خبرگزاری مهر - گروه استانها: زمین تنها خانه‌ای است که ما انسان‌ها را در آغوش گرفته و به تمامی نیازهای ما پاسخ مثبت داده اما در مقابل ما با اقدامات مخرب و زیاده خواهی‌های تمام نشدنی خویش تعادل بی نظیر آن را بر هم زده و بدین ترتیب سرنوشت خودمان را به آینده‌ای نامعلوم گره زده‌ایم.
۲ مشکل جدی تغییرات آب و هوایی و کاهش لایه ازن
این میراث مشترک و ارزشمند در حدود ۴ یا ۵ میلیارد سال قبل فاقد هر گونه جوی بود و به تدریج شرایط زیستی کنونی زمین به وجود آمد که از شروع انقلاب صنعتی و گسترش فعالیت‌های افسارگسیخته ما انسان‌ها سبب افزایش غلظت و سرعت تغییر گازها در اتمسفر به میزان بیش از حد طبیعی آنها شد و این مسئله عامل بروز دو مشکل جدی تغییرات آب و هوایی و کاهش لایه ازن شده است.
امروز چالش تغییر اقلیم بر روی زندگی تمامی موجودات اثر منفی گذاشته و نظم در چرخه حیات را هم دچار تنش کرده است، امروز زمین به آرامش بیشتری به جهت بازسازی خود نیاز دارد و در حقیقت این ما انسان‌ها هستیم که می‌توانیم با اجرای راهبردهای جدی و مؤثر اثرات مخرب تغییرات آب و هوایی را به حداقل برسانیم.
در این راه نقش سازمان‌های مردم نهاد و دولت‌هایی که می‌خواهند در جهت توسعه پایدار حرکت کنند، بسیار مهم و ضروری است، در این بین برگزاری برنامه و حرکت‌هایی که می‌تواند جوامع جهانی را به سمت تغییر و تحول سوق داده و افکار عمومی را با کمک رسانه‌ها نسبت حفاظت از محیط زیست حساس‌تر نماید، ارزشمند و قابل ستایش است.
وقتی نفس زمین به شماره می‌افتد
محسن تیزهوش کارشناس ارشد محیط زیست در این رابطه با بیان اینکه امروز شرایط زیستی برای بسیاری از کشورهای جهان مطلوب نیست و این نتیجه فعالیت‌های گسترده صنعتی خودمان است که ما همچنان بر روند افزایشی آن اصرار می‌ورزیم، گفت: اینک می‌توانیم نشانه‌های تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی را در اکثر نقاط زمین، از جمله ایران مشاهده کنیم.
وی با اشاره به اینکه امروز بهره کشی‌های افراطی انسان‌ها از منابع طبیعی و مصرف گرایی در بین جوامع بین المللی آنچنان افزایش یافته که بخش زیادی از کره زمین دچار تنش‌های خاص اقتصادی، سیاسی و اجتماعی شده است، افزود: این آمار بسیار تلخ است که در هر سال بیش از ۱۵ میلیون هکتار از سطح جنگل‌های دنیا به دلایلی همچون آتش سوزی‌های گسترده و در نتیجه فعالیت‌های اقتصادی و کشاورزی از بین می‌روند تا نفس‌های زمین بیش از پیش گرفته شده و زندگی ما انسان‌ها نیز با مخاطرات جدی تهدید شود.
این کارشناس ارشد محیط زیست در ادامه تصریح کرد: در حقیقت چالش‌هایی همچون تشدید خشکسالی، از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع، تنوع زیستی و به خطر افتادن امنیت غذایی در کنار مصرف بالای سوخت‌های فسیلی در کشورهایی همچون ایران، منشأ انسان ساخت داشته و اثراتِ جهانی تغییر اقلیم نیز بر گسترش مخاطرات محیط زیستی افزوده است.
