خبرگزاری مهر، گروه استان ها- اعظم محبی: «مقابل بانک ایستاد، به رمپ نگریست، محاسبه ای کرد و دلش را به دریا زد... سعی کرد با ویلچر از آن بالا برود، امّا شیب غیراستاندارد رمپ مانع از آن شد». یک روز گیشه بلند بانک، یک روز جوی ها بدون پل، یک مرتبه هم پیاده روهای ناایمن همه و همه دست در دست هم می دهند تا افراد دارای معلولیت علیرغم کثرت در جامعه حضور نداشته باشند.
جامعه ای که در آن زندگی می کنیم متعلق به همه است لذا سهم مساوی باید برای همه گروه ها اعم از کودک، سالمند، زن، مرد، افراد سالم و معلول در نظر گرفت و سرانه های شهری هم باید به طور یکسان بین این افراد توزیع شود.
نباید در تصمیم گیری های شهری برای ایجاد مبلمان تنها افراد جوان و سالم را ملاک قرار داد و باید هنگام احداث اداره، بانک، پیاده رو و غیره و خرید ناوگان حمل و نقل عمومی معلولان هم درنظر گرفته شوند و حتی می توان برای این کار مشاوری از بین آن ها انتخاب کرد.
مشکلات معلولان، هرگز تنها معلولیت آنها نبوده بلکه عدم رعایت حقوق شهروندی از جمله مسائلی است که افراد دارای معلولیت با آن روبرو هستند.
اگر شرایط برای حضور معلولان در جامعه فراهم باشد مطمئناً علاوه بر تقویت روحیه خودباوری در آن ها می توان از توان و ظرفیت این افراد در اداره جامعه بهره گرفت.
طبق آمار سازمان بهداشت جهانی ۱۰ درصد از افراد جهان به نوعی دچار معلولیت جسمی هستند که به دو دسته معلولان حسی و معلولان جسمی- حرکتی تقسیم می شوند.
شیوع بالای معلولیت در گلستان
بنابراین تعداد قابل ملاحظه این افراد و وجود گروه های کودک، سالمند و جانباز ضرورت برنامه ریزی صحیح تر در خصوص مناسب سازی را نشان می دهد و این امر در گلستان که شیوع معلولیت به گفته مسئولان بهزیستی استان بیش از میانگین کشوری است باید بیش از سایر استان ها باشد.
در شهر گرگان هم طی سنوات گذشته اقداماتی در زمینه مناسب سازی معابر و اتوبوس های شهری انجام شده اما هنوز تا رسیدن به نقطه ایده ال فاصله زیادی وجود دارد.
یک کارشناس شهری در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: طراحی صحیح پیاده رو، تأثیر بسزایی بر افزایش کاربری، ایمنی و دسترسی پیاده به خصوص افراد معلول خواهد داشت؛ چرا که جریان طبیعی زندگی فرد معلول به شبکه دسترسی پیاده وابسته است.
طاهر اسدی با گلایه از عدم مناسب سازی و خدمات دهی مناسب به معلولان در گرگان گفت: متاسفانه بالاترین هزینه ها و بودجه های شهری را صرف کارهای نمایشی می کنیم و بودجه هایی هم که برای این کار در نظر می گیریم در جاهای دیگر هزینه می شود.
اتوبوس ها سیستم صوتی ندارند
یکی از روشندلان ساکن گرگان مهم ترین مشکل نابینایان را موضوع ایاب و ذهاب اعلام کرد و به خبرنگار مهر گفت: به دلیل نداشتن سیستم صوتی در اتوبوس ها فرد نابینا نمی داند که چه زمانی به ایستگاه مورد نظر رسیده و پیاده شود.
رضا اکرامی گفت: در خصوص مناسب سازی و مبلمان شهری هم مشکلات زیادی وجود دارد و یا اقدامی صورت نگرفته و یا کارشناسی شده نیست.
متاسفانه بالاترین هزینه های در شهر گرگان صرف کارهای نمایشی می شود و به مناسب سازی مبلمان شهری توجه نمی کنیموی افزود: برای مثال مسیری که برای نابینایان تعریف شده در بسیاری از نقاط به موانعی چون تیر چراغ برق یا میله های فلزی و دیوار منتهی می شود.
اکرامی گفت: بساط مغازه ها و دستفروشان در پیاده روها از دیگر موانع موجود بر سر راه نابینایان است که نظارتی در این خصوص انجام نشده و این در حالی است که باید ویترین هر مغازه ای در محدوده مشخصی تعریف شود.
