کرج - معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی استان البرز با اشاره به رشد ۲۵ درصدی تولیدات صنایع‌دستی استان، گفت: چرخ سفال و سرامیک در «گلستانک» کرج می‌چرخد.

سعید امینی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به فعالیت هنرمندان صنایع‌دستی استان البرز، اظهار کرد: در این استان سه طیف هنرمند تحت پوشش میراث فرهنگی قرار دارد که برای فعالیتشان مجوز صادرشده است.

وی بابیان اینکه مجوز نخست مربوط به صدور کارت شناسایی برای هنرمندان است، گفت: در حال حاضر برای هزار و ۵۰۰ نفر از هنرمند البرزی این کارت صادرشده است، این هنرمندان دارای تخصص و دانش دریکی از رشته‌های صنایع‌دستی هستند ولی فعالیت جدی به‌عنوان تولیدکننده ندارند و تنها بر اساس عشق و علاقه خود به تولید می‌پردازند.

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی استان البرز اضافه کرد: سه هزار و ۱۰۰ نفر نیز دارای پروانه تولید انفرادی هستند که به‌صورت انفرادی و بدون داشتن کارگر در کارگاه‌های کوچک فعالیت دارند، این هنرمندان نسبت به گروه اول فعالیت بیشتری برای حضور در نمایشگاه‌های صنایع‌دستی و یا بازاریابی دارند.

امینی با اشاره به اینکه حدود ۳۰۰ واحد کارگاه صنایع‌دستی در البرز وجود دارد، گفت: میراث فرهنگی برای این کارگاه‌ها مجوز صادر کرده است، در این کارگاه‌ها از یک نفر تا بیش از ۵۰ نفر مشغول به فعالیت هستند.

صنایع‌دستی گروه چوب فراوانی بیشتری در استان البرز دارد

وی با این توضیح که در استان البرز تولید صنایع‌دستی در سطوح مختلف و باکیفیت‌های گوناگون انجام می‌شود، گفت: پروانه‌ها و مجوزهایی که میراث فرهنگی برای هنرمندان این حوزه صادر می‌کند اجباری نبوده بلکه امتیازی است، به همین دلیل هنرمندانی که فعالیت‌های خانگی دارند ملزم به دریافت مجوز نیستند.

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی استان البرز با تأکید بر اینکه در این میان هنرمندانی از شاخه‌های مختلف صنایع‌دستی که احساس می‌کنند برای تولید و توسعه نیاز به حمایت دولت دارند با دریافت مجوز از سوی میراث فرهنگی از این پشتیبانی‌ها بهره‌مند می‌شوند، گفت: این حمایت‌ها در قالب مواردی ازجمله اعطای وام مشاغل خانگی با بهره کم انجام می‌شود.

امینی در بخش دیگری به میزان و فراوانی فعالیت هنرمندان صنایع‌دستی استان اشاره کرد و گفت: البرز مانند سایر استان‌های دیگر قدمت زیادی در حوزه صنایع‌دستی ندارد و بیشترین حجم صنایع‌دستی که در این استان تولید می‌شود، وارداتی از دیگر استان‌ها است.

وی تأکید کرد: در این میان بخشی از صنایع‌دستی تولیدی در شاخه زیراندازها ازجمله گلیم، نمد و یا مواردی مانند سوزن‌دوزی‌های خاص که در روستاهای البرز از قدیم فعال بوده است جزو تولیدات این استان محسوب می‌شود.

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی استان البرز در خصوص رشته‌هایی از صنایع‌دستی که در البرز فراوانی بیشتری نسبت به دیگر شاخه‌ها دارند، گفت: صنایع‌دستی گروه چوب به‌ویژه منبت ازجمله این موارد است که بیشتر توسط هنرمندان لرستانی و یا همدانی که به البرز مهاجرت کرده‌اند، انجام می‌شود.

رشد ۲۵ درصدی تولیدات صنایع دستی در استان البرز

امینی افزود: در گروه صنایع چوب تولیدات خوبی نیز درزمینهٔ معرق‌کاری و خراطی داریم، از طرفی در کنار فعالیت هنرمندان صنایع‌دستی گروه چوب شاخه‌هایی ازجمله چرم، سفال و سرامیک که امروزه بازار و قدمت خوبی دارند نیز جزو تولیدات شاخص صنایع‌دستی در البرز است، تولید زیراندازها و یا ساخت سازهای سنتی نیز فراوانی خوبی در میان صنایع‌دستی استان دارد.

وی تشریح کرد: از حدود ۳۲۰ رشته شناسایی‌شده صنایع‌دستی که بر اساس متریال طبقه‌بندی‌شده و به ثبت سازمان میراث فرهنگی کشور رسیده است، حدود ۷۰ رشته در البرز شناسایی‌شده و وجود دارد که در این میان تعدادی از این رشته‌ها هنرمندان فعال بیشتری دارند، اما برخی رشته‌ها مانند قلم کاری و یا میناکاری اصفهان نیز با تعداد هنرمند کمتر فعال است.

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی استان البرز در خصوص میزان رشد و کاهش تولیدات صنایع‌دستی استان طی سال گذشته و در قیاس با دو سال قبل، گفت: در این مورد حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد رشد حاصل‌شده و علیرغم اینکه تنها چند سالی است که البرز استان شده است توانسته‌ایم در رده‌بندی سازمان میراث فرهنگی و بر اساس شاخص‌هایی ازجمله تولید، حضور در نمایشگاه‌ها، صدور مجوزها و یا آموزش صنایع‌دستی در جمع ۱۵ استان برتر کشور و در رده دهم تا پانزدهم باشیم.

