علی جعفریان، در گفتگو با خبرنگار مهر، به وضعیت پیوند عضو در کشور اشاره کرد و افزود: ایران در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا رتبه یک پیوند از دهنده مرگ مغزی را دارد و در کل هم در بعضی از پیوندها مثل پیوند کبد از مرگ مغزی، اول هستیم و فقط ترکیه در تعداد کل یک مقدار از ما بیشتر است و بقیه کشورهای منطقه با فاصله نسبتاً زیادی از ما عقب تر هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به جایگاه علمی ایران در پیوند عضو، گفت: از نظر علمی هم، بخشهای پیوند ما خیلی خوب مشغول فعالیت هستند. سال گذشته ۸۰۰ پیوند کبد در ایران داشتیم که از نظر تعداد نزدیک به کشور انگلستان است با جمعیت تقریباً مساوی و اینکه این تعداد پیوند کبد تنها در سه مرکز کشور انجام شده است.
شیب مثبت اهدای عضو از مرگ مغزی در کشور
جعفریان با اشاره به شیب مثبت اهدای عضو از مرگ مغزی در ایران، افزود: سال گذشته در حدود ۹۰۰ دهنده مرگ مغزی در کشور داشتیم که البته این تعداد، یک چهارم مرگهای مغزی است که میتوان پیوند عضو از آنها داشت.
وی در ادامه به وضعیت پیوند کلیه در کشور اشاره کرد و گفت: یک زمانی بیش از ۹۰ درصد پیوند کلیه از دهنده زنده بود، الان به زیر ۵۰ درصد رسیده و این موفقیت بزرگی است که ما نیازی به دهنده زنده نداشته باشیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، تاکید کرد: البته هنوز راه زیادی در پیوند عضو از مرگ مغزی پیش رو داریم و با توجه به جمعیت کشور، باید بتوانیم نیاز به پیوند را از مرگ مغزی تأمین کنیم و نیازی به پیوند از دهنده زنده نداشته باشیم.
یک زمانی بیش از ۹۰ درصد پیوند کلیه از دهنده زنده بود، الان به زیر ۵۰ درصد رسیده و این موفقیت بزرگی است که ما نیازی به دهنده زنده نداشته باشیم جعفریان، در ادامه به چالشهای حوزه پیوند عضو در کشور و اثرات تحریمها بر روند پیوند اشاره کرد و افزود: تحریمها هنوز اثر جدی در این حوزه نداشته است، اما نکتهای که نباید فراموش کنیم، این است که محدودیت، باعث کاهش کیفیت خدمات میشود.
این فوق تخصص پیوند کبد، با اشاره به وجود ۳۰ مرکز پیوند کلیه در کشور، گفت: در زمینه پیوند کلیه در کشور چالش جدی ما دهنده عضو است، زیرا، با توجه به وجود این تعداد مرکز پیوند کلیه، مشکل چندانی در ارائه خدمات به بیماران پیوند کلیه وجود ندارد. ضمن اینکه امکانات و تجهیزات مورد نیاز برای پیوند کلیه، چندان پیچیده نیست که تحریمها بخواهد مشکل ساز شود.
وی در عین حال، کمبود برخی داروها و تجهیزات مورد نیاز برای پیوند عضو را مورد اشاره قرار داد و افزود: البته با چالشهایی در این حوزه مواجه هستیم، به طور مثال دو هفته بود که محلول دستگاه دیالیز را نداشتیم که این کمبود بیماران را دچار مشکل میسازد. یعنی اینکه اگر این محلول نباشد، امکان زنده ماندن بیمار صفر درصد میشود، که اگر این محلول باشد، میزان زنده ماندن بیمار ۷۰ درصد است. با تمام این تفاسیر، هنوز نه تعداد پیوند کلیه کمتر شده نه اینکه چالش جدی در زمینه پیوند کلیه داریم.
