به گزارش خبرنگار مهر، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی صبح امروز (دوشنبه) در هشتمین همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید اظهار داشت: بنده با بسیاری از اقتصاددانان درباره چالش‌های اقتصادی کشور صحبت کرده‌ام. چالش‌های اقتصادی کشور کاملاً روشن است و مرکز پژوهش‌های مجلس هم آنها را تدوین کرده و برخی از این چالش‌ها مزمن است و باید ریشه‌های آنها را کاوش کنیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی متذکر شد: در زمان مشروطه و حدود ۱۱۰ سال پیش آیت الله مدرس هم درباره بنگاهداری دولتی نگرانی‌هایی داشت و می‌گفت دولت‌ها بانکدارهای خوبی نیستند.
لاریجانی ادامه داد: در سال‌های اخیر اصل ۴۴ قانون اساسی تصویب شد اما به درستی اجرا نشد بنابراین مشکل فکری در زمینه اجرای این اصل وجود دارد.
وی با تأکید بر اینکه باید نگاه به این موضوع، نگاه طبیبانه باشد و نباید نگاه مأیوسانه داشت، گفت: در شرایط فعلی که فشار آمریکا وجود دارد، نگاه مأیوسانه به حل مشکلات اقتصادی مضر است.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: برخی اقدامات مأیوسانه و تخریبی، موجب شد که نتوانیم مشکلات اقتصادی را حل کنیم. برخی تخریب‌ها و سلبیات، فضای ناامیدی را ایجاد کرده و موجب شده که مشکلات حل نشود. در فضای مأیوسانه نمی‌توان تحول ایجاد کرد.
لاریجانی گفت: به نظر من، حاکمیت فربه شدن بخش خصوصی را به معنای تنگ شدن جای خود نمی‌داند. ممکن است برای برخی شرکت‌های دولتی واگذاری‌ها سخت باشد اما حکمرانان واقعاً چنین فکری ندارند.
وی با تأکید بر لزوم بررسی ریشه‌های فرهنگی این موضوع تصریح کرد: چرا عده‌ای فکر می‌کنند که عدالت با فضای رقابت سازگار نیست؟ بعد از انقلاب، نیمچه تفکر سوسیالیستی حاکم بود. فکر می‌کردیم این نوع تفکر عادلانه‌تر است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: آن زمان فضای روشنفکری متأثر از تفکر چپ بود که بر اقتصاد نیز سایه انداخت. متفکران روشنفکر ما اکثراً مارکسیست بوده یا از تفکر سوسیالیستی متأثر بودند؛ مثل دکتر شریعتی.
لاریجانی افزود: بعد از آن، بنگاهداری‌های بزرگ در زمان آیت‌الله هاشمی تأسیس شد. بعد از جنگ برای باز کردن اقتصاد، شکل بنگاه‌های بزرگ پیشنهاد داده شد. آن زمان نیز همه پسندیدند که این شیوه از بنگاهداری‌ها، مشکلاتی را ایجاد کرده است.
عضو شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا اظهار داشت: در دوره قبل از این دولت نیز آشفتگی فکری وجود داشت و عدالت به درستی تعریف نشده بود.
وی با بیان اینکه می‌توان در بُعد تئوری، همخوانی عدالت و خصوصی‌سازی را بررسی کرد، گفت: وضعیت الان به سمت حل مصداقی مشکلات است. سیاستمداران را نباید به این موضوع سرگرم کنیم. تئوری‌پردازی کار سیاستمداران نیست.
لاریجانی اظهار داشت: ما امروز چند نحله فکری در کشور داریم. برخی مکاتب فکری معتقد هستند که باید نقش دولت در اقتصاد حداقلی باشد تا بتوان عدالت را در ساختار اقتصادی لحاظ کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: آقای مطهری از جمله متفکرانی بود که مسائل مختلف سیاسی، فلسفی و اقتصادی را به خوبی متوجه می‌شد. شهید مطهری نسبت به حق طبیعی انسان تمرکز کرد و پایه بسیاری از نظریات فلسفی و سیاسی هم این حق طبیعی انسان است. آقای مطهری این موضوع را باز کرد و گفت که انسان‌ها دارای استعدادهای متنوعی هستند و البته این استعدادها بالقوه هستند و اگر بخواهند بالفعل شوند باید کارهایی را انجام داد و البته به جز با تحرک و فعالیت نمی‌توان این استعدادها را بالفعل کرد. بنابراین آقای مطهری به فضای آزاد در حوزه سیاست و اقتصاد و وجوه دیگر در جامعه اعتقاد داشت.
عضو مجمع تشخیص مصلحت با بیان اینکه باید فضای جامعه آزاد و رقابتی باشد گفت: نقش دولت باید بسترساز باشد یعنی بتواند زمینه یک رقابت سالم را به وجود آورد و در واقع شرایط در کشور به نحوی باشد که هرکس بخواهد بتواند در این فضای رقابتی مشارکت کند.
