علی اکبر کریمی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اقدامات اروپا در قبال برجام و مساله اینستکس، گفت: اینستکس فقط به ۴ شرط به درد ایران میخورد و الا کلاهی بزرگتر از برجام است که به سرمان خواهند گذاشت. اول؛ ایجاد امکان خرید کالاهایی که تحت تحریم هستند، دوم؛ خرید نفت توسط اروپا از ایران، سوم؛ عدم مشروط شدن تعاملات مالی بانکی و تجاری اروپا به تعهدات مربوط به FATF ، چهارم؛ علاوه بر تسویه و تهاتر حساب بین ایران و اروپا، عملیات پرداخت نقدی وجه نفت و کالاهای صادراتی ایران هم امکانپذیر شود.
نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: یک جریان رسانهای خاص، بدون اینکه اشاره کند با راهاندازی اینستکس دقیقاً چه اتفاقی خواهد افتاد، درباره راهاندازی این سامانه تبلیغات گستردهای را آغاز کرده است تا اینگونه القا کنند که اروپاییها به تعهدات خود در برجام عمل کردهاند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه طرفهای باقیمانده در برجام بایستی در برابر تحریمهای آمریکا علیه ایران دیوار محافظتی ایجاد کنند اظهار داشت: اینستکس باید برای کشورهای ثالث و قراردادهای نفتی هم قابل استفاده باشد.
وی افزود: بدون اینکه خرید نفت از ایران صورت بگیرد و یا اعتبار خاصی برای اینستکس در نظر گرفته شود، قطعاً اینستکس نمیتواند به صورت کامل انتظارهای ایران را برآورده سازد.
عضو شورای مرکزی فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس، گفت: در این جنجال تبلیغاتی، جالبترین نکته این است که گفته میشود «نخستین انتقال بانکی توسط اینستکس انجام شد»، در حالی که این سامانه، هیچ ارتباطی به مکانیسمهای بانکی ندارد، صرفاً یک سامانه تهاتری محدود به غذا و دارو است و تحریمهایی که اروپاییها در برجام متعهد به برداشته شدن آنها شدهاند، با وجود این سامانه همچنان پابرجا خواهند بود.
وی تصریح کرد: کشورهای اروپایی با راهاندازی اینستکس نباید انتظار این را داشته باشند که ایران، وعده خود را برای ادامه کاهش تعهدات برجامی عملیاتی نکند، چراکه اینستکس همان «تقریباً هیچ» است که نه خرید نفتی بر اساس آن در کار است، نه تجارت اقلامی که آمریکا تحریم کرده (نظیر قطعات خودرو)، و نه عادی شدن روابط بانکی.
کریمی گفت: اینستکس حتی نفت در برابر غذا هم نیست، چرا که اروپاییها از طریق این سامانه از ایران نفتی نخواهند خرید. اینستکس نباید به کلاه گشادتری از برجام برای ایران تبدیل شود.