امینی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که استان‌هایی مانند اصفهان و فارس قدمت و تاریخچه خوبی در حوزه صنایع‌دستی دارند زیرا این استان‌ها از شاخص‌هایی مانند فراوانی هنرمندان صنایع‌دستی و یا تعداد گردشگران برای توسعه این حوزه بهره‌مند هستند، اینکه البرز در میان ۱۵ استان نخست کشور درزمینهٔ صنایع‌دستی قرار دارد، جایگاه خوبی است.

رئیس و نایب رئیس انجمن سرامیک ایران در روستای گلستانک مهرشهر فعال هستند وی با تأکید بر اینکه البرز درزمینهٔ تولید سرامیک‌های مدرن و جدید پیشرفت خوبی داشته است، گفت: در روستای گلستانک مهرشهر هنرمندان خوبی در این عرصه فعالیت دارند و به‌تازگی در یک نمایشگاه فرانسوی هفت هنرمند ایرانی شرکت کرده‌اند که از این تعداد پنج نفر البرزی و از روستای گلستانک بوده‌اند که درزمینهٔ سفال و سرامیک فعالیت می‌کنند.

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی استان البرز با اشاره به اینکه رئیس و نایب رئیس انجمن سرامیک ایران در روستای گلستانک مهرشهر فعال هستند و در آنجا کارگاه دارند، گفت: خوشبختانه البرز به دلیل وجود برخی صنایع‌دستی خاص و ویژه در نمایشگاه‌های صنایع‌دستی خارجی، استانی شاخص برای کشور است و از این حیث برای شرکت در نمایشگاه‌های خارجی با استان اصفهان برابری می‌کند.

امینی در خصوص شرکت هنرمندان صنایع‌دستی البرز در نمایشگاه‌های خارجی نیز گفت: اختلاف نرخ ارز طی سال گذشته باعث شده حضور هنرمندان ما در سطح این نمایشگاه‌ها کمرنگ شود، اما طی سه تا چهار سال قبل هنرمندان صنایع‌دستی استان البرز در نمایشگاه‌های چین، هلند و یا شهرهای فلورانس و میلان ایتالیا شرکت کرده‌اند.

وی در خصوص تأمین مواد اولیه ویژه تولیدات صنایع‌دستی با توجه به اینکه بیشتر آن‌ها در کشور وجود دارد، بیان کرد: مواد اولیه عمده رشته‌های صنایع‌دستی در داخل کشور تأمین می‌شود، اما مواد اولیه تکمیلی مانند انواع رنگ‌ها از خارج وارد می‌شود که گاهی چالش‌هایی برای تولیدکننده‌ها به همراه دارد.

تشکیل گروه برای تأمین مواد اولیه برای هنرمندان صنایع دستی

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی استان البرز افزود: برای تأمین مواد اولیه موردنیاز گروه‌هایی که با مس، لعاب، سفال و یا سرامیک کار می‌کنند کارگروه‌هایی تشکیل‌شده است که نیازمندی استان‌های مختلف بررسی شود و طبق برنامه‌ریزی‌ها با کارخانه‌های داخلی برای تأمین عمده مواد اولیه به توافق برسند و یا درزمینهٔ واردات مواد اولیه از طریق شرکت‌های خصوصی حمایت‌هایی را دریافت کنند.

امینی با اشاره به اینکه این کارگروه‌ها در نیمه دوم سال گذشته و برای تأمین مواد اولیه زمینه‌هایی مانند کار با مس و یا برای گروه قلم‌زنی شکل‌گرفته است، افزود: در این راستا با کارخانه‌های تولیدی مس کشور هماهنگ شده تا این تولیدات باقیمت مناسب‌تری در اختیار هنرمندان فعال این عرصه قرار گیرد، این اقدامات برای گروه‌های لعاب، سفال و سرامیک نیز دنبال شده است.

۸۰ درصد کارگاه‌های صنایع دستی در البرز با پنج نفر فعالیت می‌کند

وی در خصوص سهم کارگاه‌های صنایع‌دستی در میزان اشتغال استان البرز نیز گفت: کارگاه‌های ما در این زمینه با تعداد نفرات مختلف فعالیت می‌کنند و در گروه‌هایی مانند چرم، چوب، سفال و سرامیک که فروانی خوبی در البرز دارند تعداد اشتغال بیشتر است اما عموم کارگاه‌ها کمتر از پنج نفر کارگر دارند به‌گونه‌ای که حدود ۸۰ درصد کارگاه‌های صنایع‌دستی در البرز با این تعداد نفرات فعالیت می‌کنند.

معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی استان البرز بابیان اینکه خوشبختانه شاخه‌های مختلف صنایع‌دستی با تکیه‌بر توان تولیدات داخلی در تأمین مواد اولیه روی پای خود ایستاده‌اند، افزود: آسیب‌های کارگاه‌های صنایع‌دستی در قیاس با کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی کشور بسیار کم بوده زیرا ۱۰ درصد مواد اولیه موردنیاز صنایع‌دستی آن‌هم به‌عنوان مکمل مواد اولیه به واردات وابسته است و به همین دلیل ضرر آن‌چنانی متوجه فعالیت صنایع‌دستی کشورمان نشده است.