خبرگزاری مهر - گروه استانها، صدیقه امیدی: آتش سوزی یکی از عوامل مهم ایجاد اختلال در اکوسیستم‌های جنگلی کشور است و به عنوان یک آشفتگی بر ساختار و تجدید حیات گونه‌های گیاهی تأثیرات بسیار منفی دارد.
زاگرس اما در این میان سهم بیشتری از آتش سوزیها را دارد و سالانه بسیاری از گونه‌های گیاهی و بلوط‌هایش در آتش خاکستر می‌شوند.
رشته‌کوه‌های زاگرس، وسیع‌ترین و اصلی‌ترین رویشگاه گونه‌های مختلف بلوط در ایران بوده و به همین دلیل این منطقه از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است.
جنگل‌های بلوط منطقه زاگرس از منتهی‌الیه شمال غربی ایران آغاز و به جنوب غرب ایران می‌رسد.
جنگل‌های زاگرس با گستردگی در ۱۱ استان کشور با شش میلیون هکتار مساحت، ۴۰ درصد جنگل‌های ایران را تشکیل می‌دهند که حدود ۷۰ درصد تیپ گونه‌های جنگلی زاگرس را بلوط‌ها شامل می‌شوند و سایر گونه‌های درختی این جنگل‌ها افرا، کیکم، بنه، زبان گنجشک، گلابی وحشی، ولیک، ارغوان، انواع بادام و دیگر درختان است.
درختان بلوط معمولاً در ارتفاع ۶۵۰ تا دو هزار و ۴۰۰ متر از سطح دریا بر پهنه زاگرس رخ نموده‌اند و زاگرس جنوبی رویشگاه خاص گونه بلوط ایرانی بوده که شامل استان‌های ایلام، خوزستان، کهگیلویه و بویر احمد، فارس، اصفهان و چهار محال بختیاری است و دارای اقلیم گرم و خشک است و به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری به‌طور میانگین سالانه حدود ۱۰ هزار هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی طعمه حریق می‌شوند که بیشترین آتش‌سوزی‌ها در عرصه‌های منابع طبیعی در زاگرس رخ داده است.
قاسم سبزعلی خسارت آتش سوزی در هر هکتار از مناطق جنگلی را ۵۶ میلیون تومان و در هر هکتار از اراضی ۱۷ میلیون تومان عنوان می‌کند.
وی می‌افزاید: در سال جاری نیز با توجه به وضعیت مناسب بارش‌ها و افزایش پوشش علفی کف جنگل، احتمال وقوع حریق در عرصه‌های طبیعی شدت یافته و در این خصوص کانون‌های بحران به‌خصوص در زاگرس شناسایی‌شده است تا با همراهی جوامع محلی، دهداری‌ها و غیره از طریق ارائه آموزش‌های لازم، حریق را کنترل کنیم.
وی استان‌های واقع در نقاط گرمسیر نظیر خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و چهارمحال و بختیاری را استان‌هایی عنوان می‌کند که در سال جاری شاهد وقوع حریق بوده‌اند و بیشتر آتش‌سوزی‌ها در مناطق مرتعی زاگرس در استان‌های فارس، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری رخ داده است.
جنگل‌های زاگرس حدود ۴۰ درصد از کل جنگل‌های کشور را تشکیل می‌دهد که در این میان سهم استان کهگیلویه و بویراحمد از جنگل‌های زاگرس ۲۰ درصد است.
استان کهگیلویه و بویراحمد دارای یک میلیون و ۴۲۶ هزار و ۳۰۰ هکتار منابع ملی است که از این سطح ۸۷۳۶۰۰ هکتار که شامل ۵۳ درصد مساحت کل استان می‌شود را جنگل و ۵۵۲۷۰۰ را که شامل ۳۴ درصد مساحت کل استان می‌شود را مرتع تشکیل می‌دهد که سالانه چندین هکتار از این مراتع و جنگل‌ها در آتش می سوزد.
