خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- رویا فریدونی: مدت کوتاهی پس از افشای فساد «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر و خانواده وی توسط فردی به نام «محمد علی» بازیگر و پیمانکار پیشین ارتش این کشور که اکنون در اسپانیا اقامت دارد، قاهره شاهد تظاهرات گسترده مردمی در اعتراض به سیاست‌های اقتصادی دولت عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور این کشور بود.
با وجود اینکه ارتش و نیروهای امنیتی در مصر حدود دو هزار نفر از تظاهرات کنندگان را بازداشت کرده اما مردم مصر همچنان خواستار برکناری السیسی هستند.
عبدالفتاح السیسی طی حدود ۶ سال گذشته با اتخاذ رویکرد امنیتی تلاش کرده بود مانع برگزاری هرگونه تظاهرات ضد دولتی در این کشور شود، اما تظاهرات کنونی نشان می دهد میان دولت السیسی و مردم مصر شکاف زیادی وجود دارد و مردم این کشوردیگر هراسی از سرکوب ندارند.
«عمر فاتح اوزکان» کارشناس ترکیه ای در گفتگویی که در این خصوص با خبرنگار مهر داشته به ارزیابی وقایع مصر پرداخته است که مشروح آن را می‌خوانیم:
*همان‌طور که می‌دانیم مصر به دنبال افشای فساد عبدالفتاح السیسی و خانواده وی شاهد اعتراضات گسترده مردمی است. به نظر شما در پشت پرده این اعتراضات چه می‌گذرد؟
اعتراضات پس از انتشار ویدیوهایی توسط فردی به نام «محمد علی» بازیگر و پیمانکار پیشین ارتش این کشور آغاز شد. محمد علی با انتشار این ویدیوها علیه وی و فرماندهان ارتش و مقامات دولت مصر دست به افشاگری زد و از فساد آن‌ها پرده برداشت. تصاویر و فیلم‌های منتشر شده در فضای مجازی به سرعت دنبال کنندگان زیادی را جذب کرد. عبدالفتاح السیسی که همزمان با گسترش اعتراضات در مصر برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده بود در حاشیه این نشست تاکید کرد که این اعتراضات نباید گسترش یابد اما مردم مصر همچنان به سر دادن شعارهایی علیه دولت این کشور ادامه دادند.
از طرف دیگر در مصر، مخالفان حکومت بخاطر احیای حقوق بشر، آزادی اندیشه، دادگاه های مستقل، بهبود وضعیت زندگی زندانیان و بازگرداندن دمکراسی از السیسی که با کودتا به قدرت رسیده است انتقاد می‌کنند.
عبدالفتاح السیسی که پس از سرنگونی محمد مرسی رییس جمهور پیشین مصر به قدرت رسیده همچنان به سیاست سرکوب و ارعاب مخالفان در کشور ادامه می‌دهد. بنابراین می‌توان گفت که اعتراضات می‌تواند ناشی از چنین مواردی باشد.
*بسیاری از کارشناسان سیاسی از گسترش اعتراضات علیه السیسی خبر می‌دهند. نظر شما در خصوص این موضوع چیست؟
هنوز نمی‌توان گفت که اعتراضات در سطح گسترده‌ای است اما مقاومت مردم مصر در مقابل فشار که در هشت سال گذشته دو بار حکومت خود را با تظاهرات خیابانی تغییر داده‌اند وهمچنین احتمال گسترش این اعتراضات در سطح کشور می‌تواند باعث نگرانی دولت السیسی شود.
به همین دلیل در مصر ترس و وحشت حکومت و به کارگیری اقدامات جدی تر ممکن است به واکنش عمومی بیشتری منجر شده و از این رو تظاهرات در سراسر کشور گسترش یابد. از طرف دیگر، این می تواند آغاز یک دوره ناپایدار سیاسی و نظامی در مصر باشد. شکسته شدن سکوت پس از کودتا، بیرون ریختن مردم پس از درگذشت محمد مرسی علیه السیسی و گسترده شدن واکنش‌ها از طریق رسانه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که این تظاهرات‌ها در روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت.
*به نظر شما ادامه یافتن اعتراضات مردمی در مصر می‌تواند زمینه ساز انقلاب جدیدی در این کشور باشد؟
علی‌رغم حمایت همه جانبه کشورهای غربی، فشار السیسی بر همه مخالفان به ویژه اعضای اخوان المسلمین، نقض حقوق بشر و رفتارهای خودسرانه وی باعث شد که حکومت او در سطح اجتماعی پذیرفته نشود.
السیسی که اقتدار اجتماعی وی رو به وخامت است همچنین با هجمه‌ای از انتقادات نسبت به سیاست اقتصادی خود روبه رو است. از طرف دیگر دولت السیسی تلاش می‌کند در سیاست خارجی تصویر موثرتری از خود نشان دهد اما نمی‌توان گفت که در این مورد خیلی موفق بوده باشد. علاوه بر این پس از گذشت شش سال این یک واقعیت است که مشروعیت السیسی زیر سوال برود. به این ترتیب صحبت کردن درباره احتمال انقلاب جدید در مصر طبیعی به نظر می‌رسد. اما اینکه این اعتراضات به چه سطحی خواهد رسید و دولت السیسی در صورت رسیدن اعتراضات به سطوح جدی تر چگونه واکنش نشان خواهد داد بسیار مهم است. از طرف دیگر تبدیل شدن جنبش اخوان المسلمین به یک بازیگر سیاسی تهدیدی جدی برای ایالات متحده، اسرائیل، عربستان سعودی و امارات به شمار می‌آید. امارات و عربستان سعودی جنبش اخوان المسلمین را به عنوان یک قدرت منطقه ای خطری برای منافع خود می‌داند. چگونگی حضور این کشورها در این روند نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
*به نظر شما استقبال السیسی از این اعتراضات چگونه است و چگونه می‌تواند این مسئله را حل کند؟
عبدالفتاح السیسی همزمان با اوج گرفتن اعتراضات برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده بود. وی در حاشیه این نشست اعلام کرده بود که این اعتراضات نباید گسترش یابد اما تجمع مردم در پی انتشار کلیپ هایی از محمد علی تاجر مقیم اسپانیا برای اینکه السیسی نگران قدرت خود باشد کافی است.
راه حل این مسئله دیگر به دست السیسی نیست. زیرا تحولات صورت گرفته از زمان سرنگونی حسنی مبارک در سال ۲۰۱۱ تا کنون نشان می‌دهد که سیاست کشور به یک سیاست ظالمانه تبدیل شده است. مصر، به دلیل محدودیت حقوق و آزادی، نقض حقوق بشر و اداره خودسرانه رژیم نابود شده است. بنابراین از السیسی که حدود شش سال است مشروعیتش زیر سوال رفته و به تدریج با سیاست های سرکوبگرانه و تبعیض آمیز حمایت اجتماعی خود را از دست داده است، نمی توان انتظار داشت که راه حلی برای مسئله مصر ارائه دهد.