موفقیت کسب وکارهای نوپای فناوری اطلاعات در سالهای اخیر، امسال در گردهمایی استارت‌آپها در نمایشگاه الکامپ آشکارتر شد تا این رویداد، دیگر جایی برای حضور بخش دولتی و قدرت نمایی اپراتورها نباشد.

خبرگزاری مهر - گروه دانش و فناوری؛ معصومه بخشی پور: نمایشگاه بین المللی الکترونیک کامپیوتر و تجارت الکترونیکی که با نام «الکامپ» شناخته می‌شود از آن جهت از اهمیت بالایی برخوردار است که در میان نمایشگاه‌های بزرگ خاورمیانه و آفریقا از نظر مساحت قرار دارد و حتی گفته می‌شود که این نمایشگاه یکی از ۵ نمایشگاه زیبای دنیا محسوب می‌شود.

امسال نیز دوره بیست و پنجم نمایشگاه الکامپ در فضایی حدود ۵۰ هزار متر مربع و با حضور بیش از ۸۰۰ شرکت داخلی از بخش دولتی، خصوصی، استارت آپی و دانش بنیان و نمایندگان چند شرکت داخلی در آخرین روزهای تیرماه برگزار شد تا آخرین وقایع و رویدادهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در قالب محصول، ایده و خدمات در بازدید عموم مردم قرار گیرد.

نمایشگاه امسال اما متفاوت از سالهای گذشته بود و حضور کسب و کارهای نوپا و شرکتهای استارت‌آپی در کنار شتابدهندگان و شرکتهای سرمایه گذاری از ویژگی‌های بارز این نمایشگاه بود و استقبال مردم از بخش‌های مربوط به این کسب و کارها بیانگر این نکته بود که امسال اکوسیستم استارت‌آپی کشور به جای کمپانی‌های بزرگ، اپراتورهای ارتباطی و شرکتهای دولتی، بزرگترین رویداد فناورانه کشور را رقم زدند.

رشد قابل توجه فعالیت استارت آپی

محمدباقر اثنی عشری رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور به عنوان متولی برگزاری این نمایشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر، به استقبال مردم از نمایشگاه امسال الکامپ اشاره کرد و گفت: اگرچه هنوز آمار دقیقی از بازدید مردم از این نمایشگاه به دست نیامده است اما برآوردمان این است که بیش از ۵۰ هزار نفر در روز، از الکامپ ۲۵ بازدید کردند.

وی با بیان اینکه تمامی تلاش این است که در سال آینده سیستم هوشمند ثبت میزان بازدید از نمایشگاه به کار گرفته شود تا امکان برنامه ریزی و مدیریت دقیق‌تری داشته باشیم، افزود: در این زمینه نیز شرکت سهامی نمایشگاه‌ها از اپلیکیشن نویسان دعوت به همکاری کرده است. با این وجود اطلاعات بیشتری از تعداد بازدیدکنندگان، میزان سواد، سن و جنسیت افراد خواهیم داشت.

رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای با اشاره به رشد چند برابری این نمایشگاه نسبت به سالهای گذشته از نظر اختصاص مساحت و میزان شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان گفت: در صورتی که این نگرانی وجود داشت که ممکن است به دلیل مشکلات مالی و تحریم‌ها، شرکتها نتوانند از نمایشگاه الکامپ استقبال کنند، اما ما در این دوره از نمایشگاه با رشد مواجه بودیم و تمام سالن‌ها تکمیل شد.

وی افزود: یکی از بخش‌های این نمایشگاه که مربوط به حضور شرکتهای استارت‌اپی بود (الکام استارز) با رشد قابل توجهی همراه است و امسال در مقایسه با سال گذشته ۲ سالن اضافی دیگر برای این کسب و کارها در نظر گرفته شد. امسال بخش «الکام ترندز» نیز که به فناوری‌های نوظهور و جدید اختصاص داشت تبدیل به سالن شد.

۸ هزار متر فضای فیزیکی استارت آپی در الکامپ امسال

اثنی عشری با اشاره به اینکه ۲۵ درصد فضای الکامپ امسال (حدود ۸ هزار متر) به استارت‌آپها اختصاص یافت و بیش از ۶۵ درصد فضای نمایشگاه به کسب و کارهای مختلف در این حوزه اختصاص داده شد، تاکید کرد: البته نباید الکامپ را مختص استارت‌آپ‌ها بدانیم، عده‌ای این برداشت را می‌کنند که الکامپ مخصوص استارت آپ ها است. اما باید بدانیم که الکامپ نمایشگاه کل زیست بوم فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور است.