چاله های سطح شهر معضل معلولان
وی همچنین به چاله هایی که در سطح معابر برای فاضلاب شهری و یا توسط سایر دستگاه های خدمات رسان کنده شده اشاره کرد و ادامه داد: این کنده کاری ها بدون برطرف کردن چاله ها رها شده و هیچ اقدامی برای تعمیر آن ها صورت نمی گیرد.
طبق گفته اکرامی محل پارک معلولان در داخل شهر بسیار کم است و اغلب هم توسط دیگران اشغال می شود.
کارشناس ستاد مناسب سازی محیط و مبلمان شهری گلستان هم با بیان این که شبکه معابر باید پیوسته باشد، به خبرنگار مهر گفت: پیوستگی معابر یعنی از ابتدا تا انتها معبر اختلاف ارتفاع وجود نداشته و پیاده روها هم عریض باشند تا افراد تردد ایمنی را تجربه کنند.
رضا شاه حسینی ادامه داد: در بسیاری از نقاط شهر، درخت، مبلمان شهری، صندوق پست، ترانسفورماتورهای برق و سطل های زباله سبب می شود تا پیاده روها برای عبور معلولان مناسب نباشد.
سَرگیر بودن تابلوهای شهری
شاه حسینی رعایت استانداردها و استفاده از مصالح مناسب را از خواسته ها افراد دارای معلولیت برشمرد و بیان کرد: بعضی از موادی که در معابر و کف پوش ها استفاده می شود لغزندگی سطح معابر را افزایش می دهد و برای افرادی که از ویلچر و عصا استفاده می کنند، خطرساز است.
وی مشکلات نابینایان را بیشتر از سایر معلولان اعلام کرد و افزود: سَرگیر بودن تابلوهای شهر باعث می شود مشکلات جدی برای افراد نابینا و کم بینا ایجاد و این مسأله نیازمند توجه بیشتر است.
شاه حسینی با اشاره به ایجاد مسیر ویژه نابینایان در بخشی از پیاده روهای گرگان، گفت: جاگذاری نامناسب موزاییک های سکه ای به عنوان مثال در میدان ولیعصر(عج) باعث آسیب رساندن به این افراد می شود و باید با اقدام کارشناسی این مشکل را برطرف و آن را در سایر نقاط شهر هم تسری داد.
وی با اشاره به این که علاوه بر معابر، دسترسی به ساختمان هم برای معلولان مهم است، افزود: اکثر رمپ ها تنها یک نقطه خطر برای معلولان بوده و فقط از سر رفع تکلیف ساخته شده است.
شاه حسینی با بیان این که شهرداری باید هنگام پایان کار بر مناسب سازی ساختمان ها نظارت کند، تصریح کرد: طبق ماده دو قانون حمایت از حقوق معلولان رعایت مناسب سازی در ساختمان های عمومی الزامی است و قانونگذار عدم رعایت آن را جرم دانسته و برای آن مجازت تعیین کرده است ولی متاسفانه بسیاری از شهرداری ها به راحتی در این زمینه تخلف می کنند.
ایستگاه های اتوبوس مناسب سازی شود
شاه حسینی به خرید ۲۰ دستگاه اتوبوس مناسب سازی شده توسط شهرداری گرگان اشاره کرد و افزود: علیرغم این کار، گرگان نیازمند پیاده رو و ایستگاه مناسب است و باید رابطه سیستماتیک بین این سه برقرار شود تا معلول بتواند به راحتی از پیاده رو به ایستگاه و از ایستگاه به اتوبوس وارد شود.
در گرگان کارگروه مناسب سازی و بهسازی محیط شهری در معاونت خدمات شهری شهرداری تشکیل شده بنابراین برای اطلاع از موارد عینی انجام شده با رئیس شورای اسلامی شهر گرگان گفتگو کردیم، حمیدرضا آقاملایی به خبرنگار مهر گفت: بازدیدهای هفتگی با حضور کارشناسان فنی از سطح شهر و ساختمان های عمومی و تجاری انجام می شود تا موانع و اشکالات برطرف شود.
وی افزود: هزار مترمربع در منطقه یک، هزار و ۱۰۰ مترمربع در منطقه دو و سه هزار و ۴۰۰ مترمربع در منطقه سه پیاده روسازی و همسطح سازی انجام شده است.
آقاملایی با بیان این که توسعه مسیرهای ویژه نابینایان و بهسازی ایستگاه های اتوبوس و پاساژها و مجتمع های اداری و بانک ها در دست اقدام است، توضیحی درباره نحوه اجرای این اقدامات در دست اقدام ارائه نکرد.
با وجود اقدامات انجام شده شهر گرگان هنوز برای تردد معلولان مناسب سازی نشده و امیدواریم هر چه زودتر اقداماتی در این زمینه رخ دهد تا این قشر از جامعه هم به راحتی در اماکن عمومی تردد کنند.