تیزهوش، افزود: به عنوان مثال ما در ایران می‌توانیم از سیاست خودرو محوری فاصله گرفته و در صنایع نیز به سمت استفاده از انرژی‌های پاک حرکت کنیم.
ساعت ۲۰ و ۳۰ دقیقه به وقت زمین!
وی با بیان اینکه در این بین و در سال‌های اخیر سازمان‌های مردم نهاد و حامی محیط زیست با کمک دولت‌هایی که حیات زمین را در خطر دیده‌اند اقدام به برگزاری حرکت‌های بسیار مؤثر و قابل ستایشی کرده‌اند تا بتوانند کمی از مشکلات ناشی از فعالیت‌های مصنوعی و پر خطر خودمان را بکاهند، گفت: یکی از این حرکت‌ها «ساعت زمین» است.
این کارشناس محیط زیست با تاکید بر اینکه این برنامه از سال ۲۰۰۷ میلادی و توسط صندوق جهانی طبیعت و از شهر سیدنی استرالیا آغاز شد، ادامه داد: در آن زمان دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر چراغ منازل، ادارات و مراکز تجاری خود را با هدف صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن به مدت ۶۰ دقیقه خاموش کردند.
تیزهوش با اشاره به اینکه در سال جاری میلادی، این رویداد در امروز ۳۰ مارس ۲۰۱۹ مطابق با ۱۰ فروردین ۱۳۹۸ از ساعت ۲۰:۳۰ تا ۲۱:۳۰ در سراسر جهان و به وقت محلی برگزار می‌شود که انتظار می‌رود در ایران نیز این برنامه به استقبال بیشتری نسبت به سال‌های قبل برگزار و خانواده‌ها نیز با ساعت زمین همراه شوند، عنوان کرد: این برنامه به سرعت در بین کشورهای مختلف جهان گسترش یافت و ایران نیز از سال ۱۳۹۰ با خاموش کردن چراغ‌های برج میلاد به این جنبش جهانی پیوست.
وی با تاکید بر اینکه ایران امسال نیز همراه با بسیاری از کشورها و کلان شهرهای جهان در عصر روز ۱۰ فروردین ماه از ساعت ۲۰:۳۰ به مدت یک ساعت به استقبال این برنامه جهانی خواهد رفت و شهرها و آثار تاریخی بسیاری همچون پل تاریخی خواجو در شهر اصفهان به این جنبش خواهند پیوست که نشانه همبستگی عمیق در بین جوامع انسانی است، افزود: در حال حاضر هر چه بر حساسیت‌های محلی و منطقه‌ای و البته جهانی نسبت به حفاظت از اندوخته‌های طبیعی زمین افزوده شود، نسل حاضر و نسل‌های آتی می‌توانند با آرامش بیشتری زندگی کنند، امروز برنامه ساعت زمین بهانه‌ای است برای توجه بیشتر به صرفه جویی در بخش انرژی و بالا بردن فرهنگ استفاده درست از منابع طبیعی که حفاظت از آن وظیفه همه ما است.
نقش پایتخت ایران در برنامه جهانی ساعت زمین
با توجه به سیاست‌های کلان برای حفاظت از محیط زیست و حرکت به سوی دانشگاه سبز که به شکل ویژه در قالب اقدامات مدیریت سبز در دو سال گذشته پیگیری شده است و در راستای اقدامات فرهنگی و آموزشی مرتبط با آن، دانشگاه تهران به‌عنوان «نماد آموزش عالی کشور» در رویداد بین‌المللی محیط زیستی «ساعت زمین» مشارکت می‌کند، افزود: همگام با این رویداد مهم جهانی، سر در اصلی دانشگاه تهران و پردیس مرکزی دانشگاه در «ساعت زمین» خاموش خواهد شد، همچنین در سال‌های گذشته در ایران نیز با خاموش کردن چراغ‌های برج میلاد، برج آزادی و پل طبیعت در تهران، سی‌وسه پل اصفهان، پل سفید اهواز و سایر نمادهای تاریخی و فرهنگی در شهرهای مختلف کشور، این رویداد محقق شده است.
