مجله مهر: رنگینکمون، فیتیلهها، عموپورنگ، پنگول و خالهنرگس از جمله برنامههای پُرمخاطب کودک در صدا و سیما بودند که طی ۱۰ سال اخیر از تلویزیون پخش شد. اگر چه طیف گستردهای از مخاطبان این برنامهها اکنون در سنین جوانی به سر میبردند، اما برخی از آنها با ادامه پیدا کردن در قالبهای دیگر توانستهاند مخاطبان جدیدی داشته باشند و با اینکه تلویزیون برنامههای دیگری را جایگزین کرده، اما از حس نوستالژیک قبلیها نمیتوان گذشت.
برنامههایی که علاوه بر ایجاد سرگرمی و نشاط برای کودکان، حاوی پیامها و محتواهای آموزشی و تربیتی بوده و در رشد تربیتی آنها هم تاثیر داشتند؛ با این حال خیلی از این برنامهها به دلایل مختلف از لیست برنام های صدا و سیما حذف شدند! و این کودکان چشمانتظار که حتی منطقیترین دلایل را درک نمیکردند، دغدغه تماشای یک برنامه کودک داشتند.
همان سالها بود که به یک باره پخش برنامه عموپورنگ از شبکه اول سیما متوقف شد و تا مدتها حس نبودن برنامه عمو پورنگ احساس میشد؛ اگر چه حالا دو سه سالی می شود که داریوش فرضیایی برنامه گل و بلبل را روی آنتن دارد، اما عدم پخش ناگهانی آن در سالهای گذشته هیچگاه از ذهن کودکان آن زمان پاک نشد.
برنامه فتیلیهها هم اگرچه با استقبال خوبی از سوی مخاطبین خود مواجه شده بود، اما به دلایل نامعمولی چند سالی پخش آن متوقف شد.
از طرفی در دورهای درخواست سازمان برای تبلیغات کالاهایی غیر مرتبط نظیر مایع ظرف شویی و ماکارانی، در برنامههایی که رنج سنی مخاطبانش ۳ تا ۱۲ سال است عجیب ترین اتفاقی بود که میتوانست برای آنها رخ دهد.
اتفاقهای این چنینی طی دو دهه اخیر نشان میدهد که سیاستگذاران و صدا و سیما آنچنان که باید نتوانستهاند این شخصیتهای محبوب کودکان را آنطور که باید پرورش دهد. مخصوصاً اینکه شبکههای ایرانی خارج از کشور شبکههایی با محتوای مورد نظر خود راه انداختند و توانستند توجه مخاطب کودک را به خودشان جلب کنند، از جمله آنها شبکه جمجونیور بود که ۲۴ ساعته کارتون پخش میکرد و درست بعد از آن بود که مسئولان داخلی راهاندازی شبکه ویژه کودکان را جدی گرفتند و «شبکه پویا» با برنامههای متنوع راه افتاد. شبکهای که اتفاقاً در چند سالی که تاسیس شده، فعالیت خوب و قابل قبولی داشته و توانسته رضایت سنهای مختلف را بدست آورد.
با اینهمه چند روزی است که خبر رسیده شبکه بی بی سی فارسی برنامهای با نام «قد و نیم قد» برای کودکان راه انداخته است. تبلیغات این برنامه سبب واکنشهای زیادی در ایران شد و همه را بر آن داشت تا بار دیگر از اهمیت تربیت کودکان و تاثیر رسانه بر روی آنها بداند.
بخشی از تیزر تبلیغاتی برنامه «قد و نیم قد» نشان میدهد که چگونه کودکان به تدریج به اصول زندگی غربی و شهروندی کشورهایی مانند انگلیس آشنا میشوند. زندگی با حیوانات یا سبک غذا خوردن بخش از اهدافی است که دولت بریتانیا با بودجه حاصل از مالیات شهروندان این کشور در برنامههای ویژه کودکان تلویزیون فارسی بیبیسی دنبال میکند.
استفاده از ابزار کارتون برای اثرگذاری روی کودکان دیگر کشورها از آن پروژههاییست که از هزاران جنگ و خونریزی هم بهتر جواب میدهد. کشورهای غربی روی بچههای ایرانی سرمایهگذاری میکنند و بچهها در آینده از نظر دینی، پوشش، مد و سبک زندگی مسیرشان عوض خواهد شد، اما در مقابل انگار کسی کودکان را جدی نمیگیرد؛ برای همین بعضاً میبینیم از تعداد برنامه و سریالهای تربیتی برای کودکان تولید میشود بسیار کم هستند. این روزها با رونمایی از تیزر برنامه ویژه بی بی سی برای کودکان، یک بار دیگر رسانهها و برنامه سازان ایرانی به فکر اهمیت بیشتر به کودکان افتادند. رسانههای غربی و ضدایرانی بعد از اثرگذاری بر قشر جوان و نخبه و مدیریت ما، حالا در سایه برخی کمکاریهای مسئولان فرهنگی کشور دست به تصاحب سرمایههای نسلی زده که آینده ایران را خواهند ساخت.