وی با استقبال از ادغام این نمایشگاه با نمایشگاه‌های مشابه مانند اینوتکس و تله کام گفت: با توجه به گسترش فناوری‌هایی مانند اطلاعات، بیو و نانو و ایجاد فصل مشترک میان این تکنولوژی‌ها، وجوه مشترکی نیز میان ۳ نمایشگاه الکامپ، تله کام و اینوتکس ایجاد می‌شود و از این لحاظ، ما محدودیتی برای موافقت با ادغام این ۳ نمایشگاه نداریم.

جالب انگیزه‌ای نمایشگاه امسال

الکامپ ۲۵ امسال با درنظر گرفتن چندین بخش، آخرین اتفاقات زیست بوم فناوری اطلاعات و ارتباطات را به نمایش گذاشت.

علاوه بر محور «الکام استارز» که به حضور استارت‌آپهای نوپا اختصاص یافت، «الکام تاکز» به گفتگوسازی در حوزه‌های تحول دیجیتال، اقتصاد دیجیتال، دولت الکترونیک و هوشمند سازی شهرها و بسیاری از مقولات راهبردی و عملیاتی در حوزه الکترونیک و کامپیوتر پرداخت.

بخش «الکام گیمز» برای رونق تولیدات دیجیتال و نوآورانه، فعالان و بازیگران زیست بوم بازی‌های رایانه‌ای را در یکجا جمع کرد و در بخش «الکام جابز» موضوع مهارت افزایی و توانمند سازی نیروی انسانی پویا و هدایت آن به سمت کسب و کارهای مرتبط مطابق با نیازهای روزآمد بازار کار مورد توجه قرار گرفت.

«الکام تاکز» نیز فضایی برای بیان نظرات و راهبردهای متخصصان این حوزه بود که می‌توانستند به بیان دیدگاه‌های خود در موضوعات مرتبط با این حوزه بپردازند.

در این نمایشگاه برای اولین بار بخشی مجزا به حضور و عرضه قابلیت‌ها و توانمندی‌های معلولان کشور در زیست بوم فناوری اطلاعات و ارتباطات اختصاص یافت که با عنوان «توان تک» مطرح شد.

برای ایجاد شناخت از نزدیک با تحولات فناورانه در کسب و کارهای مبتنی بر اقتصاد و تحول دیجیتال، امکان بازدید هدفمندانه از نمایشگاه الکامپ در بخش «الکام تورز» طراحی شد.

در بخش «الکام ترندز» آخرین ترندهای جهانی با تمرکز بر بیگ دیتا، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، 5G، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، بلاکچین، فین تک و رایانش ابری و داده‌های باز، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

چند محصول استارت آپی

در راستای محورهای تعریف شده برای الکامپ امسال، کسب و کارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، خدمات و محصولات جدید سخت افزاری و نرم افزاری خود را عرضه کردند که در این میان، علاوه بر خدماتی نظیر طراحی و توسعه اپلیکیشن، طراحی وب سایت و پلتفرم‌های کسب و کار، اپلیکیشن‌های خدمات محور در کنار اپلیکیشن‌های ارز دیجیتال مورد توجه بیشتری از سوی بازدیدکنندگان قرار گرفت.

این نرم افزارهای کاربردی به ارائه خدماتی مانند سفارش آنلاین غذا، بلیط، خدمات تعمیرات و حمل و نقل می‌پردازند. در کنار این اپلیکیشن‌ها، نرم افزارهایی در حوزه هوش مصنوعی، بلاکچین و فین تک مورد توجه کاربران بود.

احراز هویت بر بستر بلاک چین

یکی از اپلیکیشن‌هایی که در این نمایشگاه رونمایی شد به احراز هویت بر بستر بلاک چین مربوط می‌شد. این اپلیکیشن بومی، احراز هویت کاربران حقیقی را در بستر بلاک چین ممکن کرده و برای اشتراک گذاری اطلاعات بین مراکز پولی و مالی استفاده می‌شود.

اپلیکیشن دیگری مربوط به سرویس احراز هویت دیجیتال بود که با الگوریتم احراز هویت از طریق تشخیص چهره از کلاهبرداری و جعل جلوگیری می‌کند. در این روش امنیتی با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده فرق بین زنده بودن کاربر را با عکس پرینت شده دو بعدی و یا سه بعدی تشخیص می‌دهد.

بی نیازی از گوگل

یک استارت‌آپ نیز مدعی شد که با اپلیکیشنی که طراحی کرده کاربران را از گوگل بی‌نیاز می‌کند. به این معنی که نتیجه دلخواه هر جستجویی از خرید بلیط هواپیما گرفته تا رزرو هتل و رزرو تورهای گردشگری از طریق این اپلیکیشن ممکن است.