صدرالدین علیپور مدیر کل محیط زیست شهرداری تهران با بیان اینکه برای نهمین سال متوالی شهرداری تهران برنامه بین‌المللی ساعت زمین را برگزار می‌کند، به خبرگزاری مهر، گفت: شعار برنامه امسال «تغییر شیوه زندگی با کاهش مصرف و استفاده مجدد» است و بدون تردید خاموشی نمادین نمادهای مهم شهری همزمان در سراسر جهان به مدت یک ساعت نشانه اهمیت موضوع برای کاهش مصرف انرژی در جهان است.
وی، افزود: در هشت سال برگزاری برنامه ساعت زمین در ایران مشارکت مردم و مسئولان رو به گسترش بوده و در سال ۲۰۱۸ بیش از ۶۰ نماد مهم شهری از تهران خاموش شده و بیش از ۳۰ شهر و کلانشهر از سراسر ایران به این طرح پیوستند.
مدیر کل محیط زیست شهرداری تهران، اضافه کرد: «تغییر شیوه زندگی با کاهش مصرف و استفاده مجدد» شعار برنامه امسال است، در واقع بهترین راهکار مدیریت کاهش مصرف، استفاده مجدد آن است و با توجه به محدود بودن منابع زمین، خلق ایده برای استفاده دوباره از وسایل قدیمی یکی از روش‌های کارآمد در کاهش تولید انرژی و استفاده مجدد است.
«ساعت زمین» کلیدی برای حل مشکلات زمین
بنابر این گزارش، در قرن حاضر، افزایش دمای کره زمین و تغییرات گسترده اقلیمی به یکی از نگرانی‌های خاص محافل بین المللی تبدیل شده است؛ آنچه که در بین اهالی حوزه محیط زیست به «گرمایش جهانی» مشهور شده، حاصل فعالیت‌های گستردۀ صنعتی بشر است؛ زیرا بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای از شروع دوران صنعتی شدن جهان تاکنون به دو تا سه برابر حد استاندارد رسیده است؛ این در حالی است که نسل کنونی بشر بر استفاده از سوخت‌های فسیلی و استفاده بیش از حد از منابع طبیعی به ویژه جنگل‌ها اصراری تمام نشدنی دارد.
امروزه محیط زیست زمین با بحران جدی تغییرات گستردۀ آب و هوایی دست به گریبان شده است، در حال حاضر و همان طور که در بالا نیز بدان اشاره شد، نشانه‌های تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی در اکثر نقاط زمین به خصوص سرزمین‌های خشک و نیمه خشک به خوبی قابل مشاهده شده‌اند، در این بین می‌توان به خشکسالی‌های کم سابقه، کاهش محسوس منابع آب زیرزمینی، سقوط راندمان اقتصادی، سیل‌های کم سابقه، از بین رفتن منابع طبیعی و مهاجرت‌های ناخواسته اشاره کرد که همگی این رخدادها می‌توانند با هوشیاری و اقدامات خردمندانه ما انسان‌ها به ثبات گذشته باز گردد.
بدون شک یک ساعت خاموشی چراغ‌های غیر ضروری در نقاط مختلف زمین آن هم به صورت گسترده و توسط میلیون‌ها انسان در سراسر جهان وجدان خفته ما انسان‌ها را در مورد حفاظت از داشته‌های طبیعی زمین و نگهداشت این میراث ارزشمند برای انتقال به نسل‌های آتی بیدار کرده تا شاهد استفاده همه جوامع و نسل‌ها از امکانات بی شمار و رایگان زمین باشیم، هر چند ساعت زمین برنامه‌ای است نمادین اما بازتاب‌های فراوانی داشته که می‌تواند با ایجاد یک عادت در بین جوامع انسانی، کلید حل مشکلات بسیاری در سال‌های آینده باشد.