم که می‌توانیم با بهره‌مندی از آرایه‌های جدید در شعر کلاسیک، تنوعی حاصل کنیم که بی ارتباط هم با حوزه موسیقی اصیل ایرانی نباشد. ما قطعاً می‌توانیم با حفظ ارزش‌های موسیقی اصیل ایرانی به تجربه‌ها و فرم‌هایی از موسیقی دست پیدا کنیم که گذشتگان این هنر ناب در روزگار خودشان انجام دادند. کما اینکه در همین حوزه هستند خوانندگانی که با تسلط بر ردیف موسیقی دستگاهی ایران به ترکیب‌های جدیدی دست پیدا کرده‌اند و در عین انجام یک ریسک بزرگ در قالب همان ساختارهای قدیمی خود را قرار داده‌اند اما آثار جذاب، امروزی و دلنشینی حلق کرده‌اند. این همان شرایطی است که من هم برای تحقق آن تلاش‌ها و برنامه ریزی هایی را انجام دادم و امیدوارم همان گونه که در سال ۹۷ بخشی از آن محقق شد در سال ۹۸ نیز به شکل مؤثری طراحی و اجرا شود.
* به نظر می‌رسد در کنار این مواردی که به آن اشاره کرد، تولید و پخش برخی از آثارتان در برنامه‌های تلویزیونی مختلف نیز نقش مؤثری در تحقق اهدافی که به آن اشاره کردید، داشته است.
بسیار خوشحالم برخی از این قطعات در برنامه هنرمندانی چون اکبر عبدی و برنامه‌های پرمخاطبی چون «حالا خورشید» رضا رشیدپور و «فرمول یک» علی ضیا با استقبال بسیار خوب بینندگان مواجه شد.
البته این نکته را هم بگویم که ما از همان ابتدا تصمیم داشتیم غیر از اجرای کارهای قبلاً شنیده شده در سال ۹۷ فقط به نسبت به تولید چند قطعه اقدام کنیم که می‌توان گفت از عید ۹۷ تا عید ۹۸ قطعاتی چون «مهدخت» با ترانه محمد مهدی علی‌نژاد به آهنگسازی فرامرز نصیری، «بی خبراز تو» با ترانه امید صباغ‌نو و آهنگسازی محمد محتشمی، «رفیق» با ترانه و آهنگسازی محمد محتشمی، «عطر تو»» با ترانه محمد محتشمی و آهنگسازی عماد طالب زاده، «عاشق توأم» با ترانه امید صباغ نو و آهنگسازی محمد محتشمی، «جان منی تو» با ترانه احمد امیر خلیلی و آهنگسازی بهنام کریمی و نهایتاً قطعه «آتشم باش» با ترانه امید صباغ نو، محمد محتشمی و آهنگسازی محمد محتشمی پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
به هر حال مجموعه این کارها به شکلی بود که ما را آنچنان پرکار نشان نداد زیرا ما به نوعی برنامه‌ریزی‌ها را انجام داده بودیم که در سال ۹۷ پرکار نباشیم و در یک شیب ملایم فضا را به شکلی هدایت کنیم که در ابتدا خودمان از کاری که ساخته‌ایم لذت برده و پس از آن مخاطبان را همراه آثارمان کرده و بعد از آن نسبت به انتشار قطعه دیگر اقدام کنیم.
* حرکت در این شیب ملایم در سال ۹۸ هم ادامه پیدا می‌کند یا تصمیم دارید به جهت فرآیند فعلی نظام موسیقایی ایران که خوانندگان و صاحبان آثار را در حالت کم کاری به فراموشی کامل می‌برد، شیب فعالیت‌ها را کمی تندتر کنید؟
جامعه ایرانی در درون خودش به طرز عجیبی آواز ایرانی، ساز ایرانی و اساساً هنر اصیل را می‌شناسد و شیفته و عاشق آن است. اتفاقاً همین موضوع است که انگیزه من را برای نگه داشتن پرچم موسیقی ایرانی بالا می‌برد گروه ما تعدادی قطعه منتشر نشده هم دارد که همگی این قطعات به تناسب محتوایی که برای آن‌ها در نظر گرفته شده داری حال و هوایی دل‌انگیز و عاشقانه است و دوست داریم این آثار را در سال ۹۸ به سرانجام برسانیم.
