به گزارش خبرنگار مهر، مصطفی کواکبیان امروز در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی درباره کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر که در قالب سوال از وزیر امور خارجه مطرح کرد،گفت بدون اینکه مبحث رژیم حقوقی دریای خزر در کمیسیون امنیت ملی مورد بررسی قرار گیرد، اعلام شد که در مرداد سال ۹۷ این کنوانسیون به تصویب رسیده است. یک سال از زمان طرح سوال ما گذشته است. مسائل و شرایط بین المللی نیز نسبت به گذشته تغییر کرده است و ما به جهت دلسوزی برای منافع ملی این سوال را مطرح کرده ایم.
وی ادامه داد: برخی رسانه های ضد نظام ماجرای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر را به گونه ای جلوه دادند که گویا نظام جمهوری اسلامی کل دریای خزر را بخشیده و نمایندگان نیز سکوت کرده اند. لذا ما از وزیر امور خارجه خواستیم که در این خصوص توضیحاتی را ارائه دهد.
عضو کمیسیون امنیت ملی با بیان اینکه فعالیت هایی که آقای ظریف در عرصه دیپلماسی و در راس دستگاه دیپلماسی دارند برای همه آشکار است،اظهار داشت: برخی افرادی که سریال گاندو می‌سازند نیز حتماً برای خودشان تفکری دارند. البته این سریال نیز با دلجویی مقام معظم رهبری مواجه شد. احتمالاً آنها نیز از تضعیف دستگاه دیپلماسی پشیمان باشند.
کواکبیان با بیان اینکه دریاچه خزر بزرگترین دریاچه دنیا است که دو کشور ایران و روسیه قبل از فروپاشی شوروی آن را محاصره کرده بودند، گفت: بعد از فروپاشی شوروی ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان نیز به روسیه اضافه شدند و در حال حاضر ۵ کشور ساحلی وجود دارد که باید درباره این دریاچه نظر دهند.
وی گفت: دیدگاهی بر اساس نظرات حقوقی معتقد است طبق ماده ۱۲۳ کنوانسیون حقوق دریاها، در صورت عدم وجود قانون جامع بین المللی، توافقات کشورهای اطراف دریا به عنوان قانون محسوب می شود. ماده ۷۴ این قانون نیز در مورد فلات قاره توافق کشورهای ساحلی را اصل می داند.
عضو فراکسیون امید مجلس اظهارداشت: در طول تاریخ، ما دو قرارداد با روسیه داشته ایم. یکی قرارداد ایران و روسیه در سال ۱۳۰۰ که گفته شده ایران و شوروی به صورت مساوی حق استفاده از دریای خزر را دارند. قراردادی نیز در سال ۱۳۱۹ هجری شمسی به تصویب رسید که جزئیات رژیم حقوقی دریانوردی مشخص شد. غیر از این دو عهدنامه، هیچ توافقی بین ایران و روسیه در مورد دریای خزر وجود ندارد.
کواکبیان گفت: بر اساس قواعد اول سهم ما از بستر و زیربستر دریای خزر ۵۰ درصد است.
وی با بیان اینکه متاسفانه برخی کشورهای حاشیه دریای خزر دیدگاه دیگری را در زمان آقای احمدی نژاد مطرح کردند که پاسخ لازم را نگرفتند،اظهار داشت: در آنجا اعلام شد که توافقات دوجانبه ای بین کشورها وجود دارد و طول ساحل را مبنا می دانند. بر اساس این نگاه، سهم ایران از دریای خزر حدود ۱۱ درصد است و عده ای در برخی دستگاه ها معتقدند ما باید به همین ۱۱ درصد قانع باشیم.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: ما معتقدیم اگر نگوئیم هرکدام از آن ۵ کشور ۱۲.۵ درصد و روی هم ۵۰ درصد سهم از دریای خزر دارند باید اعلام کنیم ملت ایران هرگز به کمتر از سهم ۲۰ درصد از دریای خزر قانع و راضی نخواهند بود.
کواکبیان با بیان اینکه ملت ما سابقه خوبی از روسیه ندارد و سابقه تاریخی بدی از روسیه در ذهن داریم،می گوید: اوایل پیروزی انقلاب، روسیه در ارتش ما نفوذ کرد و حتی در حد وزیر دفاع به ارتش ما نفوذی فرستادند.
وی با تاکید بر اینکه در عرصه دیپلماسی، مبنا منافع ملی است، گفت: ما نباید دوست دائمی و یا دشمن دائمی داشته باشیم. بجز رژیم صهیونیستی. روسیه در حال حاضر به عنوان متحد استراتژیک ما محسوب می شود.
این نماینده مجلس با بیان اینکه ما در خصوص سوریه، منطقه، همراهی هایی را با روسیه داشتیم،گفت: اما در همراهی با روسیه با توجه به سوابق تاریخی، باید با تردید نگاه کرد. در تدوین رژیم حقوقی دریای خزر باید منافع ملت ایران لحاظ شود.
کواکبیان تاکید کرد: قراردادهای دوجانبه بین کشورها به هیچ عنوان برای رژیم حقوقی دریای خزر به رسمیت نمی شناسیم و برای ما سندیت ندارد و به هیچ عنوان به کمتر از ۲۰ درصد سهم ایران از بستر و زیربستر دریای خزر قانع نخواهیم بود.
وی گفت: در قرارداد نهایی باید مباحث زیست محیطی و امنیت ملی و همچنین نحوه بهره برداری از منابع دریای خزر مدنظر قرار گیرد.
این نماینده مجلس با انتقاد از عدم بهره برداری دقیق از منابع شیلات، نفت و آب از دریای خزر، گفت: ۴ کشور همسایه در بهره برداری از منابع انرژی، شیلات و آب دریای خزر از ما جلوتر هستند.
کواکبیان گفت: من دکتر ظریف را فخر الوزرای کابینه دوازدهم می دانم اما در عین حال اعلام می کنم ما هرچه شما را دوست داشته باشیم اما ملت، کشور و تمامیت عرضیمان را بیشتر از شما دوست داریم.
وی اظهار داشت: در عین رفاقت با روسیه باید با تردید به این کشور نگاه کرد و نباید سرسوزنی از منافع ملی و امنیت ملی در دریای خزر کوتاه بیائیم. حتماً باید کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: بنده از طرف آقای قربانی، آقای حسین زاده و اعضای فراکسیون دیپلماسی مجلس عرض می کنم اگر تضمین های لازم در خصوص این کنوانسیون داده شود، از پاسخ های وزیر قانع شده ایم و نیاز به رای گیری نیست.