تحریم اثر خاصی روی پیوند اعضا نداشته است
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با عنوان این مطلب که آثار تحریمها را میبینیم ولی هنوز در حوزه پیوند عضو خیلی مشکل ساز نشده است، ادامه داد: یکی از نیازهای اصلی و اساسی بیماران پیوند عضو، دارو است که میبایست تا آخر عمر دارو مصرف کنند و خوشبختانه فعلاً مشکلی در زمینه تأمین داروی این بیماران در کشور وجود ندارد.
جعفریان با اشاره به سهم بالای داروهای تولید داخل برای بیماران پیوند عضو در کشور، گفت: با توجه به اینکه بیشتر داروهای این بیماران در داخل تامین میشود، از این بابت فعلاً مشکلی نداریم.
این فوق تخصص پیوند کبد، در ارتباط با وضعیت مراکز پیوند عضو در کشور، اظهار داشت: اصلاً لازم نیست همه جای کشور مراکز پیوند قلب و کبد و ریه باشد، به طوری که برای پیوند قلب، ۴ تا ۵ بیمارستان در تهران داریم که این پیوند را برای تمامی بیماران در صف انتظار پیوند قلب از سراسر کشور انجام میدهند. زیرا، منطقی نیست که بخواهیم در هر شهر یک اتاق عمل پیوند قلب یا کبد راه اندازی کنیم.
جعفریان ادامه داد: از نظر فایده و هزینه نیز عملی نیست که بخواهیم مراکز پیوند عضو را در همه شهرهای کشور داشته باشیم.
با فعال شدن مراکز پیوند کبد در کرمان، اصفهان، شیراز، تبریز، مشهد و تهران، نیاز کشور در زمینه پیوند کبد تأمین شده و این تعداد مرکز میتواند پاسخگوی نیاز بیماران پیوند کبد باشد.
وی با اشاره به فعالیت ۴ مرکز پیوند کبد در کشور، گفت: در انگلستان ۷ مرکز پیوند کبد فعال است و اجازه نمیدهند که تعداد این مراکز افزایش یابد. در حالی که در آمریکا ۱۴۰ مرکز پیوند کبد وجود دارد که دلیل آن نیز، رها بودن این خدمات در این کشور است.
تمایل خارجی ها برای پیوند عضو در ایران
جعفریان ادامه داد: با فعال شدن مراکز پیوند کبد در کرمان، اصفهان، شیراز، تبریز، مشهد و تهران، نیاز کشور در زمینه پیوند کبد تأمین شده و این تعداد مرکز میتواند پاسخگوی نیاز بیماران پیوند کبد باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در ارتباط با شرایط پیوند عضو بیماران خارجی در ایران، گفت: عمل پیوند عضو بیماران خارجی در کشورمان، تنها در صورتی انجام میشود که بیمار فقط از دهنده زنده فامیل درجه یک، دو و سه بتواند پیوند عضو داشته باشد.
علاوه بر ارزان بودن هزینههای پیوند، بیماران خارجی نسبت به خدمات پزشکی کشورمان نیز اعتماد داشته و پزشکان ما را قبول دارند جعفریان افزود: بر اساس مجوز وزارت بهداشت به مراکز پیوند عضو در کشور، بیماران خارجی پس از اینکه توانستند برای پیوند عضو از دهنده زنده فامیل درجه یک، دو و سه، از وزارت کشور خودشان تاییدیه بگیرند، و مدارک آنها در سفارتخانه مورد تأیید قرار گرفت، پیوند عضو در کشورمان امکان پذیر میشود.
این فوق تخصص پیوند کبد، با عنوان این مطلب که هزینههای پیوند عضو در ایران قابل مقایسه با دنیا نیست، گفت: ما ارزانترین پیوند عضو را در جهان انجام میدهیم و از همین رو، بیماران خارجی تمایل دارند که این پیوند در ایران انجام شود.
جعفریان با تاکید بر جایگاه ممتاز ایران در پیوند عضو، افزود: علاوه بر ارزان بودن هزینههای پیوند، بیماران خارجی نسبت به خدمات پزشکی کشورمان نیز اعتماد داشته و پزشکان ما را قبول دارند.