خبرگزاری مهر؛ گروه سلامت- ساناز باقری راد: چندی پیش مطلبی در خصوص مجوزهای درمانی و تبلیغاتی محصولات رشد و تقویت مو و نمایش آنها در صدا و سیما، در خبرگزاری مهر منتشر شد.
در پی پیگیری‌های خبرنگار مهر نسبت به وضعیت مجوز داشتن یکی از محصولات تبلیغی تقویت موی سر در رسانه ملی، مشخص شد که این محصول تنها دارای مجوز آرایشی بوده و حق تبلیغات به عنوان یک محصول درمانی را ندارد. به علاوه بر اساس پاسخ مسئولان سازمان غذا و دارو به خبرگزاری مهر و استعلام‌های این سازمان، مشخص شد که محصول مورد نظر فاقد مجوز درمانی از وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بوده و ادعای درمانی بودن آن غیر قانونی است.
در این خصوص شهرام شعیبی سخنگوی سازمان غذا و دارو نیز در پاسخ به خبرگزاری مهر، درباره اینکه آیا محصول تقویت موی «ب» که در رسانه ملی نیز تبلیغات رسمی می‌کند مجوز دارد یا خیر، گفت: طبق استعلامات انجام شده، این محصول هیچ مجوزی از سازمان غذا و دارو ندارد در نتیجه طبق قانون نمی‌تواند به عنوان یک محصول درمانی تبلیغات کند.
شعیبی ادامه داد: محلول تقویت موی «ب» تنها از اداره آرایشی- بهداشتی یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، به عنوان یک محصول آرایشی مجوز دریافت کرده و تنها می‌تواند به عنوان محصول آرایشی تبلیغات یا فعالیت کند.
وی با بیان اینکه تبلیغات این محصول به عنوان یک محصول درمانی به دلیل نداشتن مجوز از سازمان غذا و دارو کاملاً غیر قانونی است، اظهار داشت: این محصول تبلیغی تنها می‌تواند ادعای تقویت مو را مطرح کند اما مطالبی که در تبلیغات آن مبنی بر جلوگیری از ریزش مو و خواص درمانی آن ادعا می‌شود کاملاً غیرقانونی است.
سخنگوی سازمان غذا و دارو با بیان اینکه محلول تقویت موی «ب» فاقد مجوز تبلیغات از سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت است، تصریح کرد: این محصول حتی برای نمایش تبلیغات خود در رسانه ملی نیز از مراجع ذی‌صلاح مجوز ندارد. لذا سازمان صدا و سیما موظف است نسبت به مجوز و پروانه‌های فعالیت این محصول اقدام و آنها را بررسی کند.
واکنش کاربران فضای مجازی به توجهی مسئولان به سلامت مردم
به دنبال انتشار این مطلب و اعلام مسئولان سازمان غذا و دارو، موضوع تبلیغات بدون مجوز درمانی این محصول در صدا و سیما در فضای مجازی نیز دست به دست شد. به طوری که بسیاری از کاربران توئیتر نسبت به بی توجهی دستگاه‌های متولی به سلامت مردم واکنش نشان دادند.
در این میان حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس جمهور نیز در پی انتقادات گسترده کاربران فضای مجازی به عدم نظارت صدا و سیما و وزارت بهداشت بر تبلیغ محصولاتی که به سلامت مردم مرتبط است، با انتشار پستی در توئیتر واکنش نشان داد و نوشت: «مکاتبه کردیم، گزارش دادیم و پاسخ یک کلام است، پول نداریم پس حق داریم!»
از سوی دیگر در کنار پیچیده شدن این خبر در فضای مجازی، برخی رسانه‌ها و روزنامه‌های دیگر نیز پس از گزارش خبرگزاری مهر، این موضوع را پیگیری و مطالبی منتشر کردند.
جوابیه وزارت بهداشت: تبلیغات کاذب محصول درمان ریزش موی «ب» در صدا و سیما
با گذشت چندین روز از این موضوع نیز روابط عمومی رسانه ملی طی جوابیه اعلام کرد: «ادعاهای مطرح شده در برخی رسانه‌ها و اعلام سخنگوی سازمان غذا و دارو نسبت به تبلیغات محصولات بهداشتی بدون مجوز در صدا و سیما، کذب بوده و مجوزهای این محصول نزد اداره کل بازرگانی صدا و سیما موجود است.»