یک استارت‌آپ دیگر سامانه ایجاد کسب و کار اینترنتی و تسهیل اصناف و فروشگاه‌ها جهت ورود به بازار اینترنتی و تسهیل در انتخاب و خرید کالا و دریافت خدمات برای عموم مردم را رونمایی کرد. این سامانه این امکان را فراهم می‌کرد که کلیه فروشگاه‌ها و اصناف به صورت رایگان صاحب پنل و اپلیکیشن اینترنتی شوند و عموم مردم نیز کلیه فروشگاه‌ها و مراکز خدماتی سراسر کشور را بر اساس موقعیت فعلی و انتخابی شأن مشاهده کنند و قابلیت تماس، دسترسی از طریق مسیر یاب ها، بازدید از کالاهای فروشگاه‌ها و امکان خرید کالاها و یا دریافت خدمات به صورت مجازی را از سامانه‌های عضو سامانه داشته باشند.

تولید محتوا برای کودکان

علاوه بر این حضور پررنگ استارت‌آپ های حوزه کودک و نقش محتوا در کسب و کارهای الکترونیک حوزه کودک از دیگر ویژگی‌های امسال در نمایشگاه الکامپ بود. در کنار آن نیز حضور استارت‌آپهای حوزه حمل و نقل، نقشه‌های بومی و مسیریاب‌ها برای اولین بار در این نمایشگاه قابل توجه بود.

برای مثال یک استارت‌آپ حوزه هوش مصنوعی، رباتی برای اطلاع رسانی و راهنمایی بازدیدکنندگان از وضعیت نمایشگاه و سالن‌ها طراحی کرد.

یکی دیگر از نقاط قوت این نمایشگاه، حضور چندین شتابدهنده و شرکت سرمایه گذاری استارت‌آپی در سالن کسب و کارهای نوپا بود.

امیررضا فهیمی مسئول یکی از غرفه‌های استارتاپی که اقدام به عرضه پلتفرم خانه هوشمند کرده بود در این باره به خبرنگار مهر، گفت: حضور شرکتهای شتابدهنده و سرمایه گذاری در کنار استارت‌آپها نقطه قوتی محسوب می‌شود و کسب و کارهای نوپا را امیدوار به آینده می‌کند.

تجهیزات یک خانه هوشمند

وی با اشاره به استقبال کاربران عمومی از نمایشگاه امسال، در مورد تجهیزات خانه هوشمند طراحی شده توسط این استارت‌آپ گفت: این محصول از دو بخش نرم افزاری و سخت افزاری تشکیل می‌شود که در بخش نرم افزاری آن اپلیکیشنی در دو نسخه اندروید و IOS طراحی شده و در بخش سخت افزاری تجهیزاتی مانند سنسور در و پنجره، آژیر، ترموستات، پریز، دوربین هوشمند و سنسور حرکتی با اتصال به پنل مرکزی از طریق وای فای، برای شما یک خانه هوشمند ارائه می‌کنند.

حمید قیصری مدیرفروش یک استارتاپ اپلیکیشن ساز نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه این نمایشگاه می‌تواند به معرفی و دیده شدن شرکتهای نوپا کمک کند، افزود: برآورد ما این است که امسال نسبت به سال گذشته تعداد بازدیدکنندگان حدود ۶۰ درصد افزایش یافت.

وی در مورد اپلیکیشنی که در این نمایشگاه عرضه کرد نیز گفت: این محصول در دو نوع اپلیکیشن فروشگاهی و غیر فروشگاهی عرضه شده است که امکان ساخت اپلیکیشن حرفه‌ای را بدون نیاز به داشتن دانش فنی و کدنویسی برای کاربر فراهم می‌کند.

استارت آپ اولی‌های فضایی

برای نخستین بار در نمایشگاه الکامپ امسال، استارت‌آپهای فضایی و کسب و کارهای فضاپایه با حمایت سازمان فضایی ایران حضور داشتند و چند محصول رونمایی کردند که شامل سامانه پایش پدیده‌های زیست محیطی، سامانه پایش داده‌های هواشناسی و سامانه ارائه آخرین اطلاعات هواشناسی به منجمان می‌شود.

سامانه مانیتورینگ پدیده‌های زیست محیطی با عنوان «سهم» (سیستم هوشمند مانیتورینگ ماهواره‌ای) با دریافت تصاویر ماهواره‌ای و اعمال شاخص‌ها و الگوریتم‌های سنجش از دور، پدیده‌های محیطی و غیرمحیطی را آشکارسازی کرده و آنها را مورد پایش قرار می‌دهد.