من فکر می‌کنم با ترکیب مناسب و درستی که در گروه اجرایی ما متشکل از شاعر، آهنگساز و تنظیم‌کننده شکل گرفته حرکت در یک مسیر خوب شروع شده که قطعاً و یقیناً همدلی در آن موجب شنیده شدن کارها شده است. ما فضای این گروه را به گونه‌ای تنظیم کرده‌ایم که ترکیب غزلسرایی، ترانه‌سرایی، تنظیم و آهنگسازی یک مجموعه، همدلی‌ای را به وجود آورد که مخاطبان نیز از این ترکیب همدلانه حال خوبی پیدا کنند.
ما فارغ از چارچوب کاری که با هم داریم حتماً در هفته دو یا سه بار همدیگر را ملاقات می‌کنیم و اگر حتی کاری هم نداشته باشیم با هم به سینما یا تئاتر می‌رویم. این یک فرمول جدید نیست و اگر شما مطالعه دوباره‌ای درباره تاریخ موسیقی ایران داشته باشید می‌بینید که بزرگان موسیقی سرزمین ایران هرگاه در یک محیط همدلانه و صمیمی دست به خلق اثر زده‌اند این کار گروهی چگونه بر دل و جان مخاطب نشسته و تبدیل به آثار ماندگاری شده است.
اینها قطعاً نتیجه یک همدلی است که از گذشته تاریخ موسیقی ایران به یادگار مانده و ما هم سعی داریم با تکیه بر این رویکرد کاری، شرایطی را فراهم کنیم تا نتیجه همفکری و همکاری گروهمان کارهای خوب و ماندگاری به هموطنانمان عرضه شود. به هر حال داشتن یک نقشه راه برای موفقیت به تنهایی شدنی نیست مگر اینکه در این راه مشاوران خوبی وجود داشته باشند. آنچه من در سال ۹۷ برای مخاطبان فهیم و عزیز ایرانی ارائه دادم حرکت در مسیر موسیقی اصیل ایرانی به انضمام برخی طرح و ایده‌هایی بود که دوست داشتم آن را برای تولید آثارم اجرایی کنم و امروز بسیار خوشحالم که این رویکرد توانسته با استقبال مخاطبان مواجه شود.
* این رویکرد حتماً می‌تواند آواز مهجور ایرانی را هم به مخاطبانی که موسیقی ایرانی را کمتر می‌شناسند، معرفی کند.
قطعاً همین طور است اما شما بدانید در این راه انتخاب اشعار و نوع موسیقی که باید در ابتدا مخاطبان را همراه کنید، بسیار نکته مهمی است. اینکه خواننده چه بخواند تا صدای آوازی او بر دل تماشاگر و شنونده کم حوصله امروز بنشیند، شرایط بسیار مهمی دارد که باید بیشتر از اینها روی آن تمرکز کرد.
من امروز بسیار خوشحالم که بگویم در سال گذشته هر زمان شرایط آن پیش آمده که بتوانم در قطعه‌ها و اجراهای زنده از تک بیت‌های آوازی استفاده کنم، این مخاطبان بوده‌اند که به طور کامل با این روش همراه شدند و من را ترغیب کردند که از آواز ایرانی در اجرای قطعه‌هایم بیشتر استفاده کنم.
برای من جالب بود که وقتی این تک بیت‌ها را به‌صورت زنده در تالارها و برخی برنامه‌ها اجرا می‌کردم، تماشاگران نیز با همان تحریر من را همراهی می‌کردند و این نشان دهنده نکته مهمی است که جامعه ایرانی در درون خودش به طرز عجیبی آواز ایرانی، ساز ایرانی و اساساً هنر اصیل را می‌شناسد و شیفته و عاشق آن است. اتفاقاً همین موضوع است که انگیزه من را برای نگه داشتن پرچم موسیقی ایرانی بالا می‌برد تا به سهم خودم بتوانم این هنر ناب را همچون بزرگان این عرصه به مخاطبان معرفی کرده و جذابیت‌های تمام نشدنی‌اش را عرضه کنم.
* در انتها تمایل دارید از آرزوهایتان برای مردم ایران در سال ۹۸ به نکته‌ای اشاره کنید؟
موسیقی اصیل ایرانی برای هنرمندانی که به این گونه هنری ناب آشنا هستند یک اعتبار است. من هم به عنوان عضو کوچکی از جامعه کشور تمام تلاشم را می‌کنم تا سال ۹۸ در مسیر معرفی این گونه موسیقایی با راه و روشی که در مجموعه خودمان به دست آورده و از آن جواب گرفته‌ایم تلاش‌هایی را انجام دهم.
امروز حال مردم ما به واسطه شرایط اقتصادی خوب نیست اما آرزوی من سلامتی برای مردم مهربان سرزمینم ایران است و امیدوارم در سال جدید درآمد اقتصادی بهتری داشته باشند تا حالشان هم بهتر شود.