لاریجانی با بیان اینکه نظریه پردازان در مورد حد و حدود دخالت دولت در اقتصاد صحبت‌هایی دارند گفت: دولت می‌تواند بنگاهداری کند؟ خیر. بنگاهداری زمانی صورت می‌گیرد که در برخی موضوعات بخش خصوصی وارد نمی‌شود اما بنگاهداری کار دولت‌ها نیست. آیا دولت باید در اقتصاد برای قیمت‌گذاری دخالت کند؟ خیر، چرا که فضای آزاد و رقابت‌ها باید این کار را انجام دهند.
وی ادامه داد: آیا دولت خودش باید یک سیستم تأمین اجتماعی حضوری به وجود آورد؟ خیر. باید شرایطی باشد که سیستم‌های متنوعی برای این کار به وجود آید. توصیه می‌کنم که روی این موضوع فکر کنید.
رئیس مجلس گفت: در مورد اینکه چگونه می‌توانیم از این وضعیت خارج شویم، بنده چند توصیه دارم که فکر می‌کنم برای کار ما مناسب باشد، صرفاً هدف‌های خوب کفایت نمی‌کند و باید در موضوع عملیاتی شدن این هدف‌های خوب وقت گذاشت و دید چه بخش آن مربوط به دولت است و چه بخش‌هایی از آن مربوط به مجلس است و دیگر دستگاه‌ها و نهادها هرکدام چه وظایفی در قبال آن دارند؟
وی تأکید کرد: مذاکره با آمریکا سهل اندیشی و اشتباه راهبردی است و مقامات فعلی آمریکا باید بفهمند که با حریف سختی مواجه هستند و تا سرشان به سنگ نخورد ول کن نیستند.
لاریجانی گفت: موجود عجیبی سر کار آمریکا آمد و از مذاکره هسته‌ای خارج شد. البته وی هر روز از یک توافق بین المللی خارج می‌شود و یک چیزی در مغز آنان است که به نظر می‌رسد ضایعه‌ای در سطح بین المللی در حال رخ دادن است.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: البته آنان در شرکت‌های بین المللی نفوذ دارند و با این وجود برخی سهل اندیشی می‌کنند که با آنان مذاکره کنیم که باید گفت مذاکره با این فرد اصلاً معنا ندارد و او ۱۲ عنوان را به عنوان پیش شرط مطرح کرده از جمله اینکه غنی سازی و موضوع هسته‌ای را رها کنیم.
وی خاطرنشان کرد: این اشتباه راهبردی است که کسی تصور کند در شرایط فعلی با این موجود خطرناک که تصمیم گیری هایی را در منطقه اندیشیده باید مذاکره کرد. چرا که باید بفهمند با حریف سختی روبرو هستند. تا زمانی که سرشان به سنگ نخورد ول کن نیستند.
لاریجانی گفت: بنده فرد بی سوادی در مسائل سیاسی و امنیتی نیستم و می دانم مجموعه گفتمانی که آنها دنبال می‌کنند گفتمان تسلیم و تحقیر است که موید این مسئله وضعیت عربستان سعودی است که تسلیم شد و پول هم داد اما ببینید چگونه با آنان صحبت می‌شود، یک‌بار می‌گویند اگر یک روز دست از پشتیبانی عربستان برداشته شود زمین می‌خورند و روز دیگر می‌گویند این کشور فقط پول دارد.
وی افزود: ملت ایران متمدن است و سابقه تاریخی طولانی دارد و این عقبه تاریخی باعث می‌شود تسلیم نشویم و شروط آنها را نپذیریم.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: ملت ایران دارای سابقه تاریخی طولانی هستند و آدم‌های بی ریشه‌ای نیستند و بعد از جنگ جهانی نیز علیرغم اینکه بسیاری از کشورها دچار مشکل شدند، ایران همیشه وجود داشت و عقبه تاریخی بسیار طولانی دارد.
لاریجانی در مورد مذاکره با آمریکا، تصریح کرد: این موجود، موجودی نیست که اگر بگوییم در چهار مورد هم با آنان مذاکره می‌کنیم، جلوتر نیاید و در واقع با سدی محکم و سنگین روبروست.
وی تأکید کرد: توصیه بنده این است که در شرایط فعلی به دنبال تدابیر خاص، فساد متناسب با شرایط فعلی باشیم و نباید راهکارهایی که در شرایط عادی اتخاذ می‌شد در این شرایط فعلی هم مورد استفاده قرار گیرد بلکه ما نیاز به تدابیر خاص داریم.
رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه ما نباید مسئله تحزب را در کشور دست کم بگیریم، افزود: در بخش‌های مختلف کشور افرادی هستند که از سوی مردم انتخاب می‌شوند و این مسئله نقطه قوت نظام ماست و البته اگر تحزب مبتنی بر تشکل‌های شناسنامه دار نباشد، دموکراسی خام می‌شود.