سامانه پایش داده‌های هواشناسی نیز به دستگاه‌ها کمک می‌کند تا از اطلاعات مربوط به هواشناسی آگاه شوند. این سامانه به کمک کشاورزان، صیادان و توریسم می‌آید و می‌تواند داده‌های هواشناسی را بر مبنای اطلاعات ماهواره‌ای محلی سازی کند.

پنل ارائه آخرین اطلاعات هواشناسی به منجمان نیز سرویس‌های تخصصی از منطقه خاص را به منجمان ارائه می‌دهد تا از آخرین وضعیت هواشناسی در آن منطقه بر مبنای داده‌های ماهواره‌ای اطلاع یابند.

مرتضی براری رئیس سازمان فضایی ایران در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به نخستین حضور استارت‌آپهای این بخش گفت: یکی از مهمترین دغدغه‌های ما استفاده از ظرفیت فناوری فضایی برای توسعه خدمات و رونق کسب و کار و رونق اقتصادی در کشور است. براین اساس ما داده‌های فضایی را به صورت رایگان در اختیار جوانان خلاق قرار می‌دهیم تا از طریق این اطلاعات، استارت‌آپها، خدمات ارائه کنند.

وی گفت: ما زیرساختها را آماده کرده ایم که با همکاری بخش خصوصی و دانشگاه‌ها، بتوانیم به افراد خلاق و کارآفرین برای توسعه شرکتهای استارت‌آپی کمک کنیم.

حضور خارجی‌های نقطه عطف نمایشگاه امسال

تلاش دولت برای همکاری در برپایی نمایشگاه الکامپ امسال به ایجاد سالن دولت الکترونیک، دعوت از مهمانان و هیئت‌های خارجی برای بازدید از نمایشگاه (پس از همایش ایران هوشمند) و نیز حضور اعضای کابینه معطوف شد. به نحوی که برای نخستین بار بیش از ۶ وزیر و ۳ معاون رئیس جمهور، مسئول دفتر رئیس جمهور و بسیاری از دولتمردان از الکامپ امسال بازدید کردند. در این میان حضور وزرای ارتباطات کشورهای روسیه، آذربایجان و ترکیه و هیئت‌های مختلف از کشورهای چین، آذربایجان، عراق، ارمنستان، روسیه، ترکیه، قطر و افغانستان در این نمایشگاه، خبرساز شد.

جای خالی خدمات دولت در سالن دولت الکترونیک

اما با وجود تمامی این اقدامات، سالن دولت الکترونیک شاید مهمترین نقطه ضعف نمایشگاه الکامپ بود که به رغم تخصیص فضای نمایشگاهی بالا به دولتی‌ها، دستگاه‌های دولتی امسال نیز حرفی برای گفتن نداشتند.

سالن دولت الکترونیک با متراژ ۲ هزار و ۵۰۰ متر، ۴۰ شرکت دولتی را در قالب ۲۲ غرفه در خود جای داد. اما شواهد نشان داد که دستگاه‌های دولتی مانند سالهای گذشته، در این نمایشگاه تلاشی برای رقم زدن مفهوم دولت الکترونیک نداشته و تنها به برپایی غرفه‌ای با یک مسئول بسنده کردند.

جذابیت این سالن که بخش بزرگی از نمایشگاه را نیز شامل می‌شد در حدی کم بود که حتی مسئولان دولتی نیز بیشتر ترجیح دادند وقت بازدید خود را به استارت‌آپها اختصاص دهند.

در این زمینه رئیس سازمان فناوری اطلاعات به عنوان متولی این سالن نیز، کمتر در سالن دولتی‌ها دیده شد. این درحالی است که قبل از نمایشگاه امیر ناظمی گفته بود که رویکرد ما در این دوره خدمت محور خواهد بود و دستگاه‌ها به‌جای معرفی خود به معرفی دستاوردها و خدمات خود می‌پردازند.

خلوت ترین سالن نمایشگاه

حضور بی فروغ شرکتهای دولتی در نمایشگاه الکامپ در حالی بود که یک سالن با تمام امکانات به صورت رایگان در اختیار دستگاه‌های دولتی قرار گرفته بود اما نفرات فنی این دستگاه‌ها در غرفه حضور داشتند و هیچ دستگاهی میز خدمت برای پاسخگویی به مردم نداشته و سرویسی ارائه نمی‌کرد.

سالن دولت الکترونیک نمایشگاه الکامپ امسال با سال گذشته تفاوت خاصی نداشت. هیچ سرویس جدیدی در این سالن ارائه نشد. خلوت ترین سالن نمایشگاه بود و دستگاه‌های دولتی با سابقه چندساله حضور در الکامپ، جذابیتی برای مردم نداشتند.

