مجله مهر: سیل در معنی لغوی یعنی طغیان آب و زیر آب رفتن گستره‌ای از زمین. اصلاً همین‌که آب طغیان می‌کند، می‌تواند ترسناک باشد. یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین عناصر طبیعی زمین در شرایطی می‌تواند چنان قدرتمند ظاهر شود که هیچ‌چیزی توانای ایستادگی مقابلش را نداشته باشد؛ دقیقاً مشابه همین‌چیزی که در هفته‌های اول سال ۱۳۹۸ دیدیم.
احتمالاً شما هم ویدئوهای فضای مجازی که بعضاً ترسناک، دردناک و وهم‌آمیز هستند و خشم طبیعت را نشان می‌دهند، دیده‌اید؛ جایی که ماشین‌ها درست مانند اسباب‌بازی‌ها روی هم غلت می‌خوردند و انگار قرار هم نیست از حرکت بایستند.
سیل، ایران را از شهرهای شمالی در نوردید و همزمان در سمت غرب و جنوب ایران هم بازخوردهایی داشت. بعد از چند روز بارندگی، پر شدن سدها و سست شدن خاک، حالا هر باران بهاری برای این مناطق خطر جدیدی است، اما ابرهای بارانی روزهای ابتدایی بهار تنها کشور ما را در برنگرفته بود، کشورهای اطراف هم با این طغیان روبرو شده‌اند. در این گزارش نگاه کوتاهی کرده‌ایم به اخبار برخی از همسایه‌های شرقی و شمال‌شرقی ایران در برابر سیل چند روز اخیر:
ترکمنستان: ۱۰ روستا زیر آب رفت
باران‌های شدید در همان روزهای ابتدایی فروردین استان بلخان در غرب ترکمنستان را در برگرفت. این کشور ۶میلیون نفری که در همسایگی استان گلستان ایران قرار دارد، همزمان با سیل‌های ایران نیز دچار بارش‌های سیل‌آسا بود. راه افتادن سیل تقریباً ۱۰ روستا در این منطقه را زیر آب برد، اما نکته‌ای که وجود دارد، منطقه جنوب‌غربی این کشور به دلیل اینکه بیشتر صحرایی است، چندان سکنه‌ای ندارد و از همین رو آسیب‌ها در حد همین تعداد روستا باقی مانده است و خوشبختانه تلفات جانی نداشته است.
همین باران‌ها و سیل آرام آرام از سمت شمال شرق وارد ایران و گلستان شد و شهرهای گمیشان و آق‌قلا را با بحران جدی روبرو کرد؛ به گونه‌ای که هنوز بخش‌هایی از این دو منطقه دچار آب‌گرفتگی هستند.
ازبکستان: سیل به سمرقند رسید
منطقه جنوبی ازبکستان هم از کشورهایی بود که از دست سیل آسوده نبودند و جاری شدن سیل جان ۵ نفر را گرفت. شهر تاریخی «سمرقند» مرکز اصلی سیلاب‌ها بود و برخی از مناطق این شهر از جمله «گل آباد»، «صدرالدین عینی»، «شاه زنده»، «ریگستان»، «ابن سینا»، «رودکی» و «میر سید برکه»، روزهای متوالی با مشکل آب‌گرفتگی مواجه بودند.
بخش از خط آهن استان «قشقه دریا» ازبکستان نیز به علت رانش زمین و سیل تخریب شده که به همین دلیل، حرکت قطارها از این مسیر متوقف شده است.
افغانستان: فاجعه انسانی با کشته و مجروح شدن بیش از ۴۰۰ نفر
افغانستان همسایه شرقی کشور از موج بارش باران‌ها در امان نبود و به ویژه در ولایت‌های شمالی و غربی شاهد به راه افتادن سیل بوده است. منابع محلی می‌گویند که جاری شدن سیل در ولایت‌های هرات، بادغیس و فاریاب، بدخشان، غور، تخار، سمنگان، بلخ، جوزجان، سرپل و بغلان موجب مرگ ۱۴۷ تن و مصدوم شدن ۲۷۸ نفر دیگر شده است.
فایل آن‌را از اینجا دانلود کنید:
video/mp4
بر اساس گزارش‌هایی که رسانه‌های این کشور هم‌زبان ایران منتشر کرده‌اند، در این مدت تاکنون ۱۱ هزار منزل مسکونی به صورت کلی و ۱۶ هزار خانه دیگر نیز به طور نسبی تخریب شده‌اند.
شهر هرات به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای افغانستان با جمعیتی در حدود نفر هم مدت‌ها درگیر آب گرفتگی گسترده بود و هنوز مشکل در برخی مناطق آن پابرجاست.
مرکز رسیدگی به حوادث دولت افغانستان در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد بر اثر جاری شدن سیل در ۱۲ ولایت این کشور، ۱۰۸ نفر جان باخته‌اند.
قزاقستان: بیش از ۴۰ کشته در سیل بی‌سابقه
بارش‌های بهاری در آلماتی، بزرگترین شهر قزاقستان هم تلفاتی بر جای گذاشته که در پی آن در حدود ۴۰ نفر در روستاهای اطراف کشته شدند. در پی این اتفاق، دفتر مطبوعاتی شهرداری «آلماتی» حالت فوق العاده اعلام کرد.
اگرچه این منطقه پیش از این هم سابقه جاری شدن سیل را داشته اما رسانه‌های قزاق از این اتفاق به عنوان یکی از فجایع بزرگ چند سال اخیر کشورشان یاد کردند. بارندگی‌های دو هفته اخیر باعث بالا آمده آب رودخانه‌های قزاقستان و همچنین شکسته شدن سد سیل‌بند نزدیک آلماتی شد.
تاجیکستان: تشکیل کمیته ویژه بحران
در تاجیکستان بارش‌های پی در پی باران، تلفات جانی نداشت، اما با راه افتادی سیلاب و رانش زمین، آسیب‌هایی به مناطق مختلف رسید. شهرهای «کولاب» و «پنجیکنت» مراکز اصلی سیل در تاجیکستان بودند.
از سوی دیگر، با نظر دولت تاجیکستان، کمیته ویژه بحران به منظور محاسبه خسارات وارد شده بر اثر باران‌های شدید و وقوع سیل تقریباً در تمامی مناطق این کشور تشکیل شده است.