با وجود جوابیه روابط عمومی رسانه ملی در این خصوص و کذب خواندن گزارش خبرگزاری مهر، وزارت بهداشت نیز طی اطلاعیه ای اعلام کرد: «تبلیغ کاذب و اغواگرانه محصول درمان ریزش موی «ب» در صدا و سیما».
در این اطلاعیه آمده است: محصول تقویت موی «ب» که در بخش آگهی‌های بازرگانی برخی شبکه‌های صدا و سیما تبلیغ می‌شود، صرفاً دارای پروانه ساخت از یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی بوده، اما نمی‌تواند با ادعای درمانی تبلیغ شود. این محصول تبلیغی تنها می‌تواند ادعای تقویت مو را مطرح کند اما مطالبی که در تبلیغات آن مبنی بر جلوگیری از ریزش مو و خواص درمانی آن ادعا می‌شود، مصداق تبلیغات کاذب و اغواگرانه کالای سلامت محور بوده و غیرقانونی است.
رئیس سازمان نظام پزشکی واکنش نشان داد
در پی این موضوع محمدرضا ظفر قندی رئیس کل سازمان نظام پزشکی در نامه‌ای خطاب به شورای نظارت سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت استعلام محتوای تبلیغات مرتبط با حوزه سلامت مردم در زمینه اقلام دارویی و پزشکی، مواد خوراکی و آشامیدنی از سازمان نظام پزشکی تاکید نمود.
در این نامه آمده است: شورای محترم نظارت بر سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، با توجه به مشاهده مکرر و رو به افزایش انجام تبلیغات غیر صحیح و گمراه‌کننده مرتبط با حوزه سلامت مردم در زمینه اقلام دارویی و پزشکی، موارد خوراکی و آشامیدنی آسیب‌رسان به سلامت مردم در شبکه‌های مختلف رسانه ملی و با توجه به تکلیف قانونی سازمان نظام پزشکی مصرح در ماده ۳ قانون این سازمان (پیوست شماره ۱) در جهت ارزیابی و اعلام‌نظر در مورد صحت محتوای تبلیغات، خواهشمند است اقدام لازم جهت جلوگیری از این روند غیر قانونی و تأکید بر ضرورت استعلام محتوای تبلیغات مذکور از سازمان نظام پزشکی در دستور کار آن شورای محترم قرار گیرد.
لازم به ذکر است که مکاتبه و تذکر این سازمان به رئیس محترم رسانه ملی در این زمینه (پیوست شماره ۲) بدون پاسخ مانده و شکایت سازمان نظام پزشکی به آن شورای محترم در راستای تکلیف قانونی و بر اساس رعایت مصالح مردم انجام و پیگیری لازم صورت می‌گیرد.
پس از رسانه‌ای شدن تخلفات صدا و سیما در نظارت بر روی نمایش این گونه آگهی‌های بازرگانی و واکنش برخی دستگاه‌های مسئول، یعقوب شیویاری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در رابطه با تبلیغ برخی از محصولات سلامت محور در تلویزیون که مورد تأیید وزارت بهداشت نیست، گفت: تبلیغ هر کالایی که به سلامت مردم مربوط می‌شود، باید تاییدیه وزارت بهداشت را داشته باشد. تبلیغ کالاهای سلامت محور بدون تأیید وزارت بهداشت در صداوسیما به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست، چرا که مردم به صدا و سیما اعتماد دارند و تداوم این کار می‌تواند به باور عمومی جامعه لطمه وارد کند.
شیویاری گفت: وزارت بهداشت و درمان باید به تبلیغ کالاهای سلامت محور ورود کرده و با متخلفین برخورد کند، صداوسیما نباید به راحتی اجازه تبلیغ کالایی را بدهد که ممکن است، سلامت مردم را به خطر بیندازد. کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به منظور رسیدگی به تخلفات تبلیغاتی در صداوسیما با نمایندگان این سازمان جلسه‌ای برگزار خواهند کرد.