دستگاه‌هایی مانند ثبت احوال، ثبت اسناد، امور مالیاتی، تأمین اجتماعی و وزارت بهداشت، خدماتی که برای مردم کاربردی و ملموس هستند را مانند ثبت نام کارت هوشمند، خدمات بیمه تأمین اجتماعی و سرویس‌های مالیاتی، ارائه نکردند.

معدود طرح‌ها و اپلیکیشن‌هایی که در این سالن عرضه شد نیز برای مردم قابل لمس نبود. برای مثال نرم افزار پلیس یار که توسط نیروی انتظامی ارائه شد، قابلیت ثبت نام نداشت.

این انتقاد نیز از مسئولان برگزاری نمایشگاه بود که چرا همه غرفه‌های دولت الکترونیک در یک سالن مستقر شده و حالت ایزوله داشته و مانند سایر شرکت‌ها در کل نمایشگاه حاضر نبودند.

انتقاد دیگری که به حضور دولت در الکامپ امسال وارد است به عدم یکپارچگی ارائه خدمات الکترونیک باز می‌گردد. به نحوی که برای مثال حتی برای اطلاع رسانی از خدمات یکپارچه دولت نیز سرویس‌های بیمه تأمین اجتماعی و بیمه سلامت ایرانیان در کنار یکدیگر قرار نگرفتند.

در این میان کارگاه‌های برگزار شده در غرفه‌های دستگاه‌های دولتی با کمترین اطلاع رسانی و کمترین جذابیت ممکن برگزار شد.

بازار داغ تفاهمنامه ها

در بیست و پنجمین نمایشگاه الکامپ اما بازار امضای تفاهم نامه میان دستگاه‌های دولتی داغ بود و از دیگر اتفاقات متفاوت امسال امضای تفاهم دستگاه‌های دولتی با بخش خصوصی بود.

در این نمایشگاه با هدف هوشمندسازی ارتباطات اورژانس، سازمان اورژانس کشور و مرکز مدیریت فناوری اطلاعات وزارت بهداشت تفاهم کردند.

همچنین با تفاهم سازمان فناوری اطلاعات و شرکت مپنا، امنیت شبکه نیروگاهی کشور تأمین شد. از سوی دیگر سازمان نصر و شرکت سهامی نمایشگاه‌ها برای اختصاص سالن استارت آپ ها به تمام رویدادهای نمایشگاهی سال، تفاهمنامه امضا کردند.

وزارتخانه‌های کار و اقتصاد نیز به منظور گسترش همکاری‌های مشترک و در راستای بهبود سیاستگذاری برنامه ریزی در زمینه تبادل داده و اطلاعات، تفاهم نامه کردند.

تفاهم وزارت ارتباطات و آموزش و پرورش با هدف هوشمندسازی مدارس انجام شد تا در پایان سال ۹۸ تمامی مدارس کشور به شبکه ملی اطلاعات متصل شوند.

سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و مرکز ملی فضای مجازی نیز برای تحقق اقتصاد دیجیتال تفاهم نامه منعقد کردند.

از سوی دیگر با امضای تفاهم نامه میان سازمان نصر و معاونت علمی مقرر شد تا ۳ صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر استانی در کشور راه اندازی شود.

سازمان نظام صنفی رایانه‌ای با سازمان فاوای شهرداری نیز تفاهمنامه همکاری امضا کرد و قرار شد که مذاکراتی انجام شود تا شهر آفتاب سال آینده میزبان نمایشگاه الکامپ باشد.

در همین حال سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی و کانون نهادهای سرمایه‌گذاری برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی به تفاهم ۴ جانبه رسیدند.

تفاهم‌نامه سه جانبه میان قوه قضائیه، مرکز آمار و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از دیگر تفاهمنامه های منعقد شده در الکامپ بود. براساس این تفاهم‌نامه قوه قضائیه با همکاری معاونت علمی و فناوری اولین شتاب‌دهنده کسب و کارهای حوزه حقوقی را راه‌اندازی خواهد کرد. مرکز آمار نیز از نظر اطلاعاتی و بحث مجوزها این شتاب‌دهنده را حمایت خواهد کرد.

تفاهم‌نامه همکاری میان مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور نیز در جهت توسعه کاربردهای تجارت الکترونیک امضا شد.

در کنار این تفاهمنامه ها، از پنل خدمت گیرندگان سازمان بهزیستی، سامانه ملی فرزندخواندگی توسط سازمان بهزیستی و نیز نمایشگر پرونده الکترونیک سلامت توسط وزارت بهداشت، رونمایی شد.