خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل – مرتضی کریمی: ایالات متحده آمریکا اعلام کرده است که در راستای تلاش برای به صفر رساندن میزان فروش نفت ایران دیگر معافیت‌های نفتی را تمدید نخواهد کرد. به عقیده کارشناسان این معافیت‌های نفتی که شامل ترکیه نیز می‌شد، از لحاظ سیاسی و اقتصادی این کشور را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. زیرا ترکیه از یک سو با مشکلات فراوان جایگزینی نفت ایران با نفت کشور دیگری روبه رو است و از سوی دیگر تحریم‌های آمریکا این کشور را تهدید می‌کند.
خبرنگار مهر در گفتگو با حقی اویغور (Hakkı Uygur)، معاون مرکز مطالعات ایران این مسائل را مورد بررسی قرار داده است که در ادامه از نظر می‌گذرد.
حقی اویغور مدرک کارشناسی را از دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین و کارشناسی ارشد تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی و دکتری زبان و ادبیات فارسی را از دانشگاه تهران (۲۰۱۵) دریافت کرد. فعالیت های پژوهشی و اجرایی وی شامل تدریس زبان فارسی و ارائۀ سخنرانی هایی در مورد ایران در بنیاد علم و هنر استانبول (۲۰۰۵-۲۰۱۰)، مدیریت امور اداری و تشریفاتی در اتحادیۀ مجالس کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، واقع در تهران (۲۰۱۰-۲۰۱۴)، اشتغال در شبکۀ تی آر تی ورلد (۲۰۱۵-۲۰۱۶) بوده و در این زمان مقالات و پژوهش های بسیاری برای مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی همچون ستا، تاسام و الجزیره و مجلاتی نظیر آنلاییش و سایت خبری دنیا بولتنی به رشته تحریر در آورده است. اویغور به زبانهای فارسی، انگلیسی و عربی تسلط دارد.
*برخی از کارشناسان اعتقاد دارند که تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران تأثیراتی را روی ترکیه خواهد داشت. به نظر شما در شرایط فعلی علی‌رغم هشدارها و تحریم‌های آمریکا، ترکیه به خرید نفت از ایران ادامه خواهد داد یا اینکه در یک دوره کوتاه مدت نفت کشور دیگری را جایگزین نفت ایران خواهد کرد؟
ترکیه به خرید نفت از ایران ادامه خواهد داد. زیرا همانطور که چاووش اوغلو (وزیر امور خارجه ترکیه) نیز اعلام کرد به دلایل فنی در دوره کوتاه مدت جایگزین کردن نفت دیگری با نفت ایران ممکن نیست.
اما فکر می‌کنم که مقدار خرید نفت از ایران را سطح فشارهای آمریکا و دیدارهای مختلف میان ترکیه و آمریکا مشخص خواهد کرد. اختلاف نظرهای زیادی از جمله در خصوص اس_۴۰۰، مسئله فلسطین و منابع انرژی مدیترانه شرقی میان ترکیه و ایالات متحده وجود دارد.
*ترکیه اولین کشوری بود که به تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران واکنش نشان داد. اصلی‌ترین دلیل این موضع آنکارا چیست؟
ترکیه اعتقاد دارد که این تحریم ممکن است موجب بی‌ثباتی ایران و همینطور منطقه شود و از طرفی دیگر این نگرانی را دارد که رویکرد اسرائیل محور ترامپ بحران‌های جدیدی را به بار خواهد آورد. از این رو، به این موضوع تنها از دیدگاه اقتصادی نگاه نمی‌کند.
*در تاریخ یک نوامبر ۲۰۱۸ مطلبی به قلم شما در سایت مرکز مطالعات ایران موسوم به ایرام (İRAM) منتشر شد. در آن مطلب آمده بود: قطع امید ایران از راه حل سیاسی به بالاترین سطح تنش میان ایران و آمریکا منجر خواهد شدکه این وضعیت از منظر منطقه و ترکیه نیز پیامدهای بسیار جدی را در پی خواهد داشت. با توجه به این نوشته از دیدگاه شما تنش میان ایران و آمریکا آیا می‌تواند تأثیرات مهمی را در زمینه‌های اقتصادی و سیاسی روی ترکیه داشته باشد؟
تأثیر خواهد گذاشت. زیرا ایران در تمام منطقه نفوذ دارد و اگر در وضعیتی قرار بگیرد که تهدیدی را متوجه خود ببیند، ممکن است از افغانستان تا لبنان دامنه تحولات حس شود. وقتی به منافع مشروع ترکیه در این منطقه نگاه می‌کنیم، یک وضعیت آشوب‌مانند می‌تواند تأثیرات منفی را روی ترکیه برجای بگذارد.
*ایران و ترکیه چگونه می‌توانند در شرایط فعلی و پس از آن برای مقاوم بودن در برابر تحریم‌های آمریکا راهکارهای مشترکی را اتخاذ کنند؟
ترکیه و ایران به عنوان دو کشور مهم منطقه اگر مواضع خود را به یکدیگر نزدیک‌تر کنند، امکان نفوذ از بیرون کمتر خواهد شد. اتخاذ رویکردهای واحدتری در موضوع‌های نظیر عراق و سوریه باعث پایه‌گذاری یک اتحاد منطقه‌ای می‌شود. به نظر می‌رسد که این در صورت تأثیر تهدیدهای خارجی نیز کمتر خواهد شد.