حمید کلانتری در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بهره وری یک موضوع عام است که به همه جامعه بر می‌گردد و همه افراد و اقشار و سطوح جامعه را در بر می‌گیرد. بهره وری یعنی هزینه را کاهش دهیم و از آن طرف با صرفه جویی در زمان، محصولات را با کیفیت بهتری تولید کنیم.
رئیس انجمن بهره وری ایران افزود: بهبود روند بهره وری هم منافع شخصی و هم منافع ملی را در پی دارد زیرا هم درآمد اشخاص افزایش می‌یابد و هم تولید ناخالص داخلی بالا می‌رود.
وی با بیان اینکه رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی از دو محل افزایش سرمایه گذاری و بهره وری تأمین می‌شود، ادامه داد: از برنامه سوم توسعه به بعد، به موضوع بهره وری پرداخته شد و در برنامه چهارم هدف گذاری شد که باید ۳۰ درصد از رشد اقتصادی از محل بهره وری حاصل شود.
کلانتری افزود: علی رغم تاکید برنامه‌های توسعه‌ای کشور، اما به دلیل بروز مشکلات متعدد همچون تحریم که رکود و افت تولید و محدودیت را به دنبال داشت، رشد بهره وری کل از سال ۸۴ تا ۹۶ یک دهم درصد بوده است.
میانگین بهره وری صفر است
وی ادامه داد: در این دوره باید رشد اقتصادی به ۸ درصد می‌رسید و از این ۸ درصد باید ۲.۵ درصد از طریق بهره وری تأمین می‌شد با این حال تنها ۶ دهم درصد حاصل شده است. از سویی دیگر میانگین بهره وری در حال حاضر صفر است.
کلانتری تاکید کرد: در شرایط محدودیت درآمد نفتی تنها و بهترین راهکار این است که رشد بهره وری را مدنظر قرار دهیم.
رئیس انجمن بهره وری ایران اظهار داشت: این در حالی است که در کشورهای دیگر بهره وری جز اولویت‌های حاکمیت است به عنوان مثال ۳۰ تا ۵۰ درصد رشد اقتصادی کشورهای مختلف از محل بهره وری است و حتی در کشور ژاپن این عدد بالای ۵۰ درصد است.
عمده رشد بهره وری به رشد منابع انسانی بر می گردد
وی با بیان اینکه عمده رشد بهره وری به رشد منابع انسانی، خلاقیت و نوآوری مربوط می‌شود، گفت: در حال حاضر می‌بینیم که ده شرکت بزرگ دنیا آ ی تی بیس هستند و توانسته‌اند با نیروی کمتر، زمان کمتر و سرمایه کمتر یک بازار بزرگ را بدست آورند.
رئیس انجمن بهره وری ایران با بیان اینکه دانش محور بودن ارائه خدمت، مصداق بهره وری است، اظهار داشت: شرکت‌ها باید متناسب با نیاز جامعه نبض بازار را بدانند و قدرت رقابت پذیری خود را افزایش دهند.
تقاضایی برای بهره وری در کشور نداریم
کلانتری در ادامه گفت: یکی از مشکلات ما این است که تقاضایی برای بهبود بهره وری در کشور نداریم؛ مدیران ما فکر می‌کنند همه چیز را می‌دانند و در مدیریت منابع انسانی بهترین هستند در حالی که این‌طور نیست و باید بدانیم که مدیریت منابع انسانی بسیار پیچیده است.
وی افزود: استقرار چرخه بهره وری در بنگاه‌های صنعتی و تولیدی بسیار ضروری است؛ از این طریق باید آسیب شناسی کرده و نقاط قوت و ضعف را پیدا کرد و به تعریف شاخص‌های بهره وری و اندازه گیری آنها پرداخت. سپس راهکارهای بهبود بهره وری ارزیابی و آثار راهکارهای ارائه شده بررسی شود.
کلانتری ادامه داد: سازمان ملی بهره وری ایران وظیفه دارد مقوله بهره وری را در وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها ترویج کند و صدا وسیما و دستگاه‌های فرهنگی ملزم به تبلیغ هستند.
وی تاکید کرد: باید ظرفیت‌های غیردولتی را فعال کنیم؛ شرکت‌های مدیریت بهره وری زیاد داریم که انجمن بهره وری می‌تواند آنها را ساماندهی کند.
دولت الکترونیک زیربنای توسعه بهره وری
کلانتری در ادامه گفت: دولت الکترونیک یکی از زیربناهای بهبود بهره وری است.
