محسن خدابخش در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه دستکاری قیمت و جرایم بازار پایه از جمله مواردی است که بخش عمدهای از تخلفات در پروندههای تشکیل شده در فرابورس را به خود اختصاص داده است، گفت: دلیل اصلی تغییر مقررات بازار پایه، اعلام جرمی بود که از سوی این بازارها به ثبت رسیده بود و در واقع اکثر پرونده شرکتهای فرابورسی، متعلق به بازارهای پایه بود.
مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس با تشریح تغییرات صورت گرفته در مقررات پایه فرابورس افزود: در بخش اول، کاهش محدودیتهای نوسانی را در بازار پایه خواهیم داشت تا بازار فرصت بیشتری برای تامل در خصوص تغییرات قیمت داشته باشد و کمتر تحت تأثیر هیجانات مقطعی، قرار بگیرد.
وی با بیان اینکه این کاهش محدودیت نوسان یک عامل کمک کننده برای کاهش نوسانات غیر عادی است، تصریح کرد: پنهان کردن سفارشها از دیگر تغییرات جدید در بازار پایه است که در این مقطع زمانی، به تعویق افتاده است و ۶ ماه دیگر در خصوص آن تصمیمگیری خواهد شد.
خدابخش گفت: بحث عدم نمایش سفارشها، موضوع بازارهای سیاه یا دارک مارکتها است؛ در دیگر بازارهای دنیا و در بازارهای اتحادیه اروپا نیز، موضوع دارک مارکتها کمک شایانی به کارایی و نقدشوندگی بازارها میکند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا عدم نمایش سفارشها موجب کاهش نقدشوندگی میشود، اظهار داشت: این موضوع یک قانون بازدارنده برای سفته بازانی است که با اهداف سودجویانه و با انگیزه های سیگنال فروشی و تابلوخوانی فعالیت میکردند و حالا این قانون، مانع فعالیتهای غیرحرفه ای آنها شده است.
خدابخش در خصوص ریزش بازار با تغییر قوانین بازار پایه گفت: هیچ ارتباطی میان ریزش بازار و تغییر قوانین بازار پایه وجود ندارد؛ به این دلیل که در واقع در محاسبات شاخص، فقط بازارهای پذیرفته شده حضور دارند و اعداد بازار پایه در شاخص محاسبه نمیشوند؛ ضمن اینکه فشار سودجویان برای تحت تاثیر قراردادن بازار و افزایش فشار روانی و ایجاد جو منفی از سوی آنها، تنها برای دقایقی بازار را منفی کرد که پس از آن دوباره، بازار به روند منطقی خود بازگشت.
مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: پس از ابلاغ این دستورالعمل در روزهای ابتدایی هفته جاری، رفتارهای مثبت و منفی زیادی از شاخص دیده شد که نمی توان آن را به این تغییرات نسبت داد.
این مقام مسئول توضیح داد: با اجرایی شدن این دستورالعمل جدید، رفتارهای اقتصادی متفاوتی را میتوان از بازار پایه شاهد بود؛ به این ترتیب، اگر در بازار پایه شاهد وجود سفته بازی به شکل معیوب و با اهداف سودجویانه بوده و متوجه شویم که رشد سهمی مربوط به اطلاعات بنیادی شرکت نبوده و با اطلاعات مالی و عملیاتی شرکت متناسب نباشد، شاهد خروج سفته بازان از بازار پایه و کاهش حجم معاملات در این بازار خواهیم بود؛ اما اگر رفتارهای سودجویانه پشت سهمی نباشد و رشد قیمت سهم به دلیل اطلاعات مالی و بنیادی شرکت باشد، هیچ کاهش حجم معاملاتی را شاهد نخواهیم بود؛ چراکه این تغییرات نمیتواند مانعی برای معاملات سهم بازارهای پایه باشد.
وی در خصوص اجرایی شدن این تغییرات جدید گفت: بر اساس دستورالعمل ابلاغی به تاریخ ۴ شهریورماه ۹۸، در روز چهارشنبه ۱۳ شهریورماه پس از پایان روزکاری به صورت عادی، نمادها در پایان جلسه معاملاتی برای عملیات فنی نقل و انتقال در تابلوهای بازار پایه متوقف خواهند شد و برای روز دوشنبه ۲۵ شهریورماه نیز، معاملات بازار پایه در تمام بازارها آغاز خواهند شد و در همان روز دوشنبه حراج هفتگی بازار پایه برای سه تابلو در نظر گرفته شده است.
خدابخش در پایان گفت: از ۱۸۲ ناشر حاضر در بازار پایه، بالغ بر ۱۲۵ ناشر در تابلوی زرد، ۴۲ ناشر در تابلوی نارنجی و ۱۴ ناشر در تابلوی قرمز فعالیت خواهند داشت.