بهانه‌اش ۲۸ صفر باشد و یک‌بار دیگر فیلم‌های سینمایی که درباره پیامبر ساخته شده‌اند را بازخوانی کنیم.

مجله مهر: «از قلب‌ها وارد می‌شود، نه از دیوارها. این پیروزی جاودانه است.» این جمله از آن عبارت‌هایی‌ست که هنوز هم بعد از سال‌ها در ذهن می‌ماند. جمله‌ای که درست زمان ورود حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به کعبه از زبان ابوسفیان می‌شنویم.

من هم خیلی بچه بودم، آنقدر که تمیز دادن چهره آدم‌ها هم برایم سخت بود، اما صدای موسیقی‌اش هنوز هم همان حس و حال را در دلم زنده می‌کند. تلویزیون کمِ کم ۱۰۰ باری یا حتی بیشتر آن را پخش کرده، اما هربار که به آن رسیده‌ایم، حتی اگر مطمئن بودیم نمی‌خواهیم پای تماشایش بنشینیم، چند دقیقه‌ای معطل کرده‌ایم و با حال و هوایش همراه شده‌ایم.

یک پیام ویژه

به نام «محمد رسول‌الله (ص)» معروف است، اما نام اصلی فیلم «پیام» بود. مصطفی عقّاد آن را در سال ۱۹۷۶ به نمایش گذاشت، اما روند ساخت فیلم در حدود ۵ سال زمان برده بود.

موضوع اصلی فیلم زندگی پیامبر اسلام از زمان بعثت او را روایت می‌کرد و عقّاد با ادای احترام به مسلمانان هیچ‌ تصویری از حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را در فیلم نشان نمی‌دهد و از دوربین استفاده می‌کند، این اتفاق در مورد حضرت علی (علیه‌السلام) هم می‌افتد که در جنگ تنها شمشیر او را نشان می‌دهند.

فیلم در زمان خودش و حتی بعدها به واسطه موضوع ویژه و حضور بازیگرانی چون آنتونی کوئین و ایرنه پاپاس که در هالیوود مطرح بودند، بسیار سر زبان‌ها افتاد.

فیلم در ایران با نام «محمد رسول‌الله» شناخته می‌شود و دوبله بی‌نظیری دارد؛ نصرالله مدقالچی که به جای ابوسفیان صحبت می‌کند، درباره فیلم و دوبله‌اش این‌طور می‌گوید: «این فیلم پس از انقلاب اسلامی و در تابستان سال ۵۸ دوبله شد. آقای حسین شایگان با تبحر خاصی این اثر را ترجمه کرده بودند و ما نیز واو به واو آن را گفتیم. تنها برخی کلمات و آواها برای بهتر سینک شدن اثر تغییرات اندکی داشتند و ما نیز کاملا مطابق با متن کار دوبله را انجام دادیم. دوبله آن ۳ روز کار برد. ۲ روز دوبله فیلم به طول انجامید و یک روز گفتن نریشن‌ها و تغییر و لیپسینک کار. همچنین منوچهر اسماعیلی چیدمان بسیار خوبی برای شخصیت‌ها داشت و همه هم با تمام توان پای کار آمدند. بعد از اینکه دوبله به پایان رسید از آنجایی که از اول قرارداد بسته بودند که فیلم هر جای دنیا دوبله شد، باند صدا را بفرستند که میکس بشود، فیلم به لندن فرستاده شد و پس از میکس نهایی آقای عقّاد دوبله نسخه فارسی را تماشا کرده بودند. بنا به گفته آقای مجتهدزاده پس از تماشای دوبله نسخه فارسی به شدت شگفت‌زده شده بود و دو بار آن را دیده بود. بعد هم گفته بود که من همین ابوسفیان را می‌خواستم و به خاطر ابوسفیان فیلم را دوبار نگاه کرد.»

مصطفی عقّاد که با وجود فعالیت در سینما بعد از ساخت این فیلم به شهرت رسیده بود، در سال ۲۰۰۵ به‌همراه دخترش بر اثر انفجار بمبی توسط القاعده، که در مجلس عروسی در هتلی در اردن کار گذاشته شده‌ بود، کشته شد.

روایت یک اتفاق خاص

همین چند سال قبل بود که خبر ساخت فیلم «محمد رسول‌الله» منتشر شد، فیلم پر هزینه سینمای ایران که نام مجید مجیدی را بر خود داشت. فیلم سال ۹۴ در سینماها اکران شد و با وجود اینکه ۳ ساعت زمانش بود، فروش بیش از ۱۴.۵ میلیون تومانی داشت و پرفروش‌ترین فیلم سینمای ایران تا آن سال شد.

مجیدی برای معرفی حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) از محاصره مسلمانان در شعب ابی‌طالب شروع می‌کند و به پیش از میلاد او می‌رود. صحنه‌های درگذشت مادرش در روستای ابواء و صحنه‌های مربوط به دوران شیرخوارگی و خردسالی پیامبر در روستای سعدیه هم از دیگر بخش‌های فیلم است.  فیلم با اولین سفر پیامبر به شام و رسیدن به صومعه بحیرا به پایان می‌رسد. «بحیرا» همان راهبه مسیحی است که دربارهٔ ظهور آخرین پیامبر به ابوطالب بشارت می‌دهد.

این فیلم قسمت اول مجموعه‌ای است که ادامه آن به مراحل دیگر زندگی پیامبر می‌پردازد. اما همین یک قسمت هم بسیار مورد توجه قرار گرفت و رسانه‌های جهان درباره آن صحبت کرده و اثر را مورد تمجید قرار دادند.

امروز ۲۸ ماه صفر است، حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در سال ۱۱ هجرت و در سن ۶۳ سالگی وفات یافتند، ایشان را در مدینه و کنار مسجدش به خاک سپردند.

حالا و شاید بعد از خواندن این متن، دلتان بخواهد نام فیلم‌ها را جست‌وجو کرده و یک‌بار دیگر با آن‌ها همراه شوید.