وی با انتقاد از عملکرد رسانه ملی در پخش آگهی‌های بازرگانی، تصریح کرد: متأسفانه حجم آگهی‌های بازرگانی صداوسیما بیش از حد شده است. درصد پخش تبلیغات در تلویزیون آنقدر زیاد شده که تأثیر منفی گذاشته است و این تأثیر منفی هم برای کالاهایی است که مورد تبلیغ واقع می‌شود و هم برای سایر برنامه‌های صداوسیماست که از هدف خود باز می‌مانند.
به دنبال این موضوع نیز حسام الدین آشنا، نماینده دولت در شورای نظارت بر صدا و سیما طی مکاتبه‌ای با غلامحسین محسنی اژه ای، رئیس این شورا نسبت به تبلیغات پرتکرار تجاری صدا و سیما اعتراض کرده بود.
و از سوی دیگر محمدحسین رنجبران، مدیر کل روابط عمومی صدا و سیما در واکنش به اقدام آشنا اعلام کرد: در بودجه به سازمان صدا و سیما اجبار می‌کنند که باید بیش از دو هزار میلیارد تومان در سال را از محل آگهی‌ها درآمد کسب کند بعد نامه می‌زنند که چرا تبلیغات این قدر زیاد است؛ در این شش سال ابتدا به بهانه برجام و بعدش در فراق ازدست دادن آن آنچنان تولید و تولیدکننده را به فراموشی می‌سپارند که هرچه می‌گردیم از تولید کنندگان بزرگ کشور تبلیغ کنیم یا توانایی تبلیغ ندارند یا عطای تولید را به لقایش بخشیده اند.
سخنگوی سازمان غذا و دارو: محصول مو رد نظر هنوز مجوز درمانی دریافت نکرده است
پس از رسانه‌ای شدن این جوابیه نیز شعیبی سخنگوی سازمان غذا و دارو در گفتگو با خبرنگار مهر و در خصوص ادعای صدا و سیما نسبت به مجوز داشتن این محصول گفت: پس از رسانه‌ای شدن موضوع مجوزهای درمانی و تبلیغاتی محلول تقویت موی «ب»، ابتدا به شرکت مورد نظر اعلام کردیم که برای ادامه فعالیت خود به شکل کنونی، باید از سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت، علاوه بر مجوز آرایشی، مجوز درمانی نیز دریافت کند.
شعیبی افزود: به علاوه طی تفاهم نامه‌ای با سازمان صدا و سیما نیز مقرر شد تا از این پس تمامی محصولات مرتبط با حوزه سلامت با دریافت مجوز از سازمان غذا و دارو امکان تبلیغات داشته باشند.
وی در خصوص ادعای اخیر صدا و سیما و مجوز داشتن این محصول نیز تصریح کرد: محلول تقویت موی «ب» به عنوان یک محصول درمانی مجوز فعالیت و تبلیغات ندارد و ما نیز تذکرات لازم نسبت به لزوم دریافت مجوز را به این شرکت داده ایم اما ممنوعیت ادامه پخش تبلیغات آن بر عهده صدا و سیما است.
صدا و سیما از قانون تبلیغات کالاهای سلامت محور پیروی کند
حال پس از ورود رسانه‌ها به موضوع تبلیغات برخی محصولات درمانی بدون مجوز در صدا و سیما، پیچیده شدن این موضوع در فضای مجازی، انتقادات مردم نسبت به عدم توجه نهادها به موضوعات مرتبط با سلامت شهروندان و واکنش سازمان‌های متولی متأسفانه همچنان شاهد ادامه پخش تبلیغات این محصول در رسانه ملی هستیم و هنوز مشخص نیست که زمان اقدام برای ممنوعیت پخش این تبلیغات یا دریافت مجوز درمانی این محصول کی فرا خواهد رسید. آنچه انتظار می‌رود این است که رسانه ملی با حذف این تبلیغات اغواگرانه و جلوگیری از پخش آنها از قانون تبلیغات کالاهای سلامت محور پیروی کند و پیش از هرچیز، مجوزهای لازم کالاها را از وزارت بهداشت اخذ کند.