لاریجانی با اشاره به اینکه گام‌هایی در قانون انتخابات و به سمت استانی و تشکلی شدن برداشته ایم که مبتنی بر رأی گیری تناسبی باشد، خاطرنشان کرد: اگر انتخابات به صورت تناسبی و با رأی های مبتنی بر اکثریت و متناسب با گروه‌ها و تشکل‌ها باشد، هر گروه و دسته‌ای به اندازه وزنش وارد سیستم می‌شود و اپوزیسیونی که حذف شود نداریم و همه وارد مجلس می‌شوند که این یک گام خوب است.
وی یادآور شد: در ابتدای انقلاب، مرحوم بهشتی، حزب جمهوری اسلامی را ایجاد کرد که کاری به قاعده بود اما شرایط کشور به گونه‌ای بود که آن را تحمل نکردند و لازم است که مجدداً این موارد سامان یابد و البته باید به ملزومات آن هم توجه کنیم.
رئیس نهاد قانون گذاری ادامه داد: تصور برخی از افراد این است که از روزنه‌هایی که می‌توان برای حل مسائل سیاسی استفاده کرد، به خوبی بهره گرفته نمی‌شود که این یک تلقی اشتباه است و موید این مسئله آن است که حتی علیرغم آنکه عربستان سعودی با ایران دشمنی می‌کند، هیچ وقت نگفته‌ایم که با آنها مذاکره نمی‌کنیم و ما باب مذاکره را نبسته ایم اما حرف ما این است که نمی‌توان در مقابل دشمنی آنها نرمش زیادتری کرد و باید آنها جلوتر آیند و نباید در ذهنتان این گونه باشد که دستگاه‌های مختلف به حل مسائل کشور توجهی ندارند.
لاریجانی اضافه کرد: برخی از ساختارها در کشورمان و در مقاطع مختلف به وجود آمده‌اند که در شرایط فعلی باید از خود بپرسیم که این ساختارها برای چه هستند. چرا که برخی از این ساختارها برای زمان و شرایط خاص خودشان بودند و باید در این زمینه هم غربالگری صورت گیرد.
وی با بیان اینکه متأسفانه در کشورمان یک نهادی که مسئولیت اصلی اش توسعه کشور باشد، به معنای واقعی نداریم، متذکر شد: از زمانی که سازمان برنامه با بودجه قاطی شد، عمدتاً کارهای بودجه‌ای و تخصیص اعتبارات را انجام داد که این هم هنری نیست چرا که فلسفه ایجاد سازمان برنامه برای بودجه تقسیم کردن نبود و کشور برنامه‌های بسیار زیادی دارد که نیازمند آن است که یک سازمان متولی داشته باشد.
رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: اقتصاد یک علم تخصصی است و باید مجمعی متشکل از اقتصاد دانان، نظراتشان را درباره این بخش منقح کنند و همچنین ضروت دارد که یک تعامل فکری بین سیاست مداران و اقتصاد دانان وجود داشته باشد تا به نتیجه مطلوب در بخش اقتصادی برسند که بنده در اینجا اعلام می‌کنم که مجلس شورای اسلامی پذیرای اقتصاد دانان است تا این تعامل با آنان صورت گیرد.
لاریجانی گفت: راهکارهایی در شرایط فعلی اقتصادی مطرح می‌شود که برخی از آنان قابل اجرا و برخی قابل اجرا نیستند که لازم است ذهن‌ها روی موارد قابل اجرا متمرکز شود. از جمله آنکه به وضع بانک‌ها و صندوق‌های کشور توجه شود و استقلال بانک مرکزی در دستور کار قرار گیرد که این راهکارها ربطی به شرایط تحریم ندارد و کاملاً شدنی است.
وی افزود: حتی در زمینه استقلال بانک مرکزی مصوبه‌ای داشتیم که شورای نگهبان به آن ایراد گرفت و می‌توان مجدداً آن را در دستور کار قرار داد. چرا که هر چقدر بانک مرکزی مستقل‌تر باشد، برای کشور مفید تر است.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه قانون اساسی، سند مادر است و ظرفیت‌های زیادی برای حل مشکلات کشور دارد، گفت: بالغ بر هزار و پانصد سیاست کلی در بخش‌های مختلف کشور داریم که لازم است حدود ۸ اولویت برای کشور در نظر گرفته شود و همه روی آن موارد خیمه بزنیم و از دل سندهای مادر چند اولویت به نفع کشور خارج کنیم.
لاریجانی اظهار داشت: برای مثال کشور چین ۸ موضوع را برای خودشان جدی گرفتند و رؤسای جمهور در مقاطع مختلف روی این موارد متمرکز شدند و لازم است ما هم چنین کاری را انجام دهیم که البته این راهکار به معنای آن نیست که دیگر مسائل کشور نادیده گرفته شوند بلکه ما باید روی برخی از اولویت‌های کشور متمرکز شویم و آنها را مورد توجه بیشتری قرار دهیم.