بر طبق آمارهای منابع طبیعی استان، ۷۵ فقره آتش سوزی در جنگل‌های استان در سال ۹۵ رخ داد که در این آتش سوزیها ۹۵۰ هکتار از جنگل‌های کهگیلویه وبویراحمد در آتش سوخت.
در سال ۹۶ نیز تا پایان آذرماه، ۱۱۰ آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان رخ داد که در آنها، ۷۰۰ هکتار ازجنگلهای استان در آتش سوخت.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص گفت: در سال گذشته ۳۶۴ هکتار از جنگل‌ها و مراتع استان دچار آتش سوزی شده است.
غلام حسین حکمتیان در گفتگو با خبرنگار مهر، می‌افزاید: از ابتدای سال جاری تاکنون نیز ۷۰ هکتار از مراتع و جنگل‌های استان دچار حریق شده است که عمده علت آن نیز صاعقه بوده است.
وی عامل اغلب آتش سوزیها را در سال گذشته عامل انسانی عنوان می‌کند و می‌افزاید: متأسفانه ما هنوز هم برای مهار آتش کمبود امکانات و نیروی انسانی داریم و اگر امکانات به روز تر و بیشتری برای مهار آتش داشتیم، آتش در زمان کمتری مهار می‌شد.
مدیرکل منابع طبیعی استان تاکید می‌کند: با توجه به بارشهای بی سابقه امسال و تقویت پوشش گیاهی خطر آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع استان را تهدید می‌کند و کوچک‌ترین سهل انگاری و خطای انسانی می‌تواند منجر به وقوع آتش سوزیهای پرخطر گردد.
حکمتیان می‌افزاید: مردم از آتش زدن کاه و کلش مزارع کشاورزی پرهیز کنند و اگر در جنگل آتش روشن می‌کنند قبل از بازگشت به طور حتم از خاموش بودن آن اطمینان یابند.
وی یادآور می‌شود که رها کردن شیشه، پلاستیک و نایلون نیز در جنگل می‌تواند با افزایش دما سبب آتش سوزی شود.
مناطق حفاظت شده استان نیز از این تراژدی بی نصیب نبودند و به گفته مدیر کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد سال گذشته ۲۴ مورد آتش سوزی در این مناطق اتفاق افتاد که ۲۲۰ هکتار از مناطق حفاظت شده طعمه حریق شدند.
محسن جعفری نژاد در گفتگو با خبرنگار مهر، می‌افزاید: میزان آتش سوزی سال ۹۶ در مناطق حفاظت شده بیشتر بود که در آن سال، ۴۸۳ هکتار از مناطق حفاظت شده در ۳۴ آتش سوزی طعمه حریق شدند.
وی اولین آتش سوزی در سال ۹۸ را نیز آتش سوزی در ارتفاعات حفاظت شده خامی عنوان کرد و گفت: هنوز میزان و وسعت خسارت ها در این آتش سوزی برآورد نشده است.
دلایل آتش سوزی ها اما عمدتاً عامل انسانی عنوان می‌شود و این امر بر تلخی آتش سوزیها می‌افزاید و انسان‌ها که در سایه سار طبیعت روزگار می‌گذرانند خود نمکی بر زخمهایش می‌شوند.
اما آتش سوزی که آغاز می‌شود به دلیل کمبود تجهیزات و امکانات و کوهستانی بودن مناطق، مهار آتش سخت می‌شود و با سرعت کمی امکان مهار وجود دارد که این امر بر افزایش دامنه آتش تأثیر گذار است.
خسارتهای جبران ناپذیر به منابع طبیعی و جنگل‌ها و سوختن هزاران بلوط کهنسال، دردی است که هر ساله بر شانه‌های سترگ زاگرس و دنا سنگینی می‌کند اما این درد را چاره باید کرد تا هنوز بلوطی استوار ایستاده و نفس می‌کشد، تا بابونه‌ای هنوز هم گل می‌دهد، تا پرنده‌ای بر شاخه‌ای آشیان دارد، تا سبزینه ای هنوز هم در سایه سار دنا نفس می‌کشد.