به گزارش خبرنگار مهر، در این آئین که ظهر جمعه در تالار احسان شیراز برگزار شد چهرههایی نظیر منصور اوجی، محمد کشاورز، رضا پرهیزگار، کورش کمالی سروستانی، حسین رحیمی، حسن مشکین فام، کیوان نریمانی، عزیز شبانی، سیروس رومی، رحیم هودی، راد قنبری، نیما تقوی، علی آذری و.... حضور داشتند، کورش کمالی سروستانی به تاریخچهای از ایجاد کتابفروشی ها در شیراز پرداخت و در سخنانی امامی را یکی از موثران حوزه فرهنگی به ویژه کتاب دانست.
همچنین ابوتراب خسروی، داستان نویس هم در این مراسم گفت: امامی یک شخصیت محوری بود و افراد را با هم آشنا میکرد و دوستی را رواج میداد؛ او با طنزی که داشت دوستیها را قوام میبخشید.
وی با بیان اینکه غلامحسین امامی به کتاب عاشقانه مینگریست افزود: چند سال پس از فوت شاپور بنیاد میگفت گاه و بی گاه به خوابم میآید؛ همواره طنز امامی مجالس را تحت تأثیر قرار میداد.
خسروی ادامه داد: یاد و حضور او همراه ماست زیرا او عنصر فرهنگی بود که برای فرهنگ کشور دلش میسوخت؛ تاثیرش بر جامعه ادبی ما همیشه خواهد بود و من به دوستی با او افتخار میکنم.
شاپور جورکش، شاعر هم در این آئین ضمن تسلیت به جامعه فرهنگی ایران و خانواده غلامحسین امامی گفت: او در رویاها، خاطرات و در حافظه ما هست؛ او شغلهای متعددی داشت اولین شعرهای من را در مجله «سپید و سیاه» امامی چاپ کرد.
وی افزود: یک بخشهایی بوده از او یاد بگیرم که طنز یک روحیه سرشتی است اما دریغ که همه طنزپردازان زود میروند؛ صبوری او در مقابل سختی و فضای مأیوس کننده عشق کش از ویژگیهای او بود.
به گفته جورکش، غلامحسین امامی زیبا و امیدوار با وجود مسئولیتها زندگی کرد؛ امامی هیچ شغلی را جز کتاب جدی نگرفت. وی اضافه کرد: این رسم و زیبایی رفتار و اینکه خانواده را با دست خالی بار بیاوری هنر هیچکس نبود اما سرشتی بود؛ جای امامی در این شهر بی پیر خیلی سبز است.
به میزهایی درجه سه و کتابهای کنار خیابان توجه نکنید
راد قنبری هم در این مراسم نبود قطعهای برای هنرمندان در شیراز را که شهری فرهنگی به شمار میرود به متولیان فرهنگی گوشزد کرد و گفت: کتابفروشی اسفند را فراموش نکنید و به میزهایی درجه سه و کتابهای کنار خیابان توجه نکنید.
در ادامه سیروس رومی، روزنامه نگار پیشکسوت و نویسنده گفت: از اولینهای دوستان امامی نبودم اما روزهای آخر زندگی او در کنارش بودم.
این پژوهشگر رسانههای فارس به تأثیر گذاری غلامحسین امامی به صورت فهرست وار اشاره کرد و افزود: کتابفروشی های شیراز را از دیرباز میشود به چند دوره تقسیم کرد که دوره اول اواخر قاجار آغاز میشود و در این کتابفروشی ها گاه نشستهای شاعرانه شکل می گرفته است.
به گفته رومی، مرحله بعدی کتابفروشی ها تغییر شکل دادند و از فضای تنگ و تاریک رها و زیباتر و رنگین شدند تا با توجه به این دگرگونی خریدار وارد کتابفروشی ها بشود و انتخاب کند یک تغییر جزی بود، اما دوره سوم از زمانی است که آقای حسن آبادی خانه کتاب را در شیراز راه اندازی کرد.
وی با بیان اینکه هنگامی که مرحوم بنیاد و ناصر امامی شروع میکنند در شیراز کتاب اسفند راه اندازی کنند، اظهار کرد: این حرکت جدید بدین شکل است که فقط کتابفروشی نیست و نمایشگاه کتاب و حتی نقاشی است و روز اول افتتاح ابراهیم خضری نمایشگاه نقاشی در کتاب اسفند برگزار کرد.
