خبرگزاری مهر - گروه استانها: شهرستان نایین در استان اصفهان و در منطقه دشت کویر قرار گرفته‌است و یکی از شهرستانهای تاریخی استان اصفهان است که رسوم عزداری خاصی در ایام شهادت سید الشهدا دارند.
عزاداری نایینی‌ها برای سید و سالار شهیدان همانند بسیاری از دیگر شهرستانهای استان و کشور به پایان دهه نخست محرم ختم نمی‌شود بلکه این عرض ارادت به امام حسین (ع) و شهیدان کربلا تا پایان ماه صفر ادامه دارد.
بدین ترتیب بنا بر یک سنت قدیمی از ابتدای این ماه تا پایان ماه صفر جوانان محله نیم ساعت پیش از آغاز مراسم عزاداری، در میدان بیرونی حسینیه مرکزی نایین جمع شده و به کوبیدن دهل برای دعوت مردم به این مکان می‌پردازند.
آیین «جوش» از مهم‌ترین رسوم مردم نائین در ماه محرم
برگزاری آیین «جوش» از مهم‌ترین رسوم مردم نائین در ماه محرم است، بدین ترتیب که از شب ششم محرم، در زمانی خاص از عزاداری، مردم دایره‌وار ایستاده و به دو گروه تقسیم می شوند و با فریاد یا حسین (ع) بر سر و سینه می‌زنند.
پس از پایان گرفتن نوحه سرایی دو نفر هم صدا ا یکدیگر به خواندن دوازده بند محتشم کاشانی می‌پردازند در حالی که همگام با یکدیگر از میان خیل عزاداران عبور می کنند.
عزاداری شب «بنی‌اسد» در هیئت چهل دختران و کلوان
در شب سیزدهم ماه محرم که به شب «بنی اسد» معروف است هیئت محله چهل دختران در امامزاده سلطان سید علی(ع) و هیئت محله کلوان در امامزاده سلطان موصلیه(س) به برگزاری عزاداری و سینه‌زنی می پردازند و تمام مردم نیز در این دو هیئت برای سوگواری شب سوم شهادت امام حسین (ع) و غریبی کاروان امام حسین (ع) و شهادت امام سجاد (ع) حضور پیدا می‌کنند.
در این میان عزاداری خاص و سنتی هفت هیئت قدیمی نائین در ایام محرم شهرت بسیار دارد و این عزاداری‌ها پس از اجرا به شیوه خاص در حسینیه‌های این هفت هیئت در امامزاده سلطان سید علی(ع) ادامه پیدا می‌کند.
در شب‌های دوازدهم و سیزدهم ماه محرم در برخی هیئت‌های این شهرستان مراسم تعزیه خوانی نیز برگزار می شود.
عزاداری سنتی هفت هیئت قدیمی نائین در شب و روزهای پایانی دهه نخست محرم از شهرت خاصی برخوردار است؛ این مراسم در شب تاسوعا بدین ترتیب است که از اوایل شب هیئت های مذهبی قدیمی نائین که از هفت محله شهر هستند به ترتیب خاصی از راه بازار قدیم نائین به طرف سقاخانه چهل دختران می روند و در این مکان به احترام حضرت ابوالفضل (ع) به عزاداری می‌پردازند و سپس همگی وارد امامزاده سلطان سید علی(ع) شده و به عزاداری در این مکان ادامه می‌دهند.
عزاداری هفت هیئت قدیمی در دهه نخست محرم
در روز تاسوعا این هیئت‌ها شامل هیئت حسینیه باب المسجد، حسینیه چلوان، سرای نو، نوآباد، پنجاهه، چهل دختران و در نهایت کوی سنگ در هرکدام از این حسینیه‌ها به همان ترتیب بیان شده حاضر شده و به عزاداری برای حضرت ابوالفضل (ع) می‌پردازند و پس از رسیدن به هیئت چهل‌دختران همگی به امامزاده نائین رفته و آنجا به عزاداری ادامه می‌دهند.
در روز عاشورا نیز دو هیئت مذهبی از این هفت هیئت قدیمی از مسیر بافت قدیم به امامزاده سلطان موصلیه می روند وپنج هیئت دیگر نیز برای عزاداری به طرف امامزاده سلطان علی می آیند.
در طول دهه اول محرم تا شب بنی اسد تمامی این هفت هیئت برای عزاداری به حسینیه چهل دختران می روند مطابق با ۱۲ و ۱۳ ماه که در هیئت ای چلوان و چهل دختران مراسم تعزیه خوانی برگزار می شود.
سبک خاص مراسم شام غریبان در نایین
مراسم شام غریبان امام حسین(ع) در نائین به سبک خاصی برگزار می شود، اوایل شب مردم محله کوی سنگ در حالی که دو دسته شده و شمعی به دست گرفته اند به طرف مسجد حضرت سجاد(ع) برای عرض تسلیت به زین‌العابدین حرکت می‌کنند و در آن جا به فریاد نوحه‌ای خاص و سنتی به عزاداری می پردازند.
ساعتی پس از این مراسم عزاداران هیئت حسینیه چلوان نیز دست بر سر زنان شمعی به دست گرفته و از ابتدا تا انتهای شب به شش حسینیه دیگر برای عزاداری می روند، این گروه در حالی که برق حسینیه خاموش شده است نوحه‌ای با مضمونی در جواب نوحه گروه نخست فریاد می‌کنند.
دیگر رسوم عزاداری نایینی‌ها در محرم و صفر
روزهای دیگر محرم و صفر از قبیل شب اول ماه صفر، اربعین و ۲۸ صفر هم مراسم های عزاداری خاصی برگزار می‌شود؛ به طور مثال در شب ۲۸ صفر در محله کلوان در مقابل امامزاده حیدر(ع) دیگ‌های آش برپاشده و در این شب هیئت عزاداری از حسینیه باب المسجد به حسینیه کلوان آمده و سپس در مقابل دیگ‌های آش به عزاداری می پردازند.
همچنین تعزیه و شبیه گردانی یکی از رسومات عزاداری است که در روزهای تاسوعا و عاشورا در روستای باغسان برگزار می شود.
شبیه خوانی و تعزیه خوانی در روستای بافران نائین
مراسم شبیه خوانی و تعزیه خوانی در روستای بافران نائین در نوع خود بی نظیر و دیدنی است، این مراسم که در روز عاشورا برگزار می شود بسیار حزن انگیز است و مردمی که وسیله نقلیه دارند در روز عاشورا از شهرها و روستاهای اطراف برای مشاهده این مراسم باشکوه خود را به بافران می رسانند.
مراسم «چق چقی زنی» یکی از آیین های قدیمی جذاب، و منحصر به فرد نایینی‌ها است که در طول ماه های عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) توسط هیئت کوی سنگ و محمدیه در امامزاده سلطان سیدعلی این شهرستان برگزار می شود؛ در این مراسم دو نفر در حالی که دو قطعه چوب به نام «چق چقی» در دست می‌گیرند، روبروی هم ایستاده و با آهنگ خاص نوحه‌خوان این چوب ها را به هم می زنند و به این شیوه به عزاداری برای حضرت اباعبدالله حسین (ع) می پردازند.