به گزارش خبرنگار مهر، با همکاری مشترک دانشکده علوم قرآنی و اداره کل کتابخانه های عمومی، نشست علمی اندیشه های قرآنی چهارمین شهید محراب سه شنبه 30 مهر در سالن جلسات دانشکده علوم قرآنی آیت الله اشرفی اصفهانی کرمانشاه برگزار شد.
این نشست با محوریت کتاب برهان قرآن و با حضور اساتید و دانشجویان علاقمند برگزار شد و موضوعاتی مانند تأثیر تفاسیر معاصر در کتاب برهان قرآن، مقایسه اندیشه های شهید اشرفی با دیدگاه های علامه طباطبایی و کیفیت نزول وحی در اندیشه شهید اشرفی در این نشست مطرح گردید.
در ابتدای جلسه رضا کریمی، معاون اداره کل کتابخانه های عمومی گفت: مدتهاست برای علمای شهید همایش های رسمی بزرگداشت برگزار می شود اما کمتر تلاش کردیم تا اندیشه های این بزرگان مورد بررسی و شناخت قرار گیرد.
وی همچنین گفت: کتاب برهان قرآن یک اثر پژوهشی قابل اعتناست که علاوه بر موضوعات در ریزموضوعات هم مسائل مهمی را بررسی کرده است. کریمی ادامه داد در این اثر علاوه بر این مقایسه آرای علمای فن و نیز تلاش برای جمع بین آیات و روایات بر غنای مباحث اضافه کرده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: با مطالعه کتاب تأثیرپذیری فراوانی از تفسیر المیزان در موضوعاتی مانند تأویل و علم غیب و جهانی بودن رسالت پیامبر به چشم می خورد. ولی می بینیم که در برخی موارد مانند نزول دفعی و تدریجی قرآن به جای نظر علامه نظر دیگر علما مطرح شده است که این نکته نشان می دهد اختلاف بین علما در مسائل نظری و علمی را باید طبیعی بدانیم و از مطرح کردن آنها نگران نباشیم. کریمی در پایان گفت: فهم برخی موضوعات مانند نزول دفعی قرآن ساده و راحت نیست و شاید به همین دلیل است که علامه در تفسیر المیزان این موضوع را تصریح کرده ولی در کتاب قرآن در اسلام ، که برای آشنایی عامه با قرآن نوشته شده، فقط نزول تدریجی را مطرح کرده است.
زهره نریمانی، عضو هیئت علمی دانشکده علوم قرآنی، دیگر سخنران این نشست بود که گفت: در چند سال اخیر که در این مرکز علمی حضور دارم تاکنون نشست علمی برای شهید اشرفی و دیگر علما برگزار نشده بود در حالی که نباید بگذاریم چهره سیاسی بزرگان مانع فهم چهره علمی آنان شود، همچنان که شهید اشرفی هم علاوه بر فعالیتهای سیاسی، فعالیتهای علمی مهمی داشته است و باید به مردم شناسانده شود.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود گفت: آیت الله اشرفی در مسئله چگونگی نزول قرآن ظاهراً نظر شیخ مفید را پذیرفته است ولی یک پرسش مهم را بی پاسخ گذاشته است که چطور مطابق ظاهر قرآن نزول در ماه رمضان است ولی نقل تاریخی آن را در ماه رجب می داند؟
وی در این خصوص ادامه داد: ماه رمضان ماه آغاز قرآن است و نیازی نیست که نزول وحی در ماه رجب را توجیه کنیم که از جنس خواب بوده است بلکه باید نقلیات تاریخی را بر ظاهر قرآن ترجیح ندهیم.
صمد اسمی، معاون پژوهشی و آموزشی دانشکده علوم قرآنی، در این نشست گفت: علامه طباطبایی از طرفداران نزول دفعی و تدریجی قرآن بود، ولی بزرگانی همچون مرحوم آیت الله معرفت به نزول دفعی اعتقاد نداشتند. وی ادامه اداد: باید نظرات بزرگان با هم مقایسه شود و همچنان بحث در این مورد مورد نیاز پژوهشگران است.
علیرضا شایق، دکتری علوم قرآن و حدیث و استاد دانشگاه، به عنوان سخنران بعدی در این نشست گفت: و شهید اشرفی بین نظریات شیخ صدوق و شیخ مفید را با هم مقایسه کرده است که به ترتیب در دو کتاب الاعتقادات و تصحیح الاعتقادات مطرح شده اند. وی ادامه داد: داوری بین اقوال علما ساده نیست و برای فهم بهتر این مقایسه پیشنهاد می کنم کتاب آیت الله صافی گلپایگانی در این مورد مطالعه شود.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: کتاب حاضر مقدمه ندارد و معلوم نیست در چه دوره ای تدوین شده و ویرایش و بازنگری نشده است و نیاز به ویراستاری جدی دارد و کسانی که این کتاب را پس از شهادت این عالم بزرگ چاپ کرده اند باید این مسئله را مدنظر قرار بدهند.
شایق در بخش دیگری از سخنان خود گفت: آیت الله اشرفی در کتاب برهان قران از 6 کتاب معاصر البیان آیت الله خویی، المیزان و قرآن در اسلام از علامه طباطبایی، آلاء الرحمن بلاغی، المنار و تفسیر نوین شریعتی تأثیر گرفته است. وی افزود: بیشترین تأثیر در این کتاب از نظریات آیت الله خویی است و نقدی که بر روش کتاب وجود دارد این است که بیشتر مراجعات در نقل روایات است و مؤلف به منابع درجه اول استناد نکرده است.
در پایان این نشست مجید چهری ، رئیس دانشکده علوم قرآنی، ضمن تشگر از مجریان این برنامه گفت: این نشست ها مفید و مورد نیاز هستند و باید در قالب نقد کتاب این برنامه ها ادامه پیدا کند.
گفتنی است کتاب «برهان قرآن» نوشته های چاپ نشده چهارمین شهید محراب ، شهید آیت الله عطاالله اشرفی اصفهانی، شامل مباحث مهم علوم قرآنی بود که در سال 1396 در حاشیه مراسم بزرگداشت سی و پنجمین سالگرد این شهید والامقام در مسجد آیت الله بروجردی کرمانشاه رونمایی شد.