وی افزود: یکی از مشکلات ما این است که جشنواره شهید رجایی را برای تکریم ارباب رجوع برگزار می‌کنیم در حالی که ساختار ما بوروکراتیک است و درگیر قوانین دست و پاگیر و مزاحم هستیم و تکریم ارباب رجوع در نظام اداری ما معنا ندارد. لازم است این مسائل را به حداقل برسانیم. باید برای صدور مجوزهای کسب و کار پنجره واحد داشته باشیم.
رئیس انجمن بهره وری ایران تاکید کرد: ما باید تلاش‌های خود برای بهره وری را تا حداقل ۴ برابر بیشتر کنیم تا به حد معقول برسیم.
وی گفت: البته باید تاکید کنم بی توجهی به بهره وری به فرهنگ ما نیز بر می‌گردد مثلاً فرهنگ ما در مدیریت مصرف بهینه انرژی مشکل دارد. بیشتر همایش‌هایی که برگزار می‌کنیم نابهره ور و تنها برای وقت تلف کردن است.
نمایندگان اهمیتی به بهره‌وری نمی‌دهند
وی با بیان اینکه باور غلط به بهره وری مهم‌ترین چالش بهره وری است، اظهار داشت: متولیان باید به بهره وری اهمیت بدهند. نمایندگان مجلس باید مرتب از دولت پی گیری کنند که برای بهره وری چه کاری انجام داده است.
کلانتری افزود: نمایندگان باید مطالبه کنند، باید از دستگاه‌ها گزارش بخواهند، اما فقط راجع به بودجه سوال می‌کنند درحالی که بهره وری هم جز برنامه بوده است. باور بهره وری در تمام سطوح تصمیم گیر وتصمیم ساز باید رخنه کند.
وی به کلیدواژه‌های اصلی در رشد بهره وری اشاره کرد و گفت: فرهنگ اعتقاد به بهره وری باید در جامعه بسط داده شود. همچنین مهارت بهره وری باید آموزش داده شود به عنوان مثال مبانی بهره وری در مدارس باید تدریس و در کتب آموزشی مطرح شود. ما باید باور بهره وری را از کودکی در فرد نهادینه کنیم.
کلانتری ادامه داد: قوانین و مقررات دیگر موضوع با اهمیت در بهره وری است که متأسفانه در ایران به جای اینکه تسهیل گر باشند دست و پاگیرند.
رئیس انجمن بهره وری ایران تصریح کرد: همچنین حجم بزرگ دولت دیگر مساله مورد اهمیت است؛ دولت باید چابک شود و کارها را به مردم واگذار کند و بخش خصوصی و تعاونی فعال شود. چرا بسیاری از کارها که در استان‌ها می‌توان انجام داد در تهران انجام می‌شود؟
وی تاکید کرد: لازم است برای بهره وری هزینه صرف کنیم. دست روی دست گذاشتن مشکلی را حل نمی‌کند.
فاصله زیاد دولت با اهداف مدنظر
کلانتری در ادامه با بیان اینکه دولت فاصله زیادی با جایگاهی که در نظر داشتیم، دارد، گفت: کوچک سازی دولت به معنی بیکار کردن افراد نیست، بلکه دولت باید از طریق ظرفیت سازی و ایجاد اشتغال افراد مازاد را از دولت خارج کند.
وی افزود: در گذشته ۷۰ درصد جمعیت در روستاها و ۳۰ درصد در شهرها بودند اما الان برعکس شده است، تولیدات کشاورزی هم بالغ بر ۲.۵ برابر شده است که نشان می‌دهد دانش بالا رفته است و این نیروی کشاورزی در بخش صنعت و خدمات به کار گرفته شده است.
رئیس انجمن بهره وری ایران ادامه داد: این ظرفیت‌های کیفی را دولت‌ها باید فراهم کنند؛ دولت وقتی بزرگ است مجبور می‌شود بیشتر انرژی خود را صرف کنترل نیروهای خود کند.
وی با بیان اینکه در امر بهره وری عملکرد دولت‌ها بسیار ضعیف بود، گفت: طی این سال‌ها تحول اداری نداشتیم و این ساختار هر روز ناکارآمدتر شد و به جای حل مشکلات به ادغام و جدا کردن دستگاه‌ها پرداختیم. این در حالی است که همه طرح‌ها باید پیوست بهره وری داشته باشند.
کلانتری تاکید کرد: چیزی به نام سنگ اندازی نداریم بلکه باور دستگاه‌ها در رشد بهره وری اهمیت دارد. باید بدانیم که بهره وری باعث حفظ منافع می‌شود.
رئیس انجمن بهره وری ایران اظهار داشت: بهره وری زیرساختی به نام سرمایه اجتماعی و اعتماد ملی می‌خواهد. باید دولت به مردم و مردم به دولت اعتماد داشته باشند، باید روابط صادقانه باشد.