منیرو روانی پور «دل فولاد» را در طبقه بالای کتاب اسفند نوشت
رومی با تصریح اینکه در کتاب اسفند، اطلاعات کافی کتابها از متن به مشتری داده میشد، افزود: امامی به نویسندگان پول میداد تا کتاب بنویسند و منیرو روانی پور بدین شیوه «دل فولاد» را در طبقه بالای کتاب اسفند نوشت.
این شاعر و نویسنده شیرازی، ادامه داد: امامی گزیده چاپ میکرد یعنی به مخاطب احترام میگذاشت اما مهمترین حرکتی که توسط کتابفروشی او شکل گرفت اینکه پاتوق سینما مترو به کتاب اسفند منتقل و باعث ایجاد فضایی فرهنگی در شیراز شد؛ شک نکنید اگر شیراز حرفی در این وادی دارد سهم بسیاری به امامی تعلق میگیرد، زیرا او همه را گرد خود آورده بود و از هرجا باز میماندیم راهمان به کتاب اسفند ختم میشد.
رومی با بیان اینکه همه مبانی فرهنگ با حوزه مرکزی اندیشه او همراه بودند افزود: امروز حضور این جمعیت متفکر و شریف در مراسم یادمانش، حکایت از این میکند که غلامحسین امامی تأثیر گذار بود و تا آینده پا برجاست.
سپس کیوان نریمانی نویسنده هم با عنوان «سفر به انتهای روز؛ سونات تیرگانی» متنی ادبی را خواند و خاطرهای درباره انتشار کتاب «سیاسمبو» در انتشارات شیوا اشاره کرد.
امامی فقط یار قلم نبود و اهل قلم بود / کتاب اسفند نماد فرهنگی شیراز است
محمد کشاورز دیگر نویسنده و داستان نویس مطرح کشور هم در این بزرگداشت با تسلیت به اهل فرهنگ و خاندان امامی به روز ۱۴ تیرماه بزرگداشت قلم اشاره کرد و گفت: امامی فقط یار قلم نبود و اهل قلم بود و نمونه آن کتاب «صدسال تنهایی هدایت» میباشد که کار پژوهشی ارزشمندی به اهتمام غلامحسین امامی است که امیدوارم چاپ شود زیرا حاوی مقالاتی است که این ناشر دلسوز سالها پیش گردآوری کرد و در این اثر به یادگار گذاشت.
وی درخصوص بازتاب درگذشت امامی در سراسر ایران و حتی خارج کشور گفت: نویسندگان و محققان به این رویداد ناگوار واکنش نشان دادند و در تمامی یادداشتهای فضای مجازی از سواد و دانش و فرهنگ و خوشرویی او یاد کرده اند؛ اینکه مهربانی را گسترش و هنر همسو را در جامعه گسترش دهیم خیلی ارزشمند است و دنیا را بهتر میکند.
نویسنده اثر ستایش برانگیز «روباه شنی» با بیان اینکه در جامعهای که مصائب از در و دیوارش می بارد باید قدردان آدمهای مهربان بود، تصریح کرد: کتاب اسفند یک پاتوق فرهنگی و محل اتصال اهل فرهنگ بود؛ اولین آشناییهای من از طریق کتاب اسفند با اهل قلم بود و با حُسن سلوکی که مدیر این کتابفروشی داشت طیف وسیعی از دوستان از سراسر ایران را گرد آورده بود.
کشاورز با بیان اینکه کتاب اسفند به نماد فرهنگی شیراز تبدیل شده و در خاطره همیشه خواهد ماند، بیان کرد: در کتاب اسفند تعهد به نخبه گرایی فرهنگی بود زیرا علایق مدیر آن اقتصادی نبود و طبق اصولی کارش را در چهارچوب نگاه فرهنگی اداره میکرد، در حالیکه غلامحسین امامی میتوانست در شرایط اقتصادی نامطلوب نشر، کتابهای عامه پسند چاپ کند اما میبینیم که بسیار گزیده و دقیق کار کرده است و آثار ارزشمند ادبی چاپ کرد و متخصص این کار بود که کمتر داریم زیرا او به ترجمه اصیل و پژوهش تاریخی اهمیت میداد و جریانهای ادبی و ترجمه را میشناخت.
نویسنده مجموعه داستان «پایکوبی» ادامه داد: همه اینها برای اینکه یک انسان برجسته شود کافی است، امیدوارم کتاب اسفند به همت همسر بزرگوار و فرزندان برومند امامی ادامه یابد و همچنان محلی برای خدمت فرهنگی باشد.
در ادامه دکتر قاسمی آن به شعرخوانی پرداخت، سپس مرزبان به سخنرانی پرداخت و گفت: غلامحسین امامی زیست اخلاقی در سایه کتاب را به ما یاد داد.
وی افزود: درحالیکه عادت داریم کاسبان را با زبان گلایه آمیز بشناسیم و با وجودی که کار کتاب دچار کسادی است و بهتر بود که در این بحرانها آن را رها کرد، اما امامی قناعت ورزی کرد و به کتاب پرداخت.
شیرازشناسی و تبارشناسی امامی ضایعهای برای این شهر است
رئیس کمیسیون فرهنگی عضو شورای شهر شیراز در این مراسم با بیان اینکه شخصیت زنده نام غلامحسین امامی خاص است، افزود: شیرازشناسی و تبارشناسی امامی ضایعهای برای این شهر است.
احمد تنوری عنوان کرد: افزون بر تأثیر گذاری او در من؛ هیچکس مسلطتر از او در تاریخ شفاهی و شناخت دقیق از خاندانهای شیرازی نیست، امیدوارم دستگاههای فرهنگی قدر سایر بزرگان فرهنگی را بدانند.
وی با بیان اینکه ایجاد آرامستان مشاهیر سالها از سوی اهل فرهنگ و امامی مورد تاکید است، گفت: به دلیل قوانین بالادستی تاکنون این مهم به دست نیامده، اما در ماههای آینده ایجاد قطعه هنرمندان شیراز اجرایی میشود.
این عضو شورای شهر شیراز در عین حال، تصریح کرد: انتقاد از صدا و سیما وارد است که در این مراسم دیده نمیشود؛ چه واقعهای مهمتر از این بزرگداشت، کما اینکه مراسم زنده یاد ناصر امامی هم توسط رسانه ملی پوشش داده نشد.
رضا پرهیزگار مترجم و یار غلامحسین امامی هم در این مراسم با گفتن این شعر «ای کاش که جای آرمیدن بودی» اظهار کرد: از چندین زاویه میشود در مورد غلامحسین امامی سخن گفت؛ در مورد روحیه اش بسیار امیدوار و امیدبخش و انرژی مثبت میداد و استاد طنز کلامی بود.
کتاب اسفند سرقفلی معنوی داشت / سیمای امامی شیفته و شیدا کتاب بود
عضو گروه ترجمه شیراز، گفت: امامی، حلقه واسط و رابط دوستداران کتاب بود، اما به عنوان کتابفروشی، کتاب اسفند خیابان پوستچی شیراز یکی از نمونههای گذار کتابفروشی سنتی به کافه کتاب به شیوه صادق هدایت و تلفیق آن با تفرج در باغ کتاب و مشاوره گرفتن از اهل کتاب بود زیرا کتاب اسفند سرقفلی معنوی داشت.
وی سپس با توجه به اینکه داروخانهای که «جیمز جویس» از آن دارو گرفته بودند نگهداری میشود، تصریح کرد: کتابفروشی هایی مانند اسفند یا بلادی به همراه دیگر نشانههای فرهنگی شیراز اگر نگه داری نشوند ضایعهای بزرگ است؛ دست کم کاری کنید که این فضاهای فرهنگی به محلی برای فروش کالاهای بنجل چینی تبدیل نشوند.
سخرانی پایانی این مراسم عزیز شبانی، استاد دانشگاه بود که با این جمله که سیمای امامی شیفته و شیدا کتاب بود از حاضران در مراسم دعوت کرد برای عظمت کتاب بر این فرهنگ و آنچه مینویسند یک دقیقه بایستند و با بیتی از صائب ادامه سخن داد.
وی با اشاره به اینکه از تاب امامی صحبت شد، از حافظ شیرازی وام گرفت و گفت: در میان همه صحبتها، چو خون افتاد در دلها صحبتی ندیدم.
شبانی ادامه داد: جامعهای که درد خواندن داشته باشد، میداند خرد از بامداد طلوع اسطوره تا امروز اگر یاوری غیر از کتاب نمیداشت، نمیماند پس کتاب اسفند و احترام به این کتابفروشی را مورد